Morgunblaðið - 30.05.2009, Blaðsíða 1

L A U G A R D A G U R 3 0. M A Í 2 0 0 9
STOFNAÐ 1913
145. tölublað
97. árgangur
Landsprent ehf.
MBL.IS
Morgunblaðið
hvar sem er
hvenær sem er
95
ára
mbl.is
HÁSKÓLINN Í REYKJAVÍK
R E Y K J A V Í K U N I V E R S I T Y
W
W
W
.H
R
.I
S
NÝ SÝN
NÝ HUGSUN
NÝSKÖPUN
Umsóknarfrestur
er til 31. maí
«HEILSUSETUR Á SÓLHEIMUM
BJARTSÝNI, GÓÐVILD
OG ENGAR SKULDIR
«ROSDESTVENSKÍJ OG SINFÓNÍAN
 Ragnar Kjartansson er fulltrúi Ís-
lands á Feneyjatvíæringnum í ár.
Einar Falur Ingólfsson ræðir við
Ragnar sem mun áður en yfir lýkur
mála 180 málverk í Feneyjum.
LESBÓK
Einlæg írónía
í Feneyjum
Árleg hátíð fantasíu- og hryllings-
mynda var haldin í Amsterdam fyrr
á þessu ári. Gunnar Eggert Thor-
oddsen sótti hátíðina og greinir frá
því sem fyrir augu bar.
Ótti og óbeit
í Amsterdam
Hvernig talar maður í útvarpi? Seg-
ir maður London eða Lundúnir?
Hikorð, mistök og málvillur ber að
forðast en það getur verið erfitt að
tala rétt þegar á hólminn er komið.
Er sérstakt
útvarpsmál til?
Eftir Gunnhildi Örnu Gunnarsdóttur
gag@mbl.is
HÆRRI gjöld ríkisstjórnarinnar á
áfengi, tóbaki og eldsneyti hækka
höfuðstól tíu milljóna króna verð-
tryggðs láns um fimmtíu þúsund
krónur í ágúst.
Þetta eru ekki einu hækkanir á
höfuðstólnum því eftir á að gera ráð
fyrir öðrum hækkunum á eldsneyt-
isverðinu, en bensín hefur nú hækk-
að um tæpar 20 krónur frá síðustu
mælingu Hagstofunnar á vísitölu
neysluverðs. Haldist eldsneyt-
isverðið því óbreytt fram yfir næstu
mælingu bætast aðrar 20 þúsund
krónur við höfuðstólinn, segir Krist-
rún Tinna Gunnarsdóttir, sérfræð-
ingur í hagfræðideild Landsbank-
ans. Hún bendir á að reiknað sé með
að fleiri liðir vísitölunnar, s.s. mat-
vöruverð, hækki við næstu mælingu.
Bolli Héðinsson hagfræðingur
segir hliðaráhrif af hækkun gjald-
anna, að skuldir hækki, enn einn
naglann í líkkistu krónunnar.
Algengasta lítraverð á bensíni á
sjálfsafgreiðslustöðvum olíufélag-
anna var 181,30 krónur í gær. Run-
ólfur Ólafsson, framkvæmdastjóri
Félags íslenskra bifreiðaeigenda
(FÍB), segir verðið aldrei hafa verið
hærra: „Fyrra met stóð um mán-
aðamótin júní og júlí í fyrra, 177,40
krónur á lítrann.“
Félagið hefur reiknað út að eig-
andi Volkswagen Golf, sem tók bens-
ín fyrir 7.755 krónur á fimmtudag,
gæti hafa farið 627 kílómetra á
tanknum. Degi síðar dugði pening-
urinn fyrir 571 kílómetra leið.
Ný gjöld hækka tíu milljóna
króna lán um 50 þúsund
 Metverð á eldsneyti hækkar verðtryggð
lán enn meira en nýju gjöldin ein gera
 Slógum met í bensínverði | 12
JANA Katrín Magnúsdóttir er ekki nema ellefu ára gömul en á þegar að
baki sjö ára veru í Stúlknakór Reykjavíkur. Hún heldur til Ítalíu með kórn-
um á mánudaginn þar sem hún mun syngja í nokkrum þekktum kirkjum,
m.a. í Péturskirkjunni í Róm „Þetta er rosaleg vinna en ég legg allt á mig
fyrir kórinn,“ segir Jana. Hún dreif sig í kórinn fjögurra ára gömul, ein-
faldlega af því að hún hafði svo gaman af því að syngja. | 48
LEGGUR ALLT Á SIG FYRIR KÓRINN
Morgunblaðið/Kristinn
 „OKKUR hefur verið bent á að
það kunni að vera eitthvað at-
hugavert við tilkynningu um hluta-
fjárhækkun í Exista í desember. Við
erum að skoða málið og munum leita
frekari skýringa hjá hlutaðeigandi,“
segir Skúli Jónsson, forstöðumaður
Fyrirtækjaskrár. Verið er að athuga
hvort hlutafjáraukningin stangist á
við hlutafélagalög. Hlutafé var auk-
ið um 50 milljarða króna en greitt
var fyrir það með einum milljarði
króna. Í lögum um hlutafélög segir
hins vegar orðrétt að „greiðsla hlut-
ar má ekki nema minna en nafnverði
hans“. Því stenst greiðsla fyrir
hlutaféð mögulega ekki lög um
hlutafélög. »20
Fyrirtækjaskrá skoðar
hlutafjáraukningu Exista
 Gífurlegar
annir eru hjá
Mannréttinda-
dómstólnum í
Strassborg og
bíða nú um 100
þúsund mál með-
ferðar hjá hon-
um. Í fyrra bár-
ust 50 þúsund
mál til dómstólsins.
Davíð Þór Björgvinsson dómari
segir að um 57% málanna berist frá
einungis fjórum ríkjum, Rússlandi,
en þaðan kemur fjórðungur allra
mála, Rúmeníu, Úkraínu og Tyrk-
landi. »23
100 þúsund mál bíða hjá
Mannréttindadómstólnum
 AÐILAR vinnumarkaðarins fara
ósáttir inn í hvítasunnuna. Þá
greinir harkalega á um hvort
hækka eigi launataxta eins og um
var samið þann 1. júlí. „Atvinnurek-
endur eru ekki að borga út alla
þessa hækkun fyrsta júlí. Það ligg-
ur bara fyrir. Við ráðum ekki við
það,“ segir Vilhjálmur Egilsson,
framkvæmdastjóri Samtaka at-
vinnulífsins. Svo gæti farið að gild-
andi kjarasamningar yrðu ekki
framlengdir vegna málsins. »4
Deila um frestun launa-
hækkana fram á haust