Borgarinn - 01.03.1921, Blaðsíða 3

BORGARINN
7
Hvaö halda œenn að hann gæti
gert, þessi bannheimski blekspýill,
til uppljóstrunar brotum á bann-
lögunum — þótt hann væri lög-
reglustjóri hjer, bæjarfógeti, eöa —
sýslumaður í afskekktu sjóþorpi?
Hann muudi ekkert geta gert
— nema þá eitthvað, sem væri
verra en hreint ekki neitt.
Hann mundi standa eins og
flón, ráðþrota og sinnulaus með
öllu.
Og væri hann sá maður, að
finpa upp eitt ráð við „óaóinanum"
— mundi andstöðumanni hans
vaxa tíu ráð á móti.
Í*ví — bannmenn eru ekki einir
um ráðsnilld í þessu landi. —
Hann mundi hafa nóg að gera
við það eitt, að brjóta heilann um
það, hvað væru lögbrot í þessu
sambandi og hvað ekki. —
Heldur I. J., til dæmis, að það
sje lögbrot, að rangla inn í verzl-
unarbúð, kaupa brennsluspritt
á fiösku og drekka það, hvort sem
er tómt eða blandað öðrum
vökvum?
Heldur hann ab það sje lögbrot,
að fara í búð og kaupa Kínalífs-
elixír og drekka sig glaðan af?
Heldur hann að það sjeu lögbrot,
að kaupa ’hárelixíra hjá hársker-
anum, og ýmsa áfenga vökva á
glösum í vierzlunum, er þá hafa
á boðstólum, í samræmi við
landslög, og — drekka þá?
Nei. Pelta eiu engin lögbrot.
Þetta er hverjum manni frjálst, —
og i veg fyrir það væri ekki hægt
að koma, þótt neyzlubann stæði
um það einhversstaðar á pappirn-
um. —
En nú er svo komið, að þeirra
tala er „legíó", sem nota þessa
góödry k k i. —
Og vilja þá ekki bannmenn
gera Bjálfum sjer þann greiða, að
leggja hendina á hjartað og spyrja
sjálfa sig, hverjir sjeu hinir sönnu
feður þeirrar „spillingar" ?
Jeg er þess fullviss, að föður-
gleðin fyllir hjarta þeirra sam-
stundis.-------
m.
Bannineun og lOggæzlan.
Banbmenn eru örlátir um það,
að saka reykvízka valdsmenn, og
aðra, um löggæzlu-dugleysi, þegar
bannhúmmbúkkið á í hlut.
En allir kunnugir menn vita
þaÖ, ab þetta eru ósannindi.
Þeir hafa báðir, lögreglustjórinn*
og bæjarfógetinn, gengið mörgum
skrefum lengra í athöfnum, f
hannheimskunnar þarfir, heldur en
samboðið er valdsmannlegu vel-
sæmi.
Og er þetta því merkilegra, þar
sem bæði þessi yfirvöld eru of-
stæki3lausir skýrleiksmenn. —.
Beir hafa sent tylftforstöðulausra
lögregluþjóna, um hánót.t, inn á
heimili friðsamra borgara hjer í bæ,
í húsleitarerindum — inn á heimili,
þar sem sárveikt fólk hefur legið
— ruðst inn í fjölskyldulíf, sem
aldrei hefur verið bendlað við
áfengismeðferð í neinni mynd.
Veiður slíkt að teijast meira
en í meðallagi aðgæzluverð ráð-
stöfun — svo ekki sje of mikið sagt.
— Og víst er um það, að bann-
jaxlarnir í Reykjavík mundu kom-
ast á loft, ef þeir fengju slíkar
ljeimsóknir — alsaklausir.
Beir hafa og látið það eftir
bannklíkunni, að húsrannsókn færi
fram á helgum dögum í híbýlum
manna, sem grunaðir hafa verið
um áfengisme^ferð. — Auk þess
sem lögreglumenn hafa farið lengra
í framkvæmduin, við húsrannsókn,
en þeir höfðu heimild til. Mætti
þar til nefna, þá er þeir hafa, um-
boðslaust og án skynugrár forstöðu,
verið að fúska við „yftrheyrzlur"
yfir fólki í heimahúsum um nætur,
sem og það, að þeir hafa sýnt af
sjer þann lubbaskap, sem ólíklegt
virðist að lögreglustjóri eða full-
trúi háns haft hvatt þá til, að
vilja leita á fólki, í heimahúsum
þesB, hvort það hefði ófengi í vös-
unum(!I) o. s. frv. — að maður
ekki tali um, hvað það er ódæma
naglalegt, að leita að brennivíni
kringum smábörn í vöggu.
