Útvarpstíðindi - 02.03.1941, Blaðsíða 6

Samtal við Jóhannes úr Kötlum.
Jóhannes úr Kötlum býr nú í
Hveragerði og unir sér þar vel; flutti
þangað í haust með konu sína, ný-
fædda dóttur þeirra og son, Svan úr
Kötlum, sem nú er 11 ára.
Ég brá mér nú á dögunum í heim-
sókn til Jóhannesar og hitti svo
heppilega á, að þeir rithöfundarnir
Kristmann Guðmundsson og S’gurð-
ur Heiðdal urðu samferða í bílnum.
Sigurður hélt áfram, en Kristmann
var einmitt þennan dag að flytja til
Hveragerðis, þar ætlar hann að setj-
ast að og hafa gott næði til sinna
ritstarfa. Og þegar við stigum út úr
bílnum, stóð þar bíspertur Kristinn
Pétursson listmálari, hann býr einn
saman í því húsi, sem kallað er „Gras-
garðurinn".
— Héæ er bara risin upp lista-
mannanýlenda, varð manni að orði.
I Hveragerði er fleira en eldur og
brennisteinn, goshverir og gufa. —
Þar er kvennaskóli og garðyrkju-
skóli, og þar eru gróðrarstöðvar og
blóm — og margt gott fólk .
Jæja. Leið mín lá til Jóhannesar,
og hann var gott heim að sækja. Frá
þessari heimsókn segi ég ekki frekar.
Ég var þarna í tvo daga og annað
kvöldið barst talið að upplestri hans
í útvarpið þ. 9. marz.
— Hvað ætlarðu að lesa?
— Ég les upp úr síðustu kvæðabók
minni, ,',Elífðar smáblóm“, sem kom
út fyrir jólin í vetur.
— Já, vel á minnzt. Sumir hafa
víst hneykslast á nafninu á þeirri
bók.
— Svo mun vera; ég hef sjálfur
orðið þess áskynja. Þeim hinum sömu
mun þvkja kenna nokkurs hroka í
nafngiftinni. Raunar átti ég alls ekki
við ljóðin sjálf, þegar ég valdi bók-
inni þetta heiti, heldur þær lifandi
verur, menn og málleysingja, sem þar
er um fjallað. Annars skiptir þetta
litlu máli, því að séu jafnvel „Is-
lands þúsund ár, eitt eilífðar smá-
blóm með titrandi tár, sem tilbiður
guð sinn — og deyr“, hvað mun þá
um þessi aumingja kvæði mín, von-
andi deyja þau þá líka og það held-
ur fyrr en seinna.
— Þú hefur verið við fjárvörzlu
uppi á öræfum undanfarin sumur.
Hvernig líkaði þér það?
— Ég kann ætíð vel við mig á
fjöllum uppi og þar hef ég lifað
marga mína yndislegustu daga, enda
er ég alinn upp á afskekktu heiðar-
býli. Því miður erum við nokkuð tor-
næmir á mál náttúrunnar og skynj-
um lítt það undarlega samspil, sem
tengir saman land og fólk og tungu.
Mér finnst íslenzkap fyrst uppleys-
ast í hið eiginlega litróf sitt í þögn-
inni uppi á öræfum, en á slíkum tak-
mörkum hins óskilgreinilega gefst
maður oftast nær upp við að yrkja
— eða þá að maður yrkir eins og
venjulegur smaladrengur.
— Já, þú sýnist einmitt yrkja með
nokkuð öðrum hætti en áður í þess-
ari síðustu bók. Er það vegna áhrifa
frá útilegunni?
— Vel má svo vera að einhverju
leyti. Annars eru sum kvæðin eldri
en það, að um slíkt geti verið að ræða.
Þessi bók er að sumu leyti eins konar
hvíld frá öðrum stærri og tímabær-
ari viðfangsefnum, orkt fyrir sjálf-
an mig og önnur þau fullorðin börn,
sem langar til að leika sér ofurlítið
við náttúruna í kringum sig og börn
hennar, rétt eins og í gamla daga.
Og umfram allt: Það býr ekkert á
294
ÚTVARPSTÍÐINDI