Bankablaðið - 01.12.1946, Blaðsíða 20

herriám í Noregi víðtækust áhrif og aíleið-
ingar fyrir félagsstarfsemi bankamanna.
Eftir bankamannamótið í Kaupmanna-
höfn 1939 gekk starf sambandsins sinn vana-
gang. Verkefni þau, sem leysa þurfti, voru
mörg og þýðingarmikil. Stríðið hafði þær
afleiðingar í för með sér að leggja varð
þessi verkefni á hilluna, en leggja hins veg-
ar áherzlu á, að launþegunum væri bætt
að fullu dýrtíð sú, er stríðið hafði í för
með sér. Samningar um þetta voru gerðir
við liina ýmsu banka með góðum árangri.
Eflir að mesta ringulreiðin var um gerð
gengin eftir árásina 9. apríl 1940, var fyrir
forgöngu hæstaréttar Noregs myndað sjö
manna framkvæmdaráð til að takast á hend-
ur stjórnarstörfin í hinum hernumdu hér-
uðum landsins. Ráðinu tókst á tiltölulega
skömmum tíma að koma á reglu í landinu,
sem liafði að mörgu leyti verið alveg stjórn-
laust. Meðal annarra ráðstafana ráðsins var
lækkun á forvöxtum og innlánsvöxtum
bankanna.
Bein afleiðing hernámsins var sú, að
fjöldi atvinnuveitenda sagði upp launa-
samningum og gerði sig líklega til að lækka
stórlega launin. Framkvæmdaráðið lét
skjótt krók koma á móti bragði og úrskurð-
aði öll lög og samninga gildandi þrátt fyrir
hernámið. Meðal annars voru í gildi lög
um sáttasemjara i vinnudeilum, og var nú
jafnframt stofnaður gerðardómur í vinnu-
deilum, þar sem félagsmálaráðuneytið gat,
svo framarlega sem samningaumleitanir
sáttasemjara bæru ekki árangur, samkvæmi
tillögu hans, kveðið upp úrskurð í ágrein-
ingsefninu, og skyldi hann vera bindandi
fyrir báða aðila.
Þýðingarmikið ákvæði var það, að eigi
mátti gera neinar breytingar á launakjör-
um launþegum í óhag, nema með samþykki
félagsmálaráðuneylisins.
Að öðru leyti en því, sem leiddi af áður-
nefndum lögum, gat sambandið haldið
áfram starfsemi sinni óhindrað eins og áður.
Samningaumleitanir fóru fram með góðum
árangri um dýrtíðaruppbætur, laun og ör-
yggi gegn uppsögnum á atvinnu.
í eftirlaunasjóðsmálinu hefur verið unn-
ið kappsamlega, enda í flestum bönkum
borið alveg sérstaklega góðan árangur.
Á landsfundi sambandsins 1940 var stjórn
þess falið umboð til að taka ákvarðanir í
Öllum málum, sem nauðsyn krefði, þangað
til næsti landsfundur yrði haldinn. Þetta
var gert vegna þess, að fyrirsjáanlegt var,
að ekki ynnist tími til að kalla saman lands-
fund til að taka ákvarðanir í ýmsum að-
kallandi nauðsynjamálum.
Hinn 10. júlí 1940 kom tilskipun frá fé-
lagsmálaráðuneytinu um, að ekki mætti
nema með samþykki þess ráðstafa fé eða
eignum fagfélaga eða vinnuveitendafélaga,
nerria um smáupphæðir væri að ræða.
Þannig varð að sækja um samþykki
„Reichskommissars" vegna útgjalda að upp-
hæð kr. 3250,00 í sambandi við landsfund-
inn. Fékkst samþykki hans með því skilyrði,
að honum yrði sent eftirrit af fundargerð-
inni. Af þesstt tilefni var færð „tilbúin"
fundargerð, sem var send, en ekkert afrit
tekið af hinni raunverulegu fundargerð.
Seinna var tilkynnt, að samþykki þyrfti
til launahækkana og að upplýsingar skyldu
gefnar um launakjör nýráðinna starfs-
manna.
í september var þess krafizt, að sent væri
sundurliðað yfirlit yfir tekjur og gjöld, svo
og efnahagsyfirlit sambandsins og hinna
einstöku félaga.
Hinn 17. júní 1941 var enn tilkynnt, að
sérstök „félagsskril’stofa“ hefði verið stofn-
uð, sem væri undir beinni stjórn innanríkis-
ráðuneytisins.
Skrifstofan mátti gera sérhverja þá ráð-
stöfun, sem nauðsynleg væri til að stofna
4 BANKABLAÐIÐ