Tímarit Tónlistarfélagsins - 01.06.1938, Blaðsíða 9

Tímarit Tónlistarfélagsins
detta í þeim efnum. Hér þarf því umbóta við og væri máske
ekki úr vegi að verja einni „viku“ árlega til slíkrar út-
breiðslu, eða gera eitthvað annað, sem ekki væri áhrifa-
minna. En undanfarið hefir flest stefnt hér í öfuga átt við
þetta og má því til sönnunar nefna nokkur atriði úr „tón-
listarsögu“ vorri.
Fyrstu hljóðfærin er fluttust til landsins, svo alþýða hefði
kynni af, voru harmoníin, sem fengin voru í kirkjurnar. Þau
urðu því takmark og keppikefli þeirra, sem löngun höfðu til
hljóðfæraleiks og náðu nokkurri útbreiðslu. Fyrsta tón-
listarblaðið, sem gefið var út hér, fjallaði eingöngu um
harmóníumleik og skyld viðfangsefni, meðan það kom út,
sem ekki var lengi.
Það sem almennast var leikið á þessi hljóðfæri, voru
sálmalögin og önnur lög með svipuðum blæ. Öll tónlistar-
iðkun varð því mjög takmörkuð og með þunglamalegum svip
og seinagangi, sem enn er allmikils ráðandi. Með vaxandi
peningaveltu tóku píanóin að flytjast inn og kom á tíma-
bili allmikið af þeim. Þóttu þau fínni og bera bæði vott
um góð efni og eitthvað dálítið af listrænni menningu, eins
og erlendis, en þaðan var nú örara aðstreymi ýmsra áhrifa.
Um hitt var minna hugsað, að þessi hljóðfæri kæmu að
verulegum notum, eða að tónlistarþekking flyttist jafnframt
inn í landið. Þau munu í mörgum tilfellum ekki hafa orðið
annað en „mubla“ á heimilunum og eru það máske enn.
Nokktu eftir aldamót fer að 'lifna vfir aðflutningá
strengjahljóðfæra og námi í notkun þeirra. Leit vel út um
tíma, að hér væri að renna upp nýtt tímabil, sem gæti orðið
tónlistarmenningunni mikil lyftistöng. Tónlistariðkun í
heimahúsum verður fyrst og fremst að byggjast á þessum
hljóðfærum, í samleik tveggja eða fleiri. En þegar hér var
komið, voru ýms veðrabrigði í lofti. í fyrsta lagi kemur nú
vélræni tónlistarflutningurinn alvarlega til sögunnar. Það
þótti ef til vill óþarflegt erfiði að fá sér hljóðfæri og reyna
sjálfur að Je'ka á það, með misjafnlega góðum árangri en
óhjákvæmilegri fyrirhöfn, þegar hægt var að ná í grammo-
fón. Með því hverfandi litla og vandalausa handtaki að
41