Morgunblaðið - 20.06.2009, Blaðsíða 33

Minningar 33
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. JÚNÍ 2009
✝ Hákon Árnasonfæddist á Ham-
arlandi í Reykhóla-
sveit 11. janúar 1920.
Hann lést á Dval-
arheimilinu Barma-
hlíð á Reykhólum að
morgni 6. júní síðast-
liðins. Foreldrar hans
voru Árni Ólafsson
bóndi á Hamarlandi, f.
í Sunnudal í Bjarn-
arfirði á Ströndum 3.
október 1855, d. 25.
júlí 1930 og kona hans
Guðbjörg Loftsdóttir,
f. að Laugalandi í Reykhólasveit 14.
ágúst 1878, d. 16. desember 1960.
Hákon ólst upp hjá foreldrum sínum
og flutti með þeim til Reykjavíkur
1925.
Hákon átti 11 alsystkini: Guðrúnu,
f. 1898, Kjartan, f. 1899, Ingibjörgu,
f. 1900, Bergþór, f. 1901, Jóhönnu, f.
1903, Pétur, f. 1905, Ólaf, f. 1906,
Sólveigu, f. 1908, Guðnýju, f. 1910,
Karl, f. 1911, og Loft, f. 1914. Hálf-
bræður Hákonar voru Steingrímur,
f. 1889, Eyjólfur, f. 1910 og Hrólfur,
f. 1911. Systkinin eru nú öll látin.
Hákon byrjaði á sjó
16 ára gamall á síld-
arbát og var sjómaður
á fjórða áratug, á
flestum tegundum
skipa. Lengst var
hann á nýsköp-
unartogurum Bæj-
arútgerðar Reykja-
víkur, en einnig var
hann um tíma á varð-
skipi og um skeið í
fraktsiglingum víða
um heim. Hann vann
um árabil hjá Vél-
smiðju Kristjáns
Gíslasonar. Hákon keyrði líka um
tíma vörubíl hjá Kaupfélagi Króks-
fjarðar, leigubíl í Reykjavík og var
einnig ökukennari. Þá vann hann
um tíma hjá Vegagerð ríkisins og
Landsíma Íslands. Hann vann nokk-
ur ár hjá Þörungaverksmiðjunni á
Reykhólum og síðustu starfsárin hjá
Reykhólahreppi. Síðustu árin var
hann heimilismaður á Dvalarheim-
ilinu Barmahlíð á Reykhólum.
Útförin fer fram frá Reykhóla-
kirkju í dag, 20. júní og hefst athöfn-
in kl. 14.
Fáein minningarorð langar mig að
festa á blað vegna andláts frænda
míns Hákonar Árnasonar sem lést á
dvalarheimilinu Barmahlíð á Reyk-
hólum hinn 6. júní síðastliðinn. Hann
var yngstur af stórum barnahópi
hjónanna Árna og Guðbjargar heit-
innar Loftsdóttur, ömmusystur
minnar, og sá sem síðast hefur kvatt
þetta líf.
Hann mun hafa dvalið á mínu
æskuheimili Valshamri í Geiradal um
tíma, er ég var smástelpa, man aðeins
eftir honum þar.
Við andlát hans lifna í huga mér
allar góðu minningarnar er við systk-
inin komum fyrstu ferðirnar í bæinn.
Alls staðar mættum við kærleika og
gestrisni hjá þessari fjölskyldu. Guð-
björg frænka bjó á Nýlendugötunni
og hafði heimili fyrir syni sína Konna
og Lolla. Þeir keyrðu okkur um allt
og sýndu okkur ævintýraborgina,
Reykjavík. Það voru líka miklir hátíð-
isdagar þegar frændfólkið heimsótti
okkur í sveitina.
Á mínum skólaárum var ég heima-
gangur hjá minni elskulegu frænku
Guðbjörgu og reyndar líka hjá dóttur
hennar Ingibjörgu en maður hennar
Kristján Gíslason rak þá Vélsmiðju á
Nýlendugötunni. Guðmundur, bróðir
minn, var þá í Vélskólanum og lærði
hjá Kristjáni í Smiðjunni. Guðmund-
ur og Hákon heitinn höfðu alltaf sam-
band, síðast örskömmu fyrir andlát
Konna.
Er ég síðan flutti til Hafnarfjarðar
var heimili Guðrúnar Árnadóttur
frænku eins og mitt annað heimili.
