Útvarpstíðindi - 12.12.1941, Blaðsíða 30
AFI OG AMMA, eftir Eyjólf Guð-
mundsson. Utg. Mál og menning.
Aldraður bóndi í Mýrdal færir í letur sögu-
sagnir ömmu sinnar. Frásögn hans er látlaus og
ber þess engan vott, að hún sé rituð af nákomn-
um ættingja.
FIe8tallir fulltíða íslendingar hafa frétt það til
afa síns og ömmu, að lífsbarátta þeirra hafi verið
þungur róður. bess vegna er bók Eyjólfs Guð-
mundssonar mörgum kunnuglegur gestur. Það er
skaðlaust, að enginn skáldsagnahöfundur hefur
orðið fyrri til og sett saman ,,stórbrotna“ mann-
lýsingu úr æviferli Ólafs Högnasonar. /Evisagan
sjálf gefur bezta hugmynd um, hvert þrek og
hverja skapfestu landneminn í Eyjarhólum hefur
haft. Fyrstur sveitunga sinna fleygaði hann grjót
til hleðslu. En það var aðeins ytra tákn þeirra
erfiðleika, sem djarfur og óbilgjarn hugvitsmaður
í sporum hans hlaut að mæta.
Frásögnin um bernsku Ingu í Drangshlíð er
geðfelld og rituð við barnahæfi. Svo hittum við
Ingu litlu aftur, þegar hún er orðin Ingveldur
húsfreyja í Eyjarhólum. Þó er hún óbreytt, gjaf-
mild, eins og gott barn, trúuð eins og barn. Trú
Ingveldar er í beinu samræmi við mannúð henn-
ar. Förukona launar henni greiða með því að
gefa henni fjármark. Inga litla er ekki í vafa um,
að gæfa fylgi hverju vináttubragði, og markar
lamb sitt sjálf í óþökk föður síns. Þegar hún er
orðin húsfreyja í Eyjarhólum, lánar hún fátæU-
ingum 8nemmbæru sína til nytja og miðlar þurf-
andi mönnum af sáralitlum birgðum. ,,Það verð-
ur drýgst, sem flestir fá af“, er máltæki hennar,
og hún kvíðir ekki komandi degi, þó óvænlega
horfi.
Bókin hefur sérstakt gildi fyrir þá, sem séð
hafa fegurð Eyjafjallasveitar í nánd við Drangs-
hlíð og starað undrandi á umhverfi Péturseyjar,
þar sem hún rís cins og klettur úr hafi og gnæfir
yfir flatlendi og ægisanda. ímyndunaraflið hvísl-
ar að fcrðamanninum: Hér hlýtur margt undar-
legt að hafa gerzt. O. G.
Steján Júlíusson: Þrjár tólj ára telpur.
Reykjavík 1941.
Stcfán Júlíusson hefur skrifað þrjár sögur fyr-
ir yngstu lesendurna og gefið út. Það kann að
virðast lítill vandi að skrifa fyrir börn, sem eru
á aldrinum 7—10 ára, og margur maðurinn lít-
ur niður á slíkar bækur og telur þær ekki til
bókmennta. En það stappar nærri, að með því
að líta niður á bækur barnanna, sé litið niður á
börnin. Og hamingjan hjálpi þcim, scm lítur
niður á æskuna í landinu, hina verðandi þjóð.
En það er vandi að rita vel fyrir börn. Bækurn-
ar þeirra eru jafnframt leikföng þeirra, þess-
vegna þarf að vanda til þeirra. Ég held, að
Stefáni Júlíussyni hafi tekizt allvel að rita fyrir
smábörnin, ég hef nokkra reynslu fyrir því um
fyrri sögur hans, hinar lengri. Þessi saga er
úr skólalífinu, þar sem börn beita áhrifum sín-
um og samtakamætti til góðra verka. Ég býst við,
að Stefán haldi vel í horfinu með þessari sögu,
hún er létt og lipurleg.
Gusi Grísakpngur. Ævintýri með
myndum eftir Walt Disney.
Þessi höfundur er nú í tízku um heim allan,
hann er listamaður mikill og börnum þykir mik-
ill fengur að bókum hans. G.
Ljó6 Guðfinnu Jónsdóttur Jrá Hömr-
um. Utg. Isafoldarprentsmiðja.
Hér verða aðcins örfá orð sögð um þessi ljóð.
Það fer á engan hátt vel, að bera á þau hávaða-
samt lof. Þau láta lítið yfir sér. Hér er ekki á
ferð skáld, sem kveður sér hljóðs sem yfirbragðs-
mikið kraftaskáld, heldur er hljóðlátlega og yf-
irlætislítið kvatt dyra. En í ljóðunum er djúp-
varmur undirylur, og þau eru undur söngþýð og
málfögur. Hér er á ferðinni kona, sem gert hef-
ur sönglistina að íþrótt sinni. Hún fór ekki að
leggja stund á ljóðagerð fyrr en á miðjum aldri,
og þá mcst fyrir það, að hún varð sjúklingur, og
gat ekki rækt þá list, er henni var hjartfólgnust.
Ljóðin bera því skýrlega vitni, að það er söng-
menntuð kona, sem hefur ort þau.
Guðfinna Jórisdóttir er alþýðukona, af fátæku
fólki komin og hefur lengi orðið að berjast við
heilsuleysi. Hún hefur ekki neinnar skóla-
menntunar notið. En þó er kunnátta hennar og
vald til þeas að fara með íslenzkt mál, svo að
frábært má tclja. Og þar sem málið á ekki orð
til að túlka það, sem hún vill segja, er cins og
henni leggist á tungu ný orð, sem gerð cru af
miklum næmlcik og mikilli fegurð. Hún talar
um mannssál, sem eygir ekki sitt eilífa föður-
land, af því að hún er ,,stormblind“. Hún heyr-
ir í ,,þeiröddum“ skiptast spurn og svör, og
hún heyrir ,,anganstef“ blóðbergsins.
Ég hef orðið þess var, að ýmsir telja sig hafa
orðið fyrir vonbrigðum af ljóðum Guðfinnu frá
Hömrum. Það cr ef til vill meðfram fyrir það, að
þau hafa verið auglýst með ærið hástemmdu
142
ÚTVARP5TÍÐINDI