Faxi - 01.12.1975, Blaðsíða 57
FYRSTI HEIÐURSBORGARINN
Framhald af bls. 116
ára. En þá tók við önnur barátta, bar-
áttan við fátæktina, baráttan við rétt-
leysið, baráttan fyrir félagslegum um-
bótum. Og öreigaskáld þessara tíma
ortu hástemmd baráttuljóð af mikilli til-
finningu, sem grófu sig inn í vitund
þessarar kynslóðar.
Sigurður Einarsson kveður árið 1930:
Sjáðu þetta fólk í fjötrum,
fátækt, snautt og reyrt í bönd.
Köldu húsin, klæði úr tötrum,
kreppta lúna vinnuhönd.
Heyrirðu ekki hrópað á þig,
hjörtum þúsundanna frá,
sem í áþján, örbirgð, þreytu
æðra líf og betra þrá.
Ragnar Guðleifsson var einn af þeim
sem svöruðu ákalli skáldsins. Með ein-
stakri elju og þrotlausu starfi á ótal-
mörgum sviðum hins mannlega lífs, hef-
ur hann lagt sig allan fram við að
reyna að skapa betra og sannara mann-
líf, en var, þegar ofangreint erindi var
ort. Ég myndi halda, að Ragnar Guð-
leifsson og þeir sem lögðu upp í bar-
áttuna fyrir betri kjörum alþýðu manna
til handa um sama leyti og hann, hafi
ætlað að gera þá hugsjón að veruleika
sem lýsir sér í þessum orðum hins
danska skálds:
Og da har i rigdom vi drevet det vidt,
naar faa har for meget og færre for lidt.
Ég held, að þegar Ragnar lítur yfir
farinn veg, megi hann vera hreykinn
yfir þeim árangrj sem náðst hefur til
þess að gera þessa hugsjón að veruleika.
Þegar ég hugsa um líf og störf Ragn-
ars Guðleifssonar koma mér í hug þessi
orð, trúmennska, fórnfýsi og dreng-
lyndi.
Trúmennska hans er fólgin í því í
nærmynd, að leysa af hendi öll þau
störf sem honum eru falin, af eins mik-
illi fullkomnun og frekast má vera.
Skiptir þá engu máli hvort um stórmál
er að ræða sem varðar fjöldann, eða
minniháttar mál er varðar eina einustu
sál.
Trúmennska hans í víðari merkingu
er sú, að halda tryggð við Guð sinn,
við hugsjónir sínar og málefni og loforð
sín.
Fórnfýsi hans og fómarlund birtast
meðal annars í því, hversu mikið hann
leggur sig fram í störfum, sem ekki
gefa annað í aðra hönd en ánægjuna
yfir því að hafa getað orðið að liði.
Hann hefur, að því er ég bezt veit, aldrei
sparað, hvorki tíma né fyrirhöfn til að
leysa vanda þeirra sem til hans hafa
leitað, sér til trausts og halds. Félags-
málastörf hans hafa fyrst og fremst
mótast af því, að miðla öðrum af
gnægtabrunni sinnar miklu fórnfýsi.
Drenglyndi hans er mikið. Það gefur
að skilja, að maður eins og Ragnar Guð-
leifsson, sem staðið hefur í orrahríð
bæði í þeirri aðstöðu á löngum ferli, að
láta kné fylgja kviði. Ég veit ekki til
þess að hann hafi nokkru sinni notað
slíka aðstöðu til að ná sér niðri á mönn-
um sem verið hafa á öndverðum meiði
við hann. Ég hygg, að bæði pólitískir
andstöðumenn og hinir, sem hann hefur
þurft að sækja á í störfum fyrir verka-
lýðsfélagið séu sammála um það, að
drengilegri andstæðing en Ragnar hafi
þeir ekki átt við.
Drenglyndi hans lýsir sér einnig í
hjálpsemi hans og því, hversu nærfær-
inn hann er í meðferð viðkvæmra mála.
Mér hefur oft fundist, að í vitund Ragn-
ars væru greipt þau sannindi, sem fram
koma í einu erindi í Einræðum Stark-
aðar eftir Einar Benediktsson svohljóð-
andi:
Eitt bros getur dimmu í dagsljós breytt,
sem dropi brevtir veig heillar skálar.
Þel getur snúist við atorð eitt.
Aðgát skal höfð í nærveru sálar.
Svo oft leynist strengur í brjósti
sem brast
við biturt andsvar gefið án saka.
Hve iðrar margt líf eitt augnakast,
sem aldrei verður tekið til baka.
Ég held að innihald þessa erindis
spegli það andlega hugarfar sem dreng-
lyndi hans byggist á.
Nú fer að líða að lokum þessarar
tölu. Ragnar hefur dregið sig út úr
Ragnar með tveim kunningjum, þeim Jóni
Sigurðssyni og Guðjóni Guðmundssyni.
dægurþrasi hinnar pólitísku baráttu og
látið af hinum meiriháttar félagslegu
störfum. Hann er þó enn nokkuð góður
til heilsu, þótt kvillar hafi á hann sótt
hin síðari ár. Það hefur verið gæfa hans
og þeirra, sem notið hafa starfskrafta
hans, að hann hefur verið tiltölulega
heilsuhraustur það sem af ævinni er.
Það er ósk mín og von, að svo verði um
langan tima enn. Meðan heilsan leyfii
veit ég, að hann starfar af lifandi áhuge
að þeim verkefnum sem hann enn fæst
við og tekur þátt í margskonar félags-
legu starfi. Ég veit, að hann hefur líka
þörf fyrir að hafa samband við fólk og
blanda geði við sem flesta. Ég vona, að
hann fái tækifæri til að nota „bæði huga
og hönd, hjartað sanna og góða“ sem
lengst og til heilla fyrir sem flesta.
Kæri Ragnar. Ég hefi átt því láni að
fagna, að eiga þig að vini í rúman aldar-
fjórðung. Samstarf okkar hefur verið
náið á mörgum sviðum. í öllu okkar
samstarfi hefur þú verið veitandi og ég
þiggjandi. Af engum manni hefi ég lært
meira um gildi lífs og starfs. Enginn
maður mér óvandabundinn hefur reynst
mér slíkur sem þú, þegar erfiðleika
hefur að höndum borið. Kærleiksrík vin-
átta þín hefur sannað mér það, að það
er rétt sem Páll postuli segir í I. Kor-
intubréfinu:
„En nú varir trú, von og kærleikur
þetta þrennt
og þeirra er kærleikur mestur".
Ég lýk þessum orðum mínum með
því, að óska þér og fjölskyldu þinni til
hamingju með þennan afmælis og heið-
ursdag. Megi kærleiksríkur guð halda
sinni almáttugu verndarhendi yfir þér
og þínum nú og ævinlega.
FAXI — 165