Útvarpstíðindi - 07.04.1941, Blaðsíða 13
p'ötum og hina, sem leikin er af mönnum
hér.
Aftur á móti tel ég, að í náttúrufræð-
unum felist ótæmandi möguleikar fyrir
fræöslustarfsemi útvarpsins. Ef rétt væri á
haldið, gæti útvarpið á sinn hátt leitt oss
um öll ríki veraldar og sýnt oss dýrð þeirra.
Hugsum oss t. d., að í útvarpið væru flutt-
ar ferðasögur, sem fælu í sér ■ lýsingar á
fjarlægum þjóðum og löndum, á atvinnu-
háttum, menningu og siðum hinna ýmsu
þjóða, lýsingar á löndunum sjálfum, lands-
lagi þeirra, jarðfræði og jurtalífi. Þá er
og dýralíf hinna ýmsu landa tilvalið og sí-
gilt efni í útvarpsfræðslu. — Þá mætti og
halda heila fræðsluflokka um margar aðrar
greinar náttúrufræðanna. Sem dæmi má
nefna jarðfræði, stjömufræði, efnafræði,
ýmsar greinar eðlisfræði o. s. frv. Fræðslu-
flokkar um rafmagnsfræði eða e. t. v. enn
frekar um útvarpstækni held ég að yrðu
vel þegnir. Þá eru og vissir þættir úr hem-
aðartækni nútímans ágætt fræðsluefni. Lík-
ams- og heilbrigðisfræðin felur einnig í sér
ótæmandi viðfangsefni.
Öll þau fræði, sem ég hef nefnt hér að
ofan eru í rauninni þættir úr því, sem
nefnd em náttúrufræði (£ víðari merkingu)
— til aðgreiningar frá hinum mannrænu
fræðum. En að mínum dómi hefur útvarps-
ráðið í efnisvali sínu vanrækt verulega
hið fyrnefnda, en gefið hinu síðarnefnda
allt of mikið rúm.
Ég tel líklegt, að þetta misræmi í efnis-
vali stafi ekki eingöngu af því, að útvarps-
ráðið skoði þessa skipan æskilega. heldur
e. t. v. fremur af því, að ekki er nægileg
vinna lögð í sjálft dagskrárstarfið. — Mun
þetta e. t. v. að einhverju leyti stafa af því,
hvernig útvarpsráð er skipað. í rauninni er
útvarpsráð að öðru leytinu mjög vel skip-
að, en að hinu leytinu afar illa. Það er vel
skipað að því leyti, að allir, sem þar eiga
sæti, eru þjóðkunnir gáfu- og dugn-
aðarmenn, sem að sumu leyti væru
mjög líklegir til þess að veija gott út-
varpsefni. En það er afar illa skipað að
því leyti, að flestir, sem þar eiga sæti eru
svo hlaðnir öðrum nauðsynlegum störfum,
að mjög ólíklegt — ef ekki óhugsandi virð-
ist, að þeir geti helgað starfi sínu í út-
varpsráði þann tíma, sem nauðsyn krefur. —
Eg tel, að ekki veitti af, að hinir fjórir út-
varpsráðsmenn verðu sein svaraði a. m. k.
einum degi vikulega eingöngu til þess að
annast val á útvarpsefni. Og formaður út-
varpsráðs ætti að vera svo vel launaður, að
hann gæti gefið sig eingöngu við starfi sínu.
Því hvaða vit er í, að ætlast til þess, að
dagskrárstarfinu geti verið vel stjórnað, ef
það er eingöngu unnið í hjáverkum fyrir
sára litla þóknun. Nei. Yið þurfum að fá
dagskrárstjóra, sem gefur sig eingöngu að
því, að leita uppi og velja útvarpsefni —
alveg eins og tíðkast með öðrum menning-
arþjóðum.
Ég hef litið þannig á hlutverk Útv.t.,
að þeim bæri fyrst og fremst að kynna dag-
skrána fyrir hlustendum, reyna að vekja á-
huga þeirra fyrir henni, birta skýringamynd-
ir og myndir af fólki því, sem að dagskránni
vinnur og yfirleitt veita hlustendum þá fyrir-
fram-þekkingu á efninu, sem oft er skilyrði
þess, að af því verði fullkomin not. Erlendis
eru þau blöð, sem aðallega helga sig þessu
hlutvei'ki, nefnd útvarpsblöð og eru þau oft
rekin af sjálfum útvarpsstöðvunum eða með
styrk frá þeim
En svo eru til önnur málgögn, sem einnig
ræða útvarpsmál, en gera það einkum frá
sjónanniði lilustenda — og eru því til að-
greiningar frá hinum, nefnd lilustendablöS.
Slík rit hafa einkum það hlutverk að gagn-
rýna dagskrár útvarpsins og gerðir þeirra
manna, sem þar eru mestu ráðandi. Ber þá
oft við, að útvarpsblöðin verða málgögn út-
varpsráða og dagskrárstjóra, þegar hlust-
endablöðin veitast sem harðast að þeim, því
gagnrýni slíkra rita er oft mjög ómild. Þann-
ig hefur þetta t. d. verið í Noregi, „Norsk
Rndio“ og ,,Radiobladet“ voru hlustenda-
blöð, en „Hallo Hallo“ útvarpsblað.
En með Útvarpstíðindum hef ég í'eynt
að rækja þessi hlutverk bæði í senn — og
ég tel að mér hafi tekizt það að veru-
legu leyti — þótt ég hafi hins vegar orð-
ið var nokkurra vandkvæða í því efni.
Og til þess að fyrirbyggja hugsanlegan
misslcilning á orsök þess, að ég nú hætti
störfum við blaðið og sel það öðrum í
hendur, vil ég undirstrika, að fyrrnefnd
ÚT\ ARPSTÍÐINDI
381