Vissulega er það svo að tímans
straumar bera fólk í ýmsar áttir og
ekki mikið samband oft á tíðum. Ég
hitti Konna frænda síðast í fyrrasum-
ar er við systurnar og fleiri fórum í
heimsókn á Dvalarheimilið Barma-
hlíð. Bróðir minn hafði gefið honum
útskorið skilti sem á stóð „Valsham-
ar“. Það hlýjaði mér um hjartarætur.
Konni var þá hress og kátur og leið
auðsjáanlega vel, enda fjölskylda
Karls heitins, bróður hans, að nokkru
leyti þar vestra. Það fylgir því að eld-
ast að sjá á eftir vinunum, „einn og
einn er yfir kvaddur“. Guðbjörg heit-
in frænka mín var mikil trúkona.
Bænirnar hennar hafa fylgt börnun-
um hennar allt til enda.
Ég mun alltaf minnast Konna og
systkina hans með innilegu þakklæti
og eftirsjá. Veit ég að ég mæli þar
einnig fyrir hönd systkina minna.
Jóhanna F. Karlsdóttir.
Fletti maður upp á dagsetningunni
11. janúar í bókinni Gullkorn dagsins
getur maður lesið eftirfarandi kvæði
úr Hávamálum.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum.)
Þetta kvæði á svo sannarlega vel
við til að minnast frænda okkar Há-
kons Árnasonar, eða Konna eins og
hann var ævinlega kallaður. Konni
var fæddur hinn 11. janúar 1920,
yngstur ömmusystkina okkar og
jafnframt síðastur þeirra til að
kveðja þennan heim. Í hraða nú-
tímans gefast því miður ekki öllum
krökkum tækifæri til að kynnast og
njóta samskipta við ömmusystkin sín
á þann hátt sem við systkinin höfum
fengið að upplifa og það ber okkur að
þakka fyrir. Með Konna höfum við
átt margar ánægjustundir bæði vest-
ur á Reykhólum og eins í Hafnarfirð-
inum. Hann hafði ævinlega fréttir að
færa úr sveitinni þegar hann kom í
bæinn og ávallt fylgdi með skýrsla
um sumarbústaðinn okkar, sem hann
fylgdist með og passaði upp á með
dyggum stuðningi sveitunganna. Við
komum svo við í Barmahlíðinni þegar
við vorum fyrir vestan og kíktum á
staðarhaldarann eins og við kölluð-
um hann. Alltaf var jafn hlýlega á
móti okkur tekið og spjallað um
heima og geima enda var Konni vel
að sér um alla hluti og einstaklega
gaman að spjalla við hann. Hann var
hafsjór af fróðleik um gamla tíma, lét
sig varða trúmál jafnt sem pólitík og
var hreint ekki skoðanalaus. Hann
var einstakt snyrtimenni, alltaf allt í
röð og reglu og göntuðumst við sem
krakkar með að hann væri svo
snyrtilegur að þegar hann væri bú-
inn að borða af diskinum sínum væri
hægt að setja diskinn beint inn í
skáp. – Gerðum okkur náttúrlega
enga grein fyrir að Konni var alinn
upp á þeim tímum sem matur var oft
af skornum skammti og ekki til siðs
að leifa mat.
Í hjörtum okkar systkina og ekki
minnst pabba okkar, mun Konni
ávallt eiga sitt sérstaka rými enda
var hann einstakur öðlingsmaður.
Það voru forréttindi að bæði við
systkinin og okkar börn skyldu fá
tækifæri til að kynnast honum og
njóta samvista við hann. Hans verð-
ur sárt saknað, en eins og segir í
kvæðinu hér að ofan þá deyja menn
en minningin um þá lifir og við búum,
þökk sé honum sjálfum, að minning-
unni um mikinn öðlingsmann.
Árni Jónsson, börn,
tengdabörn, og barnabörn.
Í dag verður borinn til grafar á
Reykhólum vinur minn Hákon Árna-
son.
Kynni okkar Hákonar hófust er ég
var sveitarstjóri Reykhólahrepps og
hann varð starfsmaður hreppsins.
Þegar ég kom til starfa voru sorp-
hirðumál til vansa í hreppnum og
ákveðið að gera átak til úrbóta og
hefja hreinsun og sorphirðu. Það
varð hlutverk Hákonar að sjá um
framkvæmdina. Reyndist sú ákvörð-
un sérlega vel, enda Hákon vinsæll,
vel liðinn og aufúsugestur hvar sem
hann kom. Naut ég þess í starfi mínu
því segja má að hann hafi gegnt
starfi upplýsingafulltrúa bæði fyrir
hreppsskrifstofuna, að flytja fréttir
til sveitunganna sem og ekki síður frá
þeim til okkar sem vorum fulltrúar
íbúanna.
