Prentarinn - 01.03.1929, Blaðsíða 5

PRENTARINN
3
VÉLSETNING.
IV.
2. Stafamótin. — Hafa skal hökin á stafamót-
unum ávalt hrein, svo þau renni vel í safninu.
Hæfilegt er aö renna þeim stafamótum, sem mest
eru notuð, úr safninu tvisvar í viku, og bursta
mótin og hökin. Séu stafamótin öll óhrein, verður
að ná af þeim með strokieðri og þurka hliðarnar
með tusku. Benzín má nota á mjög óhrein stafa-
mót, sem t. d. lengi hafa legið á óhreinum stað
og olía komist á, en vandlega verður að þurka
þau yfir á eftir. — Varasl verður að láta olíu
komast að leið stafamótanna um vélina. Séu
steypumótin fáguð með olíu, verður að þurka þau
vandlega yfir á eftir með hreinni tusku, til þess
að olían smiti ekki á línuna, þegar mótið Iegst að
henni; sömuleiðis skal forðast að taka á stafamót-
unum með olíugum fingrum. Bogin stafamót eða
með skemdum tönnum skal strax gera við eða
setja til hliðar, sé ómögulegt að Iagfæra þau.
Þegar stafamót festast í afleggjaranum, er orsökin
venjulega lítilsháttar brún á hökunum, sem jafna
skal með smágerri þjöl áður en þau eru látin í
safnið aftur.
Ending stafamótanna, án tillits til eðlilegs slits,
fer í flestum tilfellum eftir meðferð þeirra í hring-
förinni í vélinni. Það getur átt sér stað, að innan
fárra mánaða séu öll algengustu stafamótin eyði-
lögð, sem í öðrum tilfellum endast nokkur- ár. Er
setjarans að sjá um, að þau gangi ekki óeðlilega
úr sér.
3. Fleygarnir. — Það er mjög áríðandi, að
halda fleygunum ávalt hreinum, og er hæfilegt að
núa þá úr Ceylon-graphit tvisvar sinnum á dag.
Setjist á þá málmagnir, sem nást ekki af á graphit-
borðinu, verður að skafa þær varlega burt
með Iátúnsstryki. Fleygarennunni verður einnig að
halda vel hreinni, svo fleygarnir renni eðlilega á
sinn stað.
4. Spýting. — Hún stafar venjulega af fljót-
færni eða vangá setjarans. Aðalatriöið, til að
fyrirbyggja hana, er aðgætni. Margt getur valdið
spýtingu, t. d. of heitur málmur, því er áríðandi
að temprun málmhitans sé ávalt í lagi (550° Fh.,
288° C., 230° R.). En oftast stafar spýting af
skektri Iínu, sem t. d. getur, eins og áður er sagt,
komið af því að línan sé of rúm, eða þá að
gleymst hefir að færa aðhald línunnar, sem hún
rennur að í fyrsta lyfti, ef breytt hefir verið Iöngu
máli í stutt; sömuleiðis ef línan hefir verið tví-
hækkuð, bæði slegið undir og hækkað í hakanum.
Sé spýtingin mikil, er ilt og vandasamt verk að
losa blýið úr línunni og framhluta vélarinnar;
þarf að viðhafa hina mestu varkárni til þess
ekkert skemmist, og hugsa minna um þótt tölur
verður tími fari til þess að koma vélinni í lag
aftur. — (Frh.) G. H.
TRVGGINGAR.
Við og við hafa raddir heyrst um nauðsyn þess,
að prentarar kæmu sér upp ellistyrktarsjóði.
Frekar hefir þó oftast verið hljótt um það mál,
ekki ómerkara en það er í sjálfu sér. Og orsökin
mun að nokkru leyti liggja í því, að menn sjá
sér ekki fært að leggja til ellistyrktarsjóðs veru-
legt tillag ofan á þau háu iðgjöld, sem nú eru
greidd ti! sjóða H. í. P.
Þeirra skoðana hefir líka orðið vart, að jafn-
fámennu íélagi og H. í. P. sé ofviða að koma upp
slíkum sjóði og gera hann svo öflugan, að gagn
verði að á næstu áratugum. — En þetta eru þeir
þröngsýnu félagsmenn, sem vilja ekki sjá nauð-
syn sjóðsins og gagn það, er af honum má verða,
vegna þess, að þeir efast um, að þeir hafi sjálfir
persónulega gagn af sjóðnum.
Enn eru þeir til, sem vona að ríkisvaldið komi
á almennum og víðtækum tryggingum og telja
þegar byrjað á því (slysatryggingin), og þar af
leiðandi sé ekki tímabært fyrir Prentarafélagið að
stofna til þess stórfyrirtækis að koma á fót elli-
styrktarsjóði fyrir meðlimi sína. — Að því skal
engum getum ■ leitt, hvort þessi von á eftir að
rætast í bráðina.1)
Við lifum á mikilli tryggingaöld. Menn vilja
hafa tryggingu fyrir sem flestu. í viðskiftalífinu
eru þær taldar nauðsynlegar, svo nauðsynlegar,
að án þeirra eru öll meiriháttar viðskifti ófram-
kvæmanleg. Eignir manna eru trygðar gegn bruna,
skemdum og jafnvel þjófnaði. Margir tryggja heilsu
sína (eru í sjúkrasamlögum) og nú er svo komið,
að mikill hluti verkafólks er trygður gegn slysum
í Slysatryggingu ríkisins. Enn er ein tegund trygg-
1) Eftir aö þetta er skrifaö, hefir komiö fram á Alþingi
þingsályktunartillaga um nefndarskipun til að undirbúa löggjöf
um almanna tryggingar.