Morgunblaðið - 01.07.2009, Blaðsíða 16

16 FréttirVIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 1. JÚLÍ 2009
Í HNOTSKURN
»Nýja Kaupþing leysti tilsín 45% hlut Bakkabraed-
ur Holding í Exista.
»Sem viðbragð við þeirriinnlausn var hlutafé í Ex-
ista aukið og BBR ehf. skráði
sig fyrir því öllu. Ágúst og
Lýður Guðmundssynir eru
eigendur BBR og tryggðu sér
áframhaldandi yfirráð í Exista
með aukningunni.
Eftir Þórð Snæ Júlíusson
thordur@mbl.is
FYRIRTÆKJASKRÁ gerir alvar-
legar athugasemdir við framgöngu
lögmanna og endurskoðenda Exista
við tilkynningu á hlutafjáraukningu
í félaginu í desember í fyrra.
Fyrirtækjaskrá úrskurðaði hana
ólögmæta á mánudag. Sú niður-
staða þýðir að hlutafé í Exista verð-
ur bakfært í það horf sem það var
áður en tilkynningin barst og hún
setur allar ákvarðanir sem teknar
hafa verið á grundvelli hlutafjár-
aukningarinnar í uppnám.
Í úrskurði Fyrirtækjaskrár, sem
Morgunblaðið hefur undir höndum,
segir að hún telji að gengið hafi ver-
ið út fyrir ystu mörk í formi og
framsetningu við að fá umrædda
hlutafjárhækkun skráða. Er þá vís-
að til fullyrðinga í tilkynningu um
að hlutafé hafi verið greitt að fullu
og framlagðrar sérfræðiskýrslu
endurskoðanda því til sönnunar. Í
gögnunum kemur fram að skýrslan
sem vísað var til „hafi ekki verið
samin í þeim tilgangi sem fullyrt er
í tilkynningu.“ Lögmannsstofan Lo-
gos sendi umrædda tilkynningu og
Deloitte samdi sérfræðiskýrsluna.
Gróflega brotið gegn lögum
Ljóst er að handvömm hefur orð-
ið hjá Fyrirtækjaskrá þegar um-
rædd hlutafjáraukning var skráð,
enda segir skýrt í lögum um hluta-
félög að „greiðsla hlutar má ekki
nema minna virði en nafnverði
hans.“ BBR ehf., sem skráði sig fyr-
ir nýja hlutafénu, greiddi einungis
einn milljarð króna fyrir 50 millj-
arða króna að nafnverði, sem þýðir
að félagið greiddi einungis tvo aura
fyrir hvern hlut. Í úrskurði Fyr-
irtækjaskrár segir að „ekki verði
annað séð en hér sé gróflega brotið
gegn þessu grundvallaratriði hluta-
félagalaganna.“
Þar segir einnig að formleg og
efnisleg framsetning tilkynningar
um hlutafjáraukninguna hafi „á all-
an hátt vikið verulega frá því sem
lög og venjur standa til[...]Það ber
einnig að undirstrika að umrædd
tilkynning berst frá einni af stærri
lögmannsstofum landsins og með
fylgir skýrsla endurskoðanda stórr-
ar endurskoðandaskrifstofu, sem
hefur allt yfirbragð vandaðrar sér-
fræðiskýrslu. Hugsanlega stafar
tiltrú starfsmanna Fyrirtækjaskrár
af þeirri ástæðu að fagaðilar á borð
við þá sem hér eiga í hlut fari ætíð
að réttum reglum enda segir á
heimasíðu Logos: „Í nútíma við-
skiptaumhverfi eru það heiðarleiki,
fagmennska og reynsla sem Logos
hefur að leiðarljósi, sem gerir það
bæði að leiðandi, sem og umsvifa-
mestu lögmannstofu á Íslandi.““
Málið í forgangsskoðun
Yfirtökutilboð sem BBR ehf.
gerði öðrum hluthöfum Exista
byggðist á umræddri hlutafjáraukn-
ingu. Nýja Kaupþing, sem hafði
leyst til sín hlut Ágústs og Lýðs
Guðmundssona í Exista, seldi BBR
sinn hlut þegar yfirtökutilboðið
barst, enda hafði hlutafjáraukningin
þynnt hlut bankans úr rúmum 45
prósentum niður í 10,4 prósent. Í
ljósi þess að hlutafjáraukningin hef-
ur verið úrskurðuð ólögmæt er alls
óljóst hvort ákvarðanir sem teknar
hafa verið á grundvelli hennar
halda. Meðal annars hafa staðið yfir
viðræður um endurskipulagningu
félagsins við kröfuhafa og hluthafa-
fundur hefur verið haldinn.Að sögn
Finns Sveinbjörnssonar, banka-
stjóra Nýja Kaupþings, er málið til
skoðunar hjá lögfræðingum bank-
ans. Þar verður málið látið njóta
forgangs til að það fáist á hreint
hver eigi hvað í Exista.
Aukning í Exista ólögmæt
 Fyrirtækjaskrá gerir miklar athugasemdir við framgöngu lögmanna og endur-
skoðenda Exista í úrskurði sínum  Hlutafé Exista verður fært aftur í fyrra horf
Morgunblaðið/Valdís Thor
Endurskoðandi Deloitte samdi sérfræðiskýrslu sem fylgdi með tilkynning-
unni um hlutafjáraukninguna. Fyrirtækjaskrá telur hana blekkjandi.
 
