Bankablaðið - 01.07.1985, Blaðsíða 39

39

:
„Annatímar í bönkum 1985"
Bankamannaskólinn átti í fyrstu við
sína bamasjúkdóma að stríða eins og
aðrar stofnanir. Sumir nemendur tóku
námið ekki alvarlega og sáu ekki ástæðu
til að stunda það vel, enda skeði ekkert
þótt menn næðu ekki lágmarkseinkunn-
um út úr skólanum. Þeim sem best stóðu
sig var ekki launað með hækkuðu kaupi.
Þeir fengu sín verðlaun og viðurkenn-
ingu við skólauppsögn og þar með búið.
Ef einhverjir höfðu ekki greind til að
ljúka prófi út úr skólanum, voru ein-
kunnir þeirra hækkaðar fyrir mannúðar-
sakir svo að þeir slyppu í gegn. Þá veit
ég dæmi um bankamann sem aldrei
sinnti skólanum og tók ekki heldur próf
en reyndist engu að síður framúrskarandi
hæfileikamaður í starfí sínu. Meðan
þannig var í pottinn búið var ekki von að
menn tækju skólann alvarlega. En allt
þetta stóð til bóta.
Bankastörfum mínum er nú lokið fyrir
fullt og allt. Nú kem ég aðeins í banka
sem gestur og viðskiptamaður. Deildim-
ar, sem ég vann í áður, blasa nú við mér
frá sjónarmiði viðskiptamannsins, búnar
nýjum og fullkomnari tækjum en áður
var og nú eru konur í meirihluta þar sem
áður voru nærri eingöngu ráðsettir karl-
menn sem starfað höfðu áratugum saman
í sömu deild.
Ég geri ráð fyrir að vegna aukinnar al-
mennrar menntunar og sérmenntunar
bankamanna sé þekking margra þessara
starfsmanna nú á hærra stigi en áður
tíðkaðist, en þá þekkingu, sem fæst með
áratuga langri starfsþjálfun, vantar
átakanlega víða, enda valda hin tíðu
mannaskipti því að nýliðar og lítt reynt
fólk er óeðlilega fjölmennt. Afgreiðslu-
hraði hefur lítið eða ekkert aukist, þrátt
fyrir fullkomnar vélar, en ég geri ráð fyr-
ir að öryggi sé meira en áður og minni
hætta á mistökum. Vinnuagi er greini-
lega minni en áður. Hann þurfti og þarf
ekki endilega að byggjast á strangri
stjóm yfirmanna, heldur á skilningi
starfsmannsins sjálfs á nauðsyn þess að
vel og dyggilega sé unnið og vilja hans
til að leysa hlutverk sitt sem best af hendi
og geta sér gott orð.
Mér er það ráðgáta hvers vegna af-
greiðsla er svo miklu stirðari og silalegri
víða í bönkum hér en erlendis, þar sem
það virðist ekki gerast að viðskiptamenn
séu látnir bíða lon og don eftir afgreiðslu
þótt verulegur hópur starfsfólks sé við-
staddur í deildinni, þá önnum kafinn við
aðra iðju. Viðskiptamaðurinn á vitanlega
heimtingu á tafarlausri, hraðri og lipurri
afgreiðslu og ég tel að deildarstjórar
gætu víðast fylgst betur með þeirri hlið
starfsins en nú virðist vera.
Ég er viss um að starfshætti mætti víða
bæta með því að hækka duglegasta og
besta fólkið verulega í launum, umfram
aðra, en það er því næst óframkvæman-
legt með því launafyrirkomulagi sem nú
tíðkast. Það er engin sanngirni í því að
greiða lötum eða kunnáttulitlum manni
sömu laun og þeim sem sýnir dugnað og
hæfileika í starfi. Að sjálfsögðu er rétt að
láta menn njóta starfsaldurs í launa-
greiðslum en ég held að mikilvægast sé
að finna leið til að greiða duglegu, trúu
og hæfu fólki töluvert hærri laun en
miðlungsfólki, og séu einhverjir sem
ekki hafa hæfileika eða vilja til að vinna
svo að viðhlítanlegt sé, ætti að benda
þeim á að leita sér einhvers annars starfs
sem betur komi heim við hæfileika
þeirra.
