17. júní - 01.07.1925, Qupperneq 15
17. JUNI
31
I. Bókvísi (bókmentasögu, málíræði
og sögu).
II. Náttúrufræði (landafræði, jarðfr.,
grasafr., fiskifr., stærðfr.).
III. Þjóðhagsfræði (hagfr., verslunarfr,
stjórnfr., heilbrigðismál, búmál, útvegs-
inál).
IV. Þjóðminjafræði (um ísl. íornminjar
og aðrar þjóðminjar).
V. Listmentir (skáldskaparlist, hljóm-
list, myndlist).
Því næst leitast höf. við að sýna
franr á, hvernig þessu megi fyrir koma
án þess að kostnaðurinn verði altof
gífurlegur, t. d. með þvi að nota betur
en nú starfslið safnanna (Landsbóka-,
Þjóðskjala- og Þjóðminjasafnsins) og
starfskrafta ýmissa einstaklinga. Ber
því ekki að neita, að margt er þar
skynsamlega athugað, og satt er það
og, að eKki dugir að sníða alt eftir
dönskum og þýskum fyrirmyndum. En
hætt er við, að önnur yrði reyndin á
með kostnaðinn, en hann gerir ráð
fyrir, og mun háskólinn þykja nógu
þungur á fóðrunum þótt ekki sje við
bætt. Fyrst er að koma fótum undir
efnahaginn í landinu, eins og Ameríku-
menn hafa gert. Svo taka vísindin að
blómgast af sjálfu sjer. En gott getur
verið að ræða hvernig eigi að haga
þessu, þegar fje verður til framkvæmda,
svo að ekki verði úr eintómt kák.
V. G.
Guðm. Finnbogason: Stjórn-
arbót. Bókav. Arsæls Árnasonor. Rvík
1924. Bók þessi hefirverið sendblaðinu
og skal getið nánar síðar. — Það
sem einkennir þessa bók er, að ytri
frágangur hennar er prýðilegur.
Lærdómsrík fyrirspurn í prúss-
neska landsþinginu.
Bazewski minnihlutafulltrúi i lands-
þingi Prússa hefur nýlega sent formanni
þingsins svohljóðandi fyrirspurn:
Utaf umræðunum um rjett Dana í
prússneska landsþinginu 9. júní 1923
lýsti ráðaneytisforseti Braun því yfir,
að hinn danski minnihluti á Prússlandi
nyti nákvæmlega sömu meðferðar sem
hinn þýski minnihluti í Danmörku,
sjerstaklega að því er skólamál snerti.
Ef nú kosningarnar til danska ríkis-
þingsins í apríl 1924 og til þýska
ríkisþingsins í maí 1924 eru lagðar til
grundvallar, þá er hlutfallið milli þýska
minnihlutans í Danmörku og danska
minnihlutans á þýskalandi sem á milli
6 og 7. En þar sem þýski minnihlut-
inn í Danmörku hefur um 30 þýskar
barnaskóladeildir, sem eru kost-
aðar af opinberu fje, og 11 þýska
skóla, sem einstakir menn eiga, og
njóta eigi að eins fullkomins ríkisskatta-
frelsis, heldur fá styrk úr ríkissjóði
Dana, er nemur nú sem stendur 50 kr.
fyrir hvert barn, hefur hins vegar danski
minnihlutinn á þýskalandi að eins e i n n
barnaskóla, sem kostaður er af
sveitarfjelaginu, og e i n n s k ó 1 a, sem
einstakir menn eiga. En fyrir þenna
einstakra manna skóla verður að borga
mjög háan húsaleigu s k a 11, og auk
þess hefur skóla þessum verið ógnað
með því að leggja á hann sjerstakan
atvinnuskatt. Skóli þessi fær alls engan
styrk úr rikissjóði.
Útaf þessu fyrirkomulagi spyr jeg:
Stendur stjórn landsins ennþá við
hina opinberu yfirlýsingu ráðaneytis-
forsetans?
Hversvegna heíur landsstjórnin nú á