Bankablaðið - 01.07.1985, Blaðsíða 27

27
Halldór Friðriksson, markaðsstjóri IBM á íslandi.

TÖLVUVÆTT NÁM
Tölvur hafa verið notaðar við beina kennslu nemenda erlendis í meira en ára- tug. Þessi kennsla var í fyrstu einskorð- uð við tækninám og aðallega notuð í verkfræði- og raunvísindadeildum stærri háskóla í Bandaríkjunum auk víðtækrar notkunar innan stóru tölvufyrirtækjanna eins og hjá IBM. Smám saman varð þessi kennsluaðferð algengari og var tek- in upp hjá fyrirtækjum með stórar tölvur til menntunar starfsmanna sinna. Þessi kennsla einskorðaðist þó í byrjun næst- um eingöngu við tæknilegt nám og tölvuvinnslu. Á undanfömum árum, eða frá því fljótlega eftir að einkatölvubyltingin hófst upp úr 1980, hefur orðið geysileg breyting í notkun tölva við nám, svo mikil að kalla má stökkbreytingu. Er nú svo komið að til er kennsluefni í þessari mynd sem hæfir lestrar- og skriftar- kennslu forskólabama og námi upp öll stig menntakerfisins. Segja má að kennsla með tölvum sé að færast algjör- lega af stærri tölvum yfir á einkatölvum- ar og tæki sem tengjast þeim, enda ekki óeðlilegt miðað við fjölda þeirra og þá möguleika sem í þeim felast. Nýlegar kannanir benda til að fjöldi einkatölva í
heiminum hafi sex- til sjöfaldast á síð-
ustu tveim árum og að þessi fjöldi eigi
eftir að margfaldast á næstunni.
Ýmsar mismunandi aðferðir eru notaðar
til að nýta tölvur við nám en til yfirlits má
skipta þeim í fjóra flokka.
1. Leiktengt nám. Um er að ræða
kennsluefni í formi leikja og þrauta,
sem nemanda er ætlað að leysa.
2. Sjálfsnám á tölvu. Allt námsefnið er í
tölvunni sjálfri, þar með talin aðstoð
og leiðbeiningar til að leysa verkefn-
in.
3. Tölvustutt sjálfsnám. Námið er fólg-
ið í því að lesa bækur, skoða mynd-
bönd og/eða myndplötur, hlusta á
hljóðupptökur og síðan er tölvan not-
uð til að leysa verkefni tengd efninu.
Ýmislegt. Þjálfun og nám sem ekki
flokkast undir ofantalið.
Ofangreind skipting er engan veginn
algild heldur sett hér fram til hagræðing-
ar og einföldunar en nú skal vikið að
hverjum þætti fyrir sig.
1. Leiktengt nám.
LOGO er forritunarmál sem notað
hefur verið með góðum árangri við
kennslu forskólabama. Með aðstoð
LOGO hefur þeim verið kennt að
teikna á skjáinn með „þykjustu-
skjaldböku“, stýra vélmennum auk
þess sem ýmis grundvallaratriði
stærðfræðinnar hafa verið kennd.
Auðvelt er að búa til leiki og spil af
ýmsu tagi sem auka skilning á máli
og stafsetningu, reikningi, landa-
fræði o.fl. Fjöldi slíkra leikja erþegar
til og í flestum þeirra em gefin stig
fyrir góða frammistöðu og refsistig
fyrir slaka.
Með þessari aðferð er að jafnaði
ekki haft neitt eftirlit með árangri
nemandans og ekki hægt að fylgjast
með framvindu námsins. Slíkt nám er
oft sett fram óskipulega og jafnvel
notað „eingöngu" til leikja en ekki
með nám beinlínis í huga.
2. Sjálfsnám á tölvu.
Uppbygging þess námsefnis sem
sett er í tölvu á þennan hátt er að jafn-
aði mjög fastmótað þannig að nem-
andinn nær fljótt tökum á samskipt-
um sínum við tölvuna. Algeng fram-
setning er þannig að efninu er skipt í
kafla og undirkafla og getur nemand-
inn tekið hvem þann kafla sem hann
kýs. í köflunum er lesefni og út-
skýringar sem fara þarf yfir og síðan
spumingar og dæmi í lokin sem nem-
andinn leysir. Ef honum mistekst að
leysa verkefni er að jafnaði hægt að fá
vísbendingu um svar og það jafnvel í
nokkmm hlutum. Ef svarið fæst ekki
gefur tölvan það upp og er nemand-
anum gefinn kostur á að rifja náms-
efnið upp strax eða halda áfram.
Þannig gæti skjámynd litið út að
lokinni yfirferð yfir nokkrar skjá-
myndir með reglum og lýsingum
varðandi tékkaverkefni:
Gjaldkeraverkefni Kafli: AH Spum.:
3.1
* Ef innborgun er greidd með mörg-
um tékkum, er gert ráð fyrir að
gjaldkeri:
A. afhendi bunkann bakgjaldkera til
bókunar
B. bóki afstemmda heildartölu og af-
hendi bunkann bakgjaldkera
C. bóki hvem tékka og stemmi heildar-
töluna af
D. geymi bunkann í teygju til betri
tíma
Svar:
Svaraðu með A B C eða D
Tölvan metur síðan hvort svarið er
rétt. Ef nemanda er ekki ljóst hvert
hið rétta svar er getur hann beðið um
aðstoð sem þá felst í að viðeigandi
skýringar birtast á skjánum.
3. Tölvustutt sjálfsnám.
Eins og áður var sagt er námið
fólgið í að lesa bækur, skoða mynd-
bönd og/eða myndplötur, hlusta á
L
FRAMHALD BLS. 61