Víst er að leitun var að betri manni
í starfið.
Við áttum marga fundi og með
okkur tókst góð vinátta. Við sátum
oft ég, Hákon og Bragi prestur á
fundi og ræddum málin, þeir Bragi
og Hákon voru sagnameistararnir,
ég hlustandinn, þær stundir gáfu mér
mikið. Nú eru báðir þessir höfðingjar
horfnir yfir móðuna miklu, eftir lifir
minning um góða drengi og þakklæti
fyrir allar góðu stundirnar og allar
sögurnar.
Hákon var einn hinna „innfæddu“,
fæddur á Hamarlandi í Reykhóla-
sveit 11. janúar 1920. Alsystkini 12
auk þriggja hálfbræðra.
Sjórinn heillaði og fór hann 16 ára
til sjós, fyrst á síldarskip, var lengst-
um á togurum Bæjarútgerðar
Reykjavíkur, síðar á varðskipi og
einnig á fraktskipum víða um heim og
sagði af því margar sögur. Ein var
um ballferð sem hann fór á þegar
stoppað var í Færeyjum, þar áskotn-
aðist honum færeysk húfa og bar
hann eina slíka ætíð á tyllidögum,
smekklegt einkenni.
Þeir Bakkus áttu stundum leið
saman og einkenndust þeir fundir oft
af trega sem ég kann ekki skil á. Ég
kveð góðan vin og þakka fyrir mig og
er viss um að ljóðlínur Stephans G.
eiga vel við þar sem hann yrkir í ljóð-
inu Við verkalok
En þegar hinzt er allur dagur úti
og upp gerð skil,
og hvað sem kaupið veröld kann að
virða,
sem vann ég til:
Í slíkri ró ég kysi mér að kveða
eins klökkan brag,
og rétta heimi að síðustu sáttarhendi
um sólarlag.
Bjarni Pétur Magnússon.
Látinn er kær vinur Hákon Árna-
son. Bragi, eiginmaður minn er lést
hinn 24. mars sl., þekkti Hákon frá
fyrri tíð í Hafnarfirði. Bragi og Há-
kon urðu miklir vinir þegar Hákon
kom á Reykhóla. Það var alveg sama
hvort þeir voru að gefa kindunum eða
vísitera á bæjunum, alltaf voru þeir
jafn ánægðir í félagsskap hvor ann-
ars. Þegar Bragi var að messa í nær-
liggjandi kirkjum bar Hákon alltaf
hemputöskuna hans Braga. Hákon
var mikið fyrir að ganga og kom
gjarnan við á prestsetrinu á morgn-
ana og náði í hundinn okkar til að fara
með hann með sér í gönguferð og á
kvöldin kom Hákon við og þeir Bragi
fóru saman í gönguferð um þorpið.
Mér datt í hug að segja frá skemmti-
legu atviki. Það var kind sem bar
þremur lömbum en gat ekki fætt eitt
lambið. Því varð að gefa því pela og
Hákon hafði þann starfa. Seinna var
svo farið með féð á fjall. Um haustið
þegar lambið sá Hákon í appelsínulit-
aða gallanum stökk það til hans,
þekkti hann alveg aftur. Þegar við
hjónin brugðum okkur af bæ var Há-
kon húsvörður og hundahirðir okkar.
Það var alveg ómetanlegt að geta
verið rólegur yfir hundinum og að
þurfa ekki að hafa áhyggjur af því
hvort rafmagnið hefði slegið út. Fyrir
þetta og vinskapinn viljum við fjöl-
skyldan þakka. Nú hafa þeir félagar
örugglega sameinast á ný en innan
við þrír mánuðir voru á milli andláts
þeirra félaga. Við sendum samúðar-
kveðjur til ættingja Hákonar og biðj-
um góðan Guð að geyma þau.
Bergljót Sveinsdóttir
og fjölskylda.
Hákon ÁrnasonGilsbakka og víða eru sendar innileg-ar samúðarkveðjur.
Jón Viðar Jónmundsson.
Það var hægt að þekkja hringjar-
ann af taktföstu klukknahljóði, og
meðhjálparinn flutti djúpri röddu al-
gerlega fumlaust inngöngubæn –
messa var byrjuð í Gilsbakkakirkju.
