Útvarpstíðindi - 06.01.1941, Blaðsíða 9

íslenzkir menntavegin á 12. öld.
Erlndi Björns Sigfússonar magisfers
Útvarpstíðindi spyrja Björn um
erindið og segir hann svo:
„Með blómaskeiði miðaldanna síð-
ari byrja ég frásögn mína, á biskups-
dögum Gizurar og Jóns ögm.s. Ég
lýk henni öld síðar, eftir daga Rík-
harðs Ijónshjarta, þegar íslenzku
miðaldahöfundarnir, Snorri Sturlu-
;son og samtíðarmenn hans, eru að
búa sig undir að skapa beztu fomrit
okkar.
1 upphafi tímabilsins er kirkjuþró-
un komin lengra áleiðis á Islandi en
öðrum Norðurlöndum, og heiðnin
orðin fjarlæg. í aldarlok hefur enn
orðið ör þróun, og þá kemur auk þess
helzta heittrúarbylgja, sem vart
verður í íslandssögu. Þrátt fyrir
þetta endurskapast á dögum Snorra
sá fornaldarandi í bókmenntum,
sem almennt er talinn skyldari
heiðni en kristni.
Lögmál framvindu og afturkasts
Og þetta viðfangsefni hefur fært
mér heim sanninn um það, að þótt
það geti verið harla gaman, að vera
duglegur bardagamaður í stórfelld-
um átökum flokka, er hitt miklu
meira vert, að öðlast hæfileika til
þess að skynja, hvað er allsherjar
réttlæti og eignast hugdirfð til þess
að standa þar á verði, eftir því sem
skyldan býður, hvað sem tautar. Og
sá hefur orðið mikilsverðastur þátt-
ur í viðleitni minni, að standa á
verði um óhlutsemi og réttlæti stofn-
unarinnar í flutningi frétta af á-
greiningsmálum. Ég neita því ekki,
,að mér og öðrum, sem að því hafa
starfað, kunni að hafa fatazt. En
það vildi ég segja, ykkur nú, hlust-
endur, og leggja ykkur á hjarta, að
hefur e. t. v. aldrei gefið glæsilegri
árangur en þennan. Og menn, sem
gengu menntavegi 12. aldar, urðu
óþjóðlegir í mörgu, eflaust fjarlægir %
endurreisnaranda íslendinga sagna, 'f
en voru nauðsynlegir forrennarar ,
fornsagnahöfundanna, — eins og
hin gæfusama öld þeirra öll var und-
irstaða þess, að endurreisnarbók-
menntir í þjóðlegum stíl skópust á
öld hrunsins.
ef þessarar skyldu verður gætt um
alla framtíð, þá verður Ríkisútvarp-
ið jafnan ein megin-líftaug frelsis,
lýðræðis og réttlætis í þessu landi.
En hver sá maður, eða flokkur
manna, sem gerðist til þess að mis-
bjóða þessari lögboðnu og helgu
skyldu stofnunarinnar, hann gerist
vargur í véum.
Ég hefi sagt ykkur það, sem mér
einkum lá á hjarta. Og nú á ég að-
eins eftir að þakka ykkur, hlustend-
ur, samstarfsmönnum mínum á Hðn-
um tíu árum og samherjum öllum
nær og fjær, sem með fjárfórnum,
áhuga og samúð hafið stutt stofn-
unina til starfs og vaxtar. Einkum
verður mér nú, við þetta leiðarmark,
Frh. á bls. 188.
ÚTVARPSTÍÐINDI
177