Ef til vill leysir tækni framtíðarinnar
þennan vanda að einhverju leyti. Tölvu-
væðingin er orðin að staðreynd, þótt hún
hafi komið nokkru síðar til sögunnar hér
en með þeim þjóðum sem tækniþróaðri
eru. Eftir því sem notkun þessara háþró-
uðu tækja færist í aukana, verða gerðar
meiri kröfur til fólks um hæfni en áður
var. í sumum deildum bankanna hlýtur
starfsfólki að fækka en meiri kröfur um
kunnáttu og tækniþjálfun verða gerðar til
þeirra sem ráðnir verða til starfa. Geti
menn ekki tileinkað sér hina nýju starfs-
hætti, koma þeir vitanlega ekki til greina
sem starfsmenn.
Þá mun það stuðla að fækkun starfs-
fólks að sjálfsafgreiðsla verður almenn-
ari. Menn geta þá lagt inn á reikninga
sína og tekið út af þeim án þess að þurfa
að bíða eftir misjafnri afgreiðslu eða
vera bundnir við afgreiðslutíma bank-
anna.
Að sjálfsögðu verður samsettari af-
greiðsla áfram unnin á afgreiðslutímum
bankanna og enn verður mikil þörf á
hæfu og duglegu afgreiðslufólki.
Með þessari þróun verður Banka-
mannaskólinn að fylgjast. Þjálfun ínotk-
un hinna nýju tækja verður að sitja í
fyrirrúmi og aukna áherslu verður að
leggja á bætta afgreiðsluhætti svo að
önnum kafnir viðskiptamenn þurfi ekki
að eyða meiri tíma í bankaviðskipti sín
en nauðsynlegt er. Starfsmenn bankanna
verða að gera sér ljóst að banka verður
að reka eins og hvert annað fyrirtæki,
með hag hans fyrir augum. Bankinn sel-
ur þjónustu en ekki vörur og velgengni
hans byggist á því að sem flestir vilji not-
færa sér þjónustu hans. Sé þjónustan
góð, aflar hann sér nýrra viðskiptavina
og heldur hinum gömlu, en sé hún slæm,
fer afkoma hans á verri veg. Og það er
hæfni og vilji starfsfólksins sem ræður
þjónustugæðunum.
Við verðum að fylgja þeirri þróun sem
er að gerast í heiminum, hvort sem okkur
líkar betur eða verr, ef við viljum ekki
verða eftirlegukindur og sætta okkur við
lakari lífskjör en gerast annarsstaðar í
hinum tæknivædda heimi. Þótt við,
gamlir sveitamenn, söknum ef til vill
þeirra tíma, rómantískra í minningunni,
þegar karlar slógu með orfi og Ijá, konur
rökuðu og krakkar rifjuðu, er fánýtt að
horfa tárvotum augum um öxl og óska
sér hinna góðu, gömlu tíma á ný. Þeir
eru liðnir og koma aldrei aftur og svo er
einnig um starfshætti bankamanna. Tím-
ar blekblýantanna og hundrað takka
samlagningarvélanna eru liðnir og koma
aldrei aftur. Við Erlendur Einarsson eig-
um ekki framar eftir að sitja saman við
borð og skrifa víxilnótur með blek-
blýöntum, þótt við hugsum sjálfsagt
báðir með nokkrum söknuði til hinna
skemmtilegu æskuára í Landsbankan-
um.
„Annatlmar I bönkum 1985"
Menn á mínum aldri hugsa oft til hins
liðna heims sem við gengum inn í, ungir
menn, og spyrja sjálfa sig hvort sá heim-
ur, sem þeir lifa nú í, hæruskotnir og
haltir, heimurinn sem þeir hafa ekki að-
lagast, sem þeir skilja illa og eru því
hálfsmeykir við, sé ekki miklu verri en
gamli, góði heimurinn. Mér finnst það
sjálfum að sumu leyti. En líklega er hann
aðeins með öðrum hætti og hvorki betri
né verri en sá fyrri var. Því tjóar okkur
ekki að sýta yfir heimsósómanum því
hinni ungu samtíð okkar stendur alveg á
sama um saknaðarvæl okkar. Okkur er
því ráðlegast að láta hina nýju kynslóð
um að leysa sín vandamál, þau eru ekki
okkar viðfangsefni hvort sem er. Við
getum aðeins hvatt hana til að gera sitt
besta, þjálfa sig til góðra og gagnlegra
verka og hvetja alla góða krafta til að iáta
ekki sitt eftir liggja í mótun hins nýja
heims, því að dugur, kunnátta og góður
vilji í starfi stuðlar að betra mannlífi og
blómlegri lífskjörum allra. Hvað mótun
og menntun slíkra framtíðarmanna snert-
ir á Bankamannaskólinn mikilvægu hlut-
verki að gegna.