Alþýðublaðið - 01.10.1923, Blaðsíða 4

AXÞVÐUBL’AÐIð
- i——■■ w.»r nrmw.i»«iwmiMn. - .... -ijji' .i i ...wi., Jw.gw<ifyeMsa»S^g,«»*.»»i8M3S5g&.raMtWgg<gaH/y-
Útsalan hsldar áfram.
Johs. Hansens Enke.
\
Kitchener og Ludendort, keis-
arar Rássa, Þjóðverja og Ind-
verja, TyrkjasoMán o. íl. >m;li-
jónamorðingjrr<. Magnás Jóns-
son styðja >faszistar<, svo sem
Þorsteinn Gíslason ritstjóri
>Morgunb!aðsias<, sem er upp
gjafa->sosíalisti< eins o{ Musso-
lini, og >Hvítingur<, J. B. og
fleiri >modernistar<, vegna skyld-
leika við M.ignús ( skoðanalip-
urð (( bannmálinu t. d.). Útlend-
ar fyrirmyndir eru (yrst og fremst
Mussoiini sjálfur, en auk hans
ýmsir eftirapendur hans í ýms-
um löndum, svo sem Hitler hion
þýzki. AUa >lista<-mennina fjóra
styðja >alcoholistar<, svo sem
leyndarritstjóri> Morguublaðs-
ins<, Árni frá Höfðahólum, >a.<,
ýmsir >sprútt<*si!ar o. fl„ sem
vona, að bmnlágaundanþágan
eignist elrihver afkvæmi fyrir til-
hlutun þeirra. Útlendar fyrir-
myndir á líku menningsrstigi
þekkjast ekki hér. Þeir hifa svo
sem sæmilega margv^slegan og
kostgóðan >ist<-ing, hinir hugs-
unarsömu >verndarar< móður-
máls og þjóðernis f >Morgun-
blaðinu<, að gleðja sig við.
Lingvisti.
Aftan að.
Það er kunnugt, áð eitthvert
áhrifansesta hjálparmeðalið til efl-
ingar andlegri menningu er prent-
listin. Það er taíið, að uppfundn-
ing og h3gnýting prentlistarinn
ar hafi ráðið aldakröfum í and-
legu lífi Norðurálfunnar og síðan
alls heims. Prentlistin er fundin
upp um miðja 15. öld. Um sama
leyti hefst endurfæðingaröld lista
og vísinda., En eins og margt
annað, er verða mátti mann-
kyninu til velfarnaðar, hefir verið
notað því til bölvunar, hefir
prentlistin líka stundum orðið til
ógagns, þegar á henni náðu
valdi eða einokun menn, sem
elngöngu hugsuðu um sinn hag
og sinnar stéttar.
í Vestmannaeyjum hefir sið-
asta áratug verið prentsmiðja.
Hana keypti þangað Gísli J.
Johnsen konsúll. í fyrstu gaf
hann þar út blað, >Skeggja<j er 1
íátið var heita, að ætti að tala
roáli Vestmannaeyjabúa, en aðal-
lega mun hafa átt að efla vald
prentsmiðjueigandans. Kom blað-
ið út nokkur ár. Eo um síðir
mun eigandanum hafa leiðst
eftir témætum árangri at þessarl
starfsemi. Hætti hann því, og
hefir nú prentsmiðjan staðið að-
gerðalaus sfðustu árin fjögur.
Er það ilt, því að vel hefði té-
sterkur maður, er viljað hefði
vinna almenningi gagn, getað
gefið þar út bækur og rit al-
menningi tii fróðleiks, og nyt-
semdar, eigi að eins eyjarskeggj-
um til gagns, heldur og öllum
almenningl landsins. En svo sýn-
ist, sem um það hafi ekki verið
hugsað.
En nú á að fara að nota
prentveikið. Með >íslandi< á
morgun fer, að sagt er, prentári
til Eyjá, sem auðborgararnir þar
hafa ráðið til vinnu, í prent-
smiðju Gísla J. Johnsens. Á nú
vafalaust að hefja þar blaðút-
gáfu af nyju. Ekki mun það þó
stafa af þvf, að augu þessára
>borgara< hafi opnast fyrir
mentaþörf Vestmannaeyinga, því
að þörf þeirra er fráleitt meiri
nú en undanfarin fjögur ár,
heldur mun orsökin verá sú, að
>borgararnir<. þykist þurfa að
tala máli sfnu af meira kappi
en áður nú, er alþýðuflokks-
maður er í kjöri þar. Þeir hata
komist að raun um, að þeir hafa
ekki roð við Ólafi Friðrikssyni
á málfundum, og því reyna þeir
að koma sínum málstað áð á
þann hátt, að Ólafur nái ekki
að hrekja þá jafnharðan, treyst-
andi því, að Aiþýðuflokkurinn
hafi ekki ráð á að eyða
1500— 2000 k1-. á mánuði í út-
gáfu blaðs þar. En Gísli, Gunn-
ar og Jóhann hafa efni á því,
og nú munu þeir allir standa
samán um það, þótt stundum
hafi verið grunt á hinu góða
meðal þeirra, enda má vera, að
skoðanabi æður þeirra, aðrir
kaupmenn, létti undir með þeim
I með auglýsingum.
Vitanlega eru alþýðumenn í
Vestmannaeyjum vel að því
komnir að fá þetta nýja blað,
hvort sem það verður látið heita
>Morgunblaðs-kálfur<, eins* og
eðlilegast væri, eða ekki. Það
er gefið út fyrir íé, sem þeir
hafa aflað með vinnu sinni, og
ór það því þeirra eign, en trúlegt
er. að þeir hefðu þó heldur
viljað ráðstafa því til annars en
vega aftan að einhverjum at-
orkusamasta forvígismanni al-
þýðunnar á íslandi, Ólafi Frið-
rikssyni, þingmannsefni alþýðu-
manna í Vestmannaeyjum.
Skólafræðsla á að vera ó-
keypis og samelglnleg fyrlr
alla.
Erlend símskeyti.
Khöfn, 29. sept.
Stjórnarfarsmálið þýzka.
Frá Berlín er símað:- Enn er
kyrð í Þýzkálandi. Þó óttast
menn, að afturhaldið muni ná
fullum tökum á Báyernbúum, og
að lýst muni verða einveldis-
stjórn þar ( landi.
Nýja myntln.
Stofnunarhöfuðstóll hins nýja
myntbanka Þýzkaiands nemur
3200 mllljónum >nýmarka<, en
hverju >nýmarki< jafngilda 100
>nýpfenning<.
Frá Rnhr-iiérnðunnm.
Þjóðverjar hafa áfturkallað til-
skipanir sínar í Ruhr-héruðunum,
en verkamennirnir neita að vinna
undir stjórn Frakka.
Rínavlðndin Iýðveldi?
í Parls ganga fregnir um það,
að skilnaðarmanraforinginn dok-
tor Dorten muni Iýsa Rfnar-
löndin lýðveldi.