Bankablaðið - 01.07.1985, Blaðsíða 61

61
Á þeim tíma, sem skólinn hefur
starfað, hafa orðið stórstígar framfarir á
sviði tæknimála í bönkum landsins.
Tölvuöld hefur hafið innreið sína og öll
starfsemi hefur beinst inn á þá braut sér-
staklega með það fyrir augum að gera
þjónustuna við viðskiptavinina öruggari
og fljótvirkari.
„Annatimar í bönkum 1985“
Þegar ég hóf starf í Landsbankanum
fyrir rúmum 30 árum, voru reiknivélar
flestar handknúnar, svo og ritvélar.
Samskipti við útlönd fóru fram með
skeytum, sem gátu tekið langan tíma að
komast á leiðarenda og símtöl þurfti að
panta í gegnum talsamband við útlönd
og vafamál hvort samband fengist
samdægurs þó pantað væri snemma að
morgni. í september/október ár hvert
byrjaði starfsfólk sparisjóðs og hlaupa-
reikningsdeilda að vinna yfirvinnu við
að reikna vexti af þessum reikningum
svo þeir yrðu til um áramót. Það þarf
ekki að lýsa hvernig þetta gengur fyrir
sig í dag, en þarna hefur tölvan gjör-
breytt vinnuhraða, afköstum og öryggi.
Það er ekkert vafamál, að menntun
bankamanns framtíðarinnar hlýtur í
verulegum mæli að verða á sviði tölvu-
mála og finnst mér að á þá menntun þurfi
Bankamannaskólinn að leggja áherslu,
en það sem þó er mikilvægast að mínu
mati í öllum samskiptum bankamanna
við viðskiptavini bankanna er hinn
mannlegi þáttur, við megum ekki verða
einskonar vélmenni.
Það er staðreynd, að mennt er máttur,
en við skulum ekki gleyma því, að ef
hinn mannlegi þáttur í öllum samskipt-
um manna á milli gleymist, þá getur sú
menntun oft orðið harla lítils virði.
Bankamannastéttinni í heild óska ég
heilla á þessum tímamótum.
FRAMHALD FRÁ BIS. 27
hljóðupptökur og tölvan síðan notuð
til að leysa verkefni tengd efninu.
Nám af þessu tagi hentar vel þar sem
erfitt er að skýra efni það sem um er
fjallað með texta eingöngu, eða þar
sem texti er verulegur og jafnvel í
mörgum bókum af mismunandi tagi.
Ef um það síðast talda er að ræða má
líta á tölvuna sem próftæki og til upp-
rifjunar og til að gera skýringarútdrátt
úr námsefninu.
Nýjasti vaxtarbroddur í þessum
flokki er nám sem byggir á tölvustýr-
ingu á myndplötutæki. Efnið er þá á
myndplötum bæði með mynd og
hljóði og getur nemandi jafnvel valið
milli tals á tveimur tungumálum.
Tölvustýringin felst í því að hægt er
að nota sömu myndplötuna fyrir mis-
munandi tegundir náms um sama
efni. Sem dæmi má taka nám um
tölvu af einhverri tegund. Ef nemandi
er í tækninámi varðandi þessa tölvu
þá er valin tæknileiðin gegnum efnið.
Ef á hinn bóginn nemandinn er vænt-
anlegur notandi þá þarf hann ekki á
miklum tæknilegum skilningi að
halda og því er valin önnur leið við
yfirferð efnisins og tæknilegum bút-
um hér og hvar sleppt.
4. Ýmislegt.
Til þessa flokks flokka ég ýmiss
konar nám sem felur fyrst og fremst í
sér þjálfun með endurtekningum.
Dæmi um þetta er vélritunarnám,
en ágæt forrit eru til fyrir einkatölvur
til að þjálfa leikni í vélritun. Tölvan
fylgist þá með hvaða árangri hefur
verið náð og þjálfar nemandann þar
til fullnægjandi getur talist. Ef
vélritunarhraði fellur niður frá því
síðast var þjálfað tekur tölvan aftur til
þjálfunar þá stafi sem ekki næst nægi-
legur hraði með. Á þennan hátt er far-
ið yfir lyklaborðið þar til allir stafir
hafa verið lærðir. Vélritunarhraði,
sem að er stefnt, er að vali nemand-
ans þannig að þegar allir stafir hafa
verið lærðir er hægt að nota sama for-
rit til að ná upp auknum hraða.