Er ekki óhugsandi? að þeir sjeu
nokkuð margir, sem telja svona
vaxin rannsóknar-umsvif Ijelega
örfun fyrir almenna siðgæðisgöfgi,
•— enda þól.t bannmenn grilli þar
ekki annað en tærustu siðabót.
Sannleikurinn er sá, að yfir-
völdin eru allt of þæg og eftirlát
við bannlýðinn. — Þar af stafar
vanþakklætis-nudd hans og grimd-
ar vein í þeirra garð yflr bannreynsl-
unni hjer.
Bað er til dæmis blátt áfram
furðulegt, að valdsmenn skuli ljá
öfgafólki bannvillunnar liðsinni til
þess, að fá stilltustu siðprýbismenn
sektaða, þótt þeir sjáist með gleð-
skapar-sniði undir beru lofti.
fetta er þó tilfellið.
En fyrir þakklæti þeirra bann-
manna fer allt minna. Orðfólská
þairra í yflrváldanná gárð er þeim
mun ófyrirleitnári, því örár sem
þau dánsá eftir bánnpípunni.
— Yflrvöldin ættu beinlínis að
gera sjer það að reglu, að
hundsa og fyrirlíta, svo sem af
tekur, alla Efíaltesa bannklíkunnar
og kæru-skvaldur þeirra. *
Gæti þá hugsast, ab þeir lærðu
að skammast sín. —
Mergurinn málsins er þessi, ab
broddarbannlýðsins liggja allir í kös
ráðþrota gegn spillingunni, sem þeir
hafa leitt inn í siðferði þjóðarinnar
með bannlaga-frumhlaupi sínu.
— Bað er marg-sýnt, að þeir
geta ekkert gert, og ekkert ráð
gefið af viti, bannheimskunni til
bjargar. Hún er fyrir löngu dæmd
til dauða með þessarri þjóð. —
Forlög hennar frá öndverðu eru
þau, að lifa við skömm og drep-
ast með smán.
Og undan þ'eim skapadóra fær
hún aldrei flúið.
Brunlnn.
Eins og við pr að búast hefur
bruninn, sem varð hjer 14. J[. m.
valdið tilfinnanlegu tjóni, leiðin-
legu umtali og sorglegum minn-
ingum. — En slíkar eru afieið-
ingar allra slysa. — í sambandi
við þetta hefur borið á vanþökk
og hnútum til þeirra manna, er
bjargráðin inntu af höndum. Er
slíkt ómaklegt og ekki vel fallið
til örfunar. — Bjargliðið gekk
rösklega fram og gerði eins vel og
það gat, — og slökkviliðsstjórinn
vann sitt hlutverk með ró og
festu, eins og vera ber. — Að
visu bar í byrjun á ólagi við
sum áhöldin, en það er tæpast
tiltökumál. E>að er næstá erfitt
að ætlast til þess að allt sje f
lagi, þá er komið er á bruna-
stað, þegar ekki má um annað
hugsa en að flýta sjer. — Annars
er hægra að horfa á aðra vinna
erfið og hættuleg verk, og dæma
hart á eitir, heldur en að gera
þau sjálfur — Einn af blaðstjórun-
um, sem skammast helur út af
brunanum, hefur beitt þeirri
sanngirui gagnvart slökkviliðs-
stjóra, að hann yrði settur afl
— En mjer fyrir mitt leyti er
það álveg óskiljanlegur hlutiy,
hvernig hásetaverktalls-foringinn
frá 1915 getur fengið það af sjer
að leggja það til, að nýtir, opin-
berir starfsmenn sjeu settir af -—
meðan hann sjálfur er látinn
hanga við opinber störf — f allra
óþökk — við engan mátt, —
Ekki alls fyrir löngu var Templars-
ritstjóranum fyrv. litið í •Vísit, þar
Bem margir voru viðstaddir, og las hátt