Kristilegt stúdentablað - 01.12.1967, Blaðsíða 14

Kristur hefur gert við þig. Hér koma góðverk-
in af sjálfu sér ... 1 því hefur Kristur verið
hlýðinn föður sínum, að hann hefur þjónað þér
og elskað þig. Þegar þú hefur þannig verið
auðgaður í Kristi og endurnærður, þá hefurðu
aðeins eitt boðorð um, hvernig þú skulir þjóna
og hlýða honum, sem sé þetta, að þú látir öll
verk þín miða til gagns fyrir náungann. Þess
vegna sagði hann við kvöldmáltíðina: „Þetta
er mitt boðorð, að þér elskið hver annan eins
og ég hef elskað yður.“ — Prófi því hver mað-
ur sjálfan sig, hversu nærri eða fjarri hann sé
Kristi, hvernig ástatt er um trú hans og kær-
leika. Sjálfsagt eru þeir margir, sem fyllast
dreymandi fjálgleik, þegar þeir heyra um ör-
birgð Krists. Þeir reiðast borgurum Betlehems-
borgar, atyrða blindni þeirra og vanþakklæti
og segja sem svo, að hefðu þeir verið í sporum
þeirra, myndu þeir hafa veitt Drottni og móð-
ur hans allan hugsanlegan beina og ekki látið
slíka smán fyrir koma. En þeir sjá ekki, hve
margir snauðir, aumir, sjúkir, villtir og synd-
ugir menn eru allt í kringum þá, sem hafa
brýnustu þörf fyrir hjálp þeirra. Þá láta þeir
afskiptalausa, um þá má fara sem fara vill fyr-
ir þeim. Hvers vegna gera þeir það? Hví vinna
þeir ekki kærleiksverk sín hér? Hví koma þeir
ekki fram við þessa amingja eins og Kristur
hefur komið fram við þá? Ó, lygi er það og
yfirskin og ekkert annað, þegar þú segist mundu
hafa gert Kristi svo og svo mikið gott og sinnir
þó ekki bræðrum þínum neitt. Hefðir þú verið
í Betlehem, hefðir þú skipt þér jafnlítið af hon-
um og allir aðrir. Nú er það opinbert, hver
hann er. Nú viltu þjóna honum. Kæmi hann nú
og væri lagður í jötu og léti segja þér, að það
væri hann, sem þú veizt svo mikið um, mynd-
irðu að líkindum eitthvað gera fyrir hann. En
þá hefðirðu ekki gert það. ... Nú læturðu það
allt fara út í veður og vind og kannast ekki við
(sérð ekki) Drottin þinn í náunga þínum, gerir
ekki heldur við hann eins og Drottinn hefur
gert við þig.“
II.
Það er þá ekkert til í því, að Lúther hafi ver-
ið á móti góðverkum? Nei, ekki vitund. Hitt
er annað mál, að hann barðist eindregið og
hlífðarlaust gegn skilningi rómversku kirkj-
unnar á eðli og gildi góðverka. Um hvað sner-
ist sú barátta? Ekki um það, að annars vegar
væri því haldið fram, að góð breytni væri mik-
ilvæg og trúin væri „dauð án verkanna", hins
vegar, að breytnin skipti engu, trúin væri alit,
hvað sem verkunum liði. Þetta var hvorki né
er evangelísk-lútherskur skilningur eða kenn-
ing. I átökum Lúthers við Róma-kirkju laust
saman tvenns konar gjörólíkum grundvallar-
skilningi á því, hvað góðverk eru og hverju þau
fá áorkað. Páfakirkja miðalda var ekki ein um
þann skilning, sem tendraði vandlæti Lúthers.
Hans gætir enn víða á vorum dögum.
Lúther sagði: Það er ekki hægt að ávinna ei-
lífa sáluhjálp með góðverkum. Vegna hvers?
Vegna þess, að verkið, sem þú vinnur, þarf ekki
að segja neitt um raunverulega afstöðu þína eða
ástand þitt. Dauður hlutur getur komið góðu
til leiðar. Illur maður slysast oft á að vinna gott
verk. Það er hægt að vinna yfirbótarverk með
iðrunarlausu, eigingjörnu og hrokafullu hjarta.
Slíkt hjarta kemst aldrei í himininn, hvað sem
höndin hefur gert.
Kenning róversku kirkjunnar um góðverkin
byggðist á þeirri hraparlegu villu, að hægt sé
að verzla við Guð, kaupa fyrirgefningu hans,
kaupa sig undan refsingu hans. Slíkt er að
smána þann Guð, sem lét Krist fyrir oss deyja,
meðan vér enn vorum í syndum vorum. Vér
höfum aldrei til þess unnið, að hann elskar oss,
vér getum aldrei til þess unnið. Sá, sem slíku
heldur fram, þekkir ekki þann Guð, sem birt-
ist í Kristi Jesú. Vér réttlætumst án verðskuld-
unar, af náð, fyrir trú, þiggjum blátt áfram
hið eilífa líf ókeypis með öllu, höfum hvort
sem er ekkert, sem gildi til greiðslu fyrir það.
Það er kærleikur Guðs, að vér skulum kallast
Guðs börn, Guðs náð að geta tileinkað sér þetta,
Guðs gjöf að lifa og deyja og rísa upp sam-
kvæmt því.
Svo er annað: Þau verka, sem rómverska
kirkjan talaði mest um, voru að skilningi Lúth-
ers alls engin góðverk. Þau höfðu ekkert sið-
rænt gildi. Öll villan er fólgin í því, að þeir vita
ekki, hvað góðverk eru, segir hann einhvers
staðar. Hvað er góðverk? Mælikvarði Lúthers
á það var sá, hvort verkið miðaði að því að
verða náunganum til gagns og blessunar. En
það varð ekki sagt um sjálfspíslir yfirbótaverk-
14
KRISTILEGT STÚDENTABLAÐ