Fyrir þá sem nutu voru fámennar
messur á Gilsbakka sérstök hátíð,
ekki bara vegna þess af hverjum
glæsibrag Magnús gekk til trúnaðar-
starfa sinna í kirkjunni, heldur ekki
síður hversu alúðlega þau Ragnheið-
ur tóku á móti gestum – með fróðleik
og sagnaskemmtan að aflokinni
messu. Með þeim hjónum var jafn-
ræði á flestum sviðum. Og stundum
gleymdu gestir sér og fyrr en varði
var dagur að kveldi. Magnús var haf-
sjór fróðleiks, hvarvetna heima, ekki
síst í borgfirskum fræðum frá land-
námi til vorra daga. Hann hafði líka
gaman af því að rifja upp söguna
hvortsem var úr heimi sagnfræði eða
bókmennta. Það voru forréttindi að
fá að vera í félagsskap hans við slík
tækifæri og afar gagnlegt. Auðvelt er
að ímynda sér að Magnús hefði getað
orðið þingskörungur eða þjóðmær-
ingur annars konar, honum var svo
margt gefið góðrar gáfu. Oft óskaði
maður þess að Magnús skrifaði meira
úr fjallasal þjóðlegra fræða – það sem
hann skrifaði af þeim toga er sem
sindrandi tær lækur – frásögnin af
Guðrúnu gömlu á Gilsbakka og skóg-
arnýtingu í Borgfirðingabók 2008
vitna um færni hans á því sviði. En
vísast hefur hann verið svo mikill
bóndi af ástríðu að hann varð að nýta
tímann í búskapinn. Fáa menn hefi
eg hitt á lífsleiðinni sem voru jafn
náttúrulega bundnir krefjandi land-
inu og skepnunum, gróðrinum og
þjóðarsögunni, sem Magnús á Gils-
bakka. Og þegar allt kemur til alls þá
er einhvern veginn fráleitt að ímynda
sér manninn öðruvísi en hann var –
hinn fjölhæfi bóndi, hamingjumaður
sem lifði með landinu og fólkinu sínu í
farsæld til æviloka. Ætli Magnús
bóndi hafi ekki gengið til allra verka í
lífinu af þeirri alúð og vandvirkni að
fegraði hverja athöfn – og gerði sam-
veru með honum að hátíð? Hann
gerði allt fallega, meiraðsegja ómar
hógvær og innilegur hlátur hans
þannig í minningunni.
Óskar Guðmundsson í Véum.
Ég heyrði fyrst af Magnúsi Sig-
urðssyni haustið 1995. Þá var ég ný-
kominn heim frá námi og byrjaður að
kenna við Samvinnuháskólann á Bif-
röst (eins og hann hét þá). Jón Sig-
urðsson, fyrrverandi formaður
Framsóknarflokksins, var samkenn-
ari minn og bauð mér í bíltúr á hand-
málaða Lödujeppanum sínum – vildi
sýna mér sveitina. Þegar við erum
komnir nálægt Gilsbakka segir Jón
eitthvað á þessa leið „þarna býr
Magnús frá Gilsbakka – hann hefði
getað orðið ráðherra ef hann hefði
viljað“. Fáeinum árum seinna kynnt-
ist ég Magnúsi persónulega vegna
starfa minna fyrir Sparisjóð Mýra-
sýslu en Magnús var þá stjórnarfor-
maður sjóðsins og orð Jóns rifjuðust
þá upp fyrir mér. Ég er viss um að
hefðu ráðherrar landsins almennt að-
eins hluta af gáfum og manngæsku
Magnúsar væri landinu vel borgið.
Ég votta aðstandendum samúð mína
um leið og ég þakka fyrir að hafa
fengið að kynnast öðrum eins yfir-
burðamanni.
Kjartan Broddi Bragason.
Það er undrasýn sem við blasir
þegar staðið er á móts við Hraunfoss-
ana sem falla undan Gráhrauni ofan í
Hvítá í Borgarfirði. Þetta er eins og
menn vita rétt fyrir neðan Barna-
fossa. Þarna sprettur vatnið undan
hraunbrúninni, tært og fallegt og
lindirnar frjósa aldrei. Því betur er
þessi staður auðveldur aðgöngu, það-
an sem dýrðin blasir við.
Hátt í brekku handan við fljótið og
hraunið, blasir við bærinn á Gils-
bakka. Þangað varð mér starsýnt og
eitt sinn er við ókum um Borgarfjörð
í lífsnautnaferð fjölskyldunnar, lá
leiðin upp að bænum til að sjá útsýnið
sem þaðan hlaut að vera. Við urðum
bergnumin og þarf ekki að lýsa því.
 Fleiri minningargreinar um Magn-
ús Sigurðsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
Löngu síðar vorum við Magnús á
Gilsbakka komnir á Reykjalund, báð-
um til hressingar og tókum stundum
tal saman. Nóg til þess að ljóst var að
kofarnir voru ekki tómir hjá þessum
manni. Hann sagði sem svo að rétt
væri að klóra í hurð næst þegar mig
bæri heim á hlað á Gilsbakka.
