Útvarpstíðindi - 17.02.1941, Blaðsíða 12

Músik í útvarpinu.
þátturinn „Takið undir" og erinda-
flokkurinn „Um skilning á tónlist" eru 2
nýir liðir í vctrardagskrá útvarpsins. Um
hinn fyrrnefnda lið, „Takið undir", hafa
hlustendur margir látið ánœgju sína í
ljós — bœði hér og annars staðar. Hins
vegar hefur fullkomin þögn ríkt um hinn
liðinn og fer því miður.
Ég man eftir liinni glöðu rödd Páls Is-
ólfssohar', þegar hann sagði mér í síma
frá áætlun sinni: að skýra Pastoral-sym-
foniu Beethovens þannig, að einkum
sveitafólkinu þætti gaman að, — þannig
að hræðslan við hugtakið „symfonia"
eða „hljómkviða", sem víða hefur komið
fram hjá áhcyrcndum, hyrfi eða minnk-
aði að einhverju leyti, — þannig, að sem
flestir ákvæðu að opna fyrir útvarpinu
næst, þegar „symfonia" yrði leikin, í stað
þess að ski'úfa fyrir ...
Og ég man eftir hinum þreytulega svip
Páls, þegar ég hitti liann og þakkaði hon-
um fyrir þetta erindi. „Ég er hættur í vet-
ur“ sagði hann. Ég þóttist slcilja hann:
Árangurinn svaraði ekki áreynslunni. —
Er svo? Og hvers er þá sökin? —
Síðastl. mánudag söng Haraldur I.
Jónsson íslenzk þjóðlög með undirleik
útvarpshljómsveitarinnar. Mun það hafa
verið í fyrsta skipti, sem Haraldur kom
fram sem einsöngvari á þessum stað. —
Haraldur Jónsson á mikla, hreina og
svala tenor-rödd. Framburður hans er
góður og að því leyti alveg prýðilegur,
sem snertir myndun samhljóðanna, sem
hvergi rjúfa laglínuna. Hann er ánægju-
lega laus við tilfinningadaður og væmni,
sem eru orðin sorgleg einkenni margra
tenora okkar, jafnvel þótt frægir séu. Har-
aldur er norrænn söngvari í beztu merk-
ingu þess orðs, enda bar efnisval hans um
kvöldið þess greinileg merki. Sá galli var
þó að nokkru leyti á söngskránni og
að öðru leyti á meðferð hans á lögunum,
að hraðinn fór aldrei út fyrir „andante"-
takmarkið. En þannig varð flutningurinn
heldur þunglamalegur (Austan kaldi!).
Væri eflaust gott, ef hann reyndi að glíma
við túlkun hraðra og léttfleygra laga til
þess að sigrast á þessum stirðleika, hvort
sem hann er líkamlegs eða skapræns eðl-
is. — Lögin „það mælti mín móðir",
„Björt mey og hrein“ og „Til þin fer mitt
ljóðalag“ eru gimsteinar í safn íslenzkra
þjóðlaga og sett í viðeigandi og í senn
frumlegan búning af Karli 0. Runólfs-
syni. þökk fyrir! R. A.
„Immanúel heitir hann, herrann minn
hinn dýri.
Með vísnasöng ég vöggunni þinni stýri“.
þetta er hin íslenzka móðir — ísland
sjálft. þannig hefur hún stýrt vöggu kyn-
slóðanna og vakíð þær til lífsins með
vísnasöng. þannig hefur hún setið í þolin-
móðu trausti á sinn dýra herra, stutt hið
veika til vaxtar og varðveitt hinn dýr-
mæta arf þjóðarinnar, tunguna, menning-
una. Og á þennan hátt hygg ég að henni
hafi tekizt að leysa af ætt sinni þann læð-
ing, senr köld ráð og höggvi fegin hönd
Gissurar þorvaldssonar hafði að henni
snúið.
Sunnudaginn 19. jan. s. 1. var útvarp frá
fundi góðtemplarastúkunnar „Framtíðin"
í Reykjavík. Meðal annars flutti dr. med.
Helgi Tómasson þar erindi um áhrif á-
fengis á líkamann. Var þar í stuttu máli
gorð grein fyrir nýjustu niðurstöðum vís-
indanna á þessu sviði, en þær eru harla
merkilegar og styðja mjög málstað bind-
indismanna. Vísindin halda sem sé því
fram, að skaðlegustu áhrif áfengisins séu
þau, að heilafrumurnar lamist, svo að þær
missa að meira eða minna leyti hæfileik-
ann til að anda, en við það truflast eðli-
leg starfsemi þeirra. Og þetta kemur ekki
aðeins fram hjá þeim, sem neyta áfengis,
úr hófi fram, eru ofdrykkjumenn, heldur
268
ÚTVARPSTÍÐINDI