Annað dæmi er nám til einkaflug-
mannsprófs. Til er forrit sem líkir eft-
ir flugi lítillar einkaflugvélar svo ná-
kvæmlega að víða í Bandaríkjunum fá
þeir sem hafa það á valdi sínu það
metið til prófs til jafns við ákveðinn
fjölda flugtíma.
Ekki er þörf á að forrita námsefni frá
grunni í venjulegu tölvumáli þar sem
þegar eru til mjög öflug forrit til að fram-
leiða námsefni eins og hér er lýst.
NOTKUNARMÖOULEIKAR
Kostir þess að nota þessa menntunarað-
ferð fremur en hefðbundnar eru fjöl-
margir og ætti að henta við menntun og
þjálfun í bankakerfinu ekki síður en í
öðrum þáttum atvinnulífsins; enda fjöldi
bankamanna mikill og þörfin á menntun
og starfsþjálfun því mikil, auk þess eru
reglur og starfsaðferðir svipaðar milli
stofnana sem auðveldar gerð fastmótaðra
námsferla.
Með tölvutengdu námi getur nemandi
stundað námið þegar það hentar honum
sjálfum. Hann þarf hvorki að bíða þar til
námskeið er haldið um efnið né þar til sá
starfsmaður sem á að segja honum til
hefur tíma aflögu eins og nú er algengt.
Það er einnig kostur að nemendur læra
sama efni um sömu hluti þannig að hag-
kvæmni réttra vinnubragða fær að njóta
sín og nemendum er ekki eins hætt við
að temja sér röng vinnubrögð vegna mis-
skilnings eða vegna ólíkrar tilsagnar.
Nemandi getur sjálfur fundið sér hentug-
an námshraða þannig að nám og starf
falli vel saman. Hann ætti í mörgum til-
vikum ekki að þurfa að fara af vinnustað
til að stunda námið en þetta er sérlega
mikilvægt úti á landi og í litlum útibúum
og sparisjóðum þar sem starfsmenn eru
fáir. í slíku umhverfi, það er að segja þar
sem fólkið þekkist betur innbyrðis en á
stærri stöðunum, getur námið jafnvel
orðið að eins konar sameiginlegum leik
þar sem „dauður" tími nýtist til umræðna
og athugunar á námsefninu öllum til
hagsbóta.
Hægt er að hugsa sér ýmsar mismun-
andi aðferðir við slíkt nám. Þannig gæti
hluti þess farið fram með formlegum
hætti undir leiðsögn kennara ýmist í
Bankamannaskólanum eða hjá stofnun-
inni sjálfri. Sá hluti námsins sem færi
fram innan stofnunar, gæti verið í þar til
gerðu tölvuveri þar sem boðið væri upp á
hentugt afmarkað afdrep, með aðgangi
að einkatölvu, námskeiðasafni, bókum
og gögnum varðandi námið auk hugsan-
legs aðgangs að einhverjum leiðbein-
anda sem bæri ábyrgð á aðstöðunni.
Einnig væri hugsanlegt að hafa tölvuna á
einhverjum öðrum hentugum stað og
jafnvel að nemendur fengju að taka tölvu
með sér heim til heimanáms og til að
kynnast henni betur.
Auðvelt er að aðlaga námsefnið ýms-
um breytingum, svo sem nýjungum í
þjónustu eða vinnubrögðum, viðbótum
og breytingum á útreikningum og regl-
um eða aðlögun námsefnisins vegna
mismunandi aðferða hjá ólíkum stofnun-
um. Þar sem efnið er í tölvutæku formi
er hægt að gera ýmsa hluti í þessum dúr
sem ógerlegt væri ef um prentað efni
væri að ræða.
Tölvuvæðing ýmissa þátta bankakerf-
isins er nú í örari þróun en verið hefur
nokkurn tíma áður og eru því líkur til að
tölvulæsi aukist þar verulega á næstunni
eins og áðurergetið. Með þeirri byltingu
sem átt hefur sér stað með innreið einka-
tölvunnar og þess hugbúnaðar fyrir hana
sem nú er fáanlegur til nota við menntun
og þjálfun er engum blöðum um það að
fletta að einkatölvan á eftir að skipta
sköpum í tölvulæsi íslendinga á næstu
árum.