Alþýðublaðið - 02.10.1923, Page 2

3
ALÞYÐUBLAÐÍÐ
Landsverzlun
Off
^ingstörf.
AipýliliragðprMn
selnr hín óviðjafnanlegn
hveitibra'uB,
bökuð úr beztu hveititegundinni (Kanada-korni) frá
stærstu og fuiikomnustu hveitimylnu í Skotlandi,
sem þekt er um alt Bretland fyrir vörugæði.
Alþýðublaðið hefir fengið pata
af þvf, að í herbúðum burgeisa-
flokkanna hér i Reykjavík sé
verið að ucdirbáa mótmæii gegn
því, að í kjöri verðá við næstu
ko3ningar með stuðningi Fram-
sóknarflokksins og Aiþýðuflokks-
ins tveir menn, sem vinna við
Landsverz!un, þeir Magnús
Kristjánsson forstjóú Landsveizl-
unar, þingmaður Akureyrar, og
Fléðiun Valdimarsson skrirstofu-
stjóri Landsverzluoar. Þessi mót-
mæli á ekki að reisa á því, að
Landsvarzfun sé óþötf eða jafn-
vel skaðleg, eins og burgeisarnir
hafa haldið fram hingað tii, og
því megi ekki hleypa áhrifum
frá henni að í þinginu, heldur á
nú að þykjast gera þetta af
einskærri umhyggju fyrir Lauds-
verzlun; þeir megi ekki missa
sig frá störiunum, því að verzl-
unin geti beðið tjón við það,
o,- s. frv.
Hér skal nú ekki farið nánara
út að ræða um þessar yfirdreps
ástæður. Þær falla um sjálfar sig,
þegar þess er gætt, að burgeisa-
flokkárnir Jiafa sjáífir í boði til
þiogsetu menn, sem gegna°um-
fangsmiklum embættum fyrir
þjóðine, svo sem bæjarfóvitinn
hér í Reykjavík, bæjarlækoirinn
í Reykjavík o. fl., og að það
hefir viðgengist og er álitið
nægja, að menn í opinberum
stöðum, sem gegna þingstörfum,
feli trúnaðarmönnum að gegna
þeim störfum sínum, er þeir kom-
ast ekkiyfir jafnframt þingstörf-
um, á síná ábyrgð. Þetta er því
aukaatriði, sem þeir einir geta
iátið sér sæma að gera mikið úr,
sem ekki hafa ráð á að koma
nærri aðalatriðunum J málunum.
Á hitt ber áð líta, sem er aðal-
atriðið, og það er, hvort ekki
sé nauðsynlegt bæði þjóðinni og
Landsverziun, að verzlursinoi séu
tryggð veruleg áhrif í þinginu,
og á það ber að líta með skyn-
semi og rólegri íhugun með
gagn þjóðarionar eitt fyrir aug
um, en ekki augnablikshags-
muni fárra einstakra manna. Skal
það þvf athugað hér frá því
sjónarmiði.
Menn eiu sammála um það,
að verz'unin sé næst íramleiðsl-
unni mikilverðasti þátturinn í
þjóðlífinu, Um hitt er deilt,
hvernig eigi að koma henni
fyrir. Skoðanirnar skiftast þar f
tvent um sérnýtingu einstakra
manna eða þjóðnýtingu, en skoð-
anir mánna á þjóðnýtingu verzl-
unarinnar greinast aftur í tvert
um kaupféiagsskáp og lands-
verz’uo. Með sérnýtingu verzl-
unarinnar eru vitanlega þeir
einir, sem sjá sér hag í því, svo
sem kaupmenn og ýmsir aðrir,
er annað tveggja eru háðir þeim
eða skortir þekkingu og víð-
sýni til að sjá yfir samhengið
milii sérnýtingarinnar og þjóðar-
hagsins. Með þjóðnýtiogu eru
allir þeir, sem í sfenn er ant um
sinn eiginn hag og almennings
og jafnframt þjóðarinnar í heild
Skoðanamunurinn þeirra í mllli
er að eins undir því kominn,
hvort meirá er litið til einstakl-
ingsins óg almennings í einhverri
stétt eða bygðarlagi eða til þeirra
allra í einni heild um fyrirkomu-
!ag.
Enginþessara misjöfnuskoðana
um fyrirkomuiag verz'unarinnar
hefir enn náð yfirtökum með þjóð-
inni. Þær berjast enn um yfirráðin,
og í samræmi við það er verzl-
uninni enn þá komið fyrir með
þrennu ir.óti: sem kaupmanna-
verzlun, kauptéiags- eða sam-
vinnu-verzlun og fándsverzlun.
Meðan svo stendur, er áiveg
eðliiegt, að hver stefna fyrir sig
eigi tulltrúa á þingi þjóðarinnar.
Það hefir enginn á móti því, að
á þingi séu kaupmenn að tiltöiu
við þánn styrk kjósenda, sem
þeir eiga í raun og veru að
baki sér meðaí þjóðarinnar,
. líjálpsrstöð hjúkrunarfélags-
ins >Líknar< er opin:
Mánudaga . . . kl. ii—12 f. h.
Þriðjudagá ... — 5 —6 e. --
Miðvikudaga . . — 3—4 e. -
Föstudaga ... — 5—6 ©. -
Laugardaga . . — 3—4 e. --
Stangaaápan me5 hlámannm
fæst mjög ódýr í
Kanpfélaginn.
heldur að eins hinu, að þeir
ásælist meira en þeir eiga rétt
á. Á sama hátt hefir enginn á
móti því, að kaupfélagsmenn
eða samvinnumenn í verzlunar-
málum nái fulltrúafjölda í hiut-
falli við fyigismannastyrk sinn.
Þetta hafa Hka burgeisarnir
viðurkent með því að hafasjálfir
kaupfélagsmatm í boði í kjör-
dæmi, þar sem kaupmannaverzl-
un er úr sögunni, í Austur-
Skaftafellssýslu, eins og kaup-
félagsmenn bjóða líka fram
kaupmann í Suður-Múlasýslu,
Eftir alveg sams konar reglu er
sjálfsagt, að Landsverzlun hafi
fulltrúa á þingi eitir fylgi henn-
ar hjá þjóðinni, og það, ætti
þess vegna að geta verið alveg
mótmælalaust, ef skynsamlega
væri á litið, að á þingi væru
tveir œenn, er sérstakiega bæru
Landsverzlun fyrir brjósti, og
meira að segja svo sjálfsagt, að
þelr væru látnir verða sjáltkjörnir,
ef kostur væri.
En auk þessara almennu
ástæðna eru alveg sérstakar
ástæður, sem mæla með því, að
í þinginu og helzt í báðum
deildum þess séu menn, sem
hafi ítarlega þekkingu á högum