 
 
 

 
 






















   

 


 

Eftir Helga Vífil Júlíusson
helgivifill@mbl.is
DRÆM mæting var á hluthafafundi
Eimskipafélagsins, sé miðað við
höfðatölu. Þar var tilkynnt að skipa-
félagið hefði sokkið, enda drekkhlaðið
skuldum. Enginn hluthafi steig í
pontu og bölvaði slæmum ákvörðun-
um í rekstrinum sem lauk með því að
hlutaféð var þurrkað út. Hluthafarnir
eiga ekkert í félaginu lengur. Saga
Eimskipafélagsins mun hinsvegar
halda áfram, starfsfólki til mikils létt-
is og lánardrottnar fá þar með eitt-
hvað fyrir sinn snúð. Stefnt er að því
að ljúka fjárhagslegri endurskipu-
lagningu í haust.
Gylfi Sigfússon, forstjóri Eim-
skipafélagsins, sagði í samtali við
Morgunblaðið að ekki yrði gripið til
uppsagna, aftur á móti yrði ráðist í
skipulagsbreytingar.
Líkt og Morgunblaðið greindi frá í
gær mun félagið óska eftir nauða-
samningum. Nýtt félag verður stofn-
að um skiparekstur Eimskipa og mun
The Yucaipa Companies, eigandi
kæli- og fyrstigeymslufyrirtækisins
Americold, eignast 32% hlut í því og
leggja nýja félaginu til 15 milljónir
evra. Það kaupir einnig 49% hlut í Atl-
asVersacold, kæli- og frystigeymslu-
félagi sem var að fullu í eigu Eim-
skipafélagsins, og eiga forkaupsrétt
að því sem eftir stendur.
Gamli Landsbankinn mun eignast
40% og sá nýi um 5%. Ríflega fimmtíu
aðrir lánardrottnar eignast 23% hlut í
félaginu. Flestir þeirra eru íslenskir
sjóðir og skuldabréfaeigendur, þ.m.t.
nokkrir lífeyrissjóðir.
Fall Eimskipafélagsins má m.a.
reka til ársins 2006, þegar það ætlaði
sér að verða leiðandi í hitastýrðum
flutningum og geymslum á heimsvísu.
Og hóf að fjárfesta í slíkum rekstri
með lántökum. Sindri Sindrason,
stjórnarformaður fyrirtækisins, sagði
á fundinum að fyrrverandi stjórnend-
ur félagsins hefðu ekki vandað vel til
verka og fjárfestingarnar ekki verið
nægilega vel ígrundaðar.
Eimskipafélagið fær nýja kennitölu
 Bandarískt fjárfestingafélag leggur
til 15 milljónir evra í hlutafé
Morgunblaðið/Eggert
Formaður Sindri Sindrason óhress
með fyrrverandi stjórnendur.
● Morgunblaðinu hefur borist eftir-
farandi athugasemd frá Exista:
„Í fréttaskýringu Þórðar Snæs Júl-
íussonar sem birt [var] í Morgunblaðinu
og á mbl.is í [gær] eru alvarlegar rang-
færslur sem óskast leiðréttar.
Blaðamaður heldur því fram að eign-
arhlutur Ágústar og Lýðs Guðmunds-
sona í Exista sé enginn eftir að fyr-
irtækjaskrá ríkisskattstjóra afturkallaði
ákvörðun um skráningu hlutafjáraukn-
ingar í félaginu frá því í desember 2008.
Jafnframt segir í fréttaskýringunni að
Nýja Kaupþing haldi á 45% hlut í félag-
inu eftir úrskurðinn, að eignarhald Exista
sé í uppnámi og að óljóst sé hvort
ákvarðanir sem teknar hafa verið í félag-
inu frá hlutafjáraukningu þess séu gild-
ar.
Allar þessar staðhæfingar eru rangar
og rétt er að taka það fram að nefndur
blaðamaður leitaði engra upplýsinga hjá
Exista til að sannreyna þær. Hið rétta er
að gangi hlutafjáraukningin til baka mun
eignarhlutur BBR ehf., sem er eign-
arhaldsfélag í eigu þeirra Ágústar og
Lýðs, verða um 52%. Aðrir hluthafar
eiga 5% hlut í félaginu eða minna. Úr-
skurður fyrirtækjaskrár ríkisskattstjóra
veldur því sem slíkur engu uppnámi í
eignarhaldi félagsins eða óvissu um
stjórn þess.
Eins og fram kemur í tilkynningu til
Kauphallar er Exista ósammála úrskurði