Morgunn - 01.06.1995, Blaðsíða 11

MORGUNN
Trúarbrögð í alls konar myndum lifa samt vissulega ennþá
sem fomeskjulegar minjar eða sem uppfyllingarefni fyrir and-
legt tómarúm sem skapast af því að fólk nær ekki að hugsa
heilsteyptar hugsanir af eigin rammleik og fær heldur ekki að-
stoð til þess hjá þeim stofnunum sem eiga að geta veitt slíka
aðstoð, það er að segja skólunum.
II
Um leið og trúarbrögðin glata félagslegu gildi sínu og hætta að
skipta máli, hafa margir dregið þá ályktun að lífsskoðun fólks
skipti í sjálfu sér ekki máli, nema sem einkamál. Þetta er al-
röng ályktun. Lífsskoðanir og hugmyndakerfi skipta höfuð-
máli í öllu mannlífi, því að þau gera kleift að tryggja samhengi
og samfellu í málefnum samfélagsins jafnt sem málefnum ein-
staklinganna. Þess vegna er sú skoðun háskaleg að halda að
lífsskoðun sé einkamál sem skipti einungis máli fyrir þann sem
aðhyllist hana.
Ein afleiðing þessarar vafasömu skoðunar er makalaus geð-
þótta- eða afstæðishyggja sem spillir allri vitiborinni um-
ræðu. Hún birtist í því að einum dugar að trúa á stokka og
steina, öðmm á huldufólk, hinum þriðja á endurholdgun, hinum
fjórða á snertingu og handayfirlagningu, hinum fimmta á Mar-
íu mey, hinum sjötta á yoga sem óbrigðula leið til að öðlast
sálarró og komast í snertingu við almættið o.s.frv. Og sumir
blanda þessu öllu saman og vildu helst fá prestana og kirkjuna
í lið með sér. Er þetta ekki allt saman, þegar öll kurl koma til
grafar, mismunandi leiðir að hinu eina og sama markmiði, ólík
þátttaka í hinum mikla og eilífa anda sem öllu stjómar og ræð-
ur?
Sú staðreynd að mörgum finnst sjálfsagt að líta á trúmál og
lífsskoðanir með þessum hætti staðfestir að trúarbrögðin heyra
í reynd sögunni til og gegna ekki lengur raunverulegu félags-
legu hlutverki við að móta líf og samskipti fólks.
9