Ekki löngu síðar kynntist ég Sig-
urði syni þeirra hjóna, Magnúsar og
Ragnheiðar Kristófersdóttur frá Kal-
manstungu. Við stunduðum að
brugga fiskum launráð og leikurinn
barst fljótt að Gilsbakka. Það er eld-
húsið einhver mesti rausnarstaður,
hvort sem næra skal líkama eða sál.
Mér fannst ég einatt moldríkur er ég
fór af þeirra fundi og tautaði heima
„Þetta er nú meira fólkið. Þau hafa
lesið kynstrin öll og muna það allt“. Í
þessu voru þau Gilsbakkahjón, Ragn-
heiður og Maghús hvort sem annað.
Hugurinn leitar að líkingu niður við
Hvítá. Ófrosnar lindir.
Nú er Magnús fallinn frá og síð-
ustu daga hefur mig langað til að
segja eitthvað skynsamlegt um hann
en það var eins og krap í lindinni.
Konan mín leysti þann vanda. Ég
las fyrir hana erindið sem Magnús
flutti um Guðmund Böðvarsson í
Reykholtskirkju, þegar öld var liðin
frá fæðingu Guðmundar. Á eftir
ræddi ég um skólagöngu Magnúsar í
MR og hvernig hún hljóti að hafa
opnað honum marga gáttina. Þá
svaraði hún: „Ég held að það hafi litlu
breytt. Þessi maður hefði aldrei get-
að orðið annað en menntaður og víð-
sýnn höfðingi“. Næsta dag bætti hún
við „það er alveg sama hvar Magnús
hefði haslað sér völl, hann hefði alltaf
orðið í röð bestu manna“. Nú vil ég
votta Ragnheiði og allri fjölskyldunni
samúð mína. Þau hafa mikið misst en
líka margs að minnast. Forsjóninni
þakka ég af alhug fyrir að leiða mig á
þessar slóðir og gefa mér tækifæri til
að kynnast dálítið þessum öndvegis-
manni honum Magnúsi á Gilsbakka.
Sigurður Pálsson.
Auðugur þóttist
er ég annan fann
maður er manns gaman
Þessar ljóðlínur úr Hávamálum
hefði vinahópurinn Hálka getað gert
að einkunnarorðum sínum. Samveru-
stundirnar þegar allir voru í essinu
sínu eru gulli betri og geymast, eins
og dýrar perlur í sjóði minninganna.
Hálkuhópurinn er ferðahópurinn
góði sem haldið hefur hópinn síðan
starfinu í samvinnunefnd um svæð-
isskipulag Miðhálendisins lauk með
gerð svæðisskipulagsins.
Í starfi nefndarinnar var ómetan-
legt að hafa Magnús í hópnum. Af-
burðagreindur og stálminnugur,
margreyndur félagsmálamaður.
Heill í hverju máli. Það var mikill
skóli að vinna með Magnúsi.
Þekking hans á mönnum og mál-
efnum var starfinu ómetanleg. Hug-
sjónamaðurinn fæddur með ung-
mennafélagsandann í blóðinu.
Starfandi alla tíð með hagsmuni
heildarinnar að leiðarljósi og lét
sig hvað eina varða sem til heilla
horfði varðandi ræktun lýðs og lands.
Sem ferðafélagi var Magnús
ómissandi, miðlandi sögum á ferð um
landið og forsöngvari á söngkvöldum
hópsins í náttstað.
Við hneigjum höfuð í þökk fyrir
lífshlaup góðs drengs og sanns vinar.
Að hryggjast og gleðjast
hér um fáa daga,
að heilsast og kveðjast,
það er lífsins saga.
(Páll J. Árdal.)
Öllum ástvinum hans sendir vina-
hópurinn Hálka innilegustu samúð-
arkveðjur og langar að kveðja hann
með erindi úr Hávamálum
Deyr fé,
Deyja frændur.
Deyr sjálfur ið sama.
En orðstír
Deyr aldregi
Hveim sér góðan getur.
Fyrir hönd Hálkuhópsins
Stefán Skaftason og Guðrún
Halla Gunnarsdóttir.
Alvöru blómabúð
Allar skreytingar unnar af fagfólki
Kransar • Krossar • Kistuskreytingar
Sími: 553 1099 • Fax: 568 4499
Heimasíða: www.blomabud.is
Netfang: blomabud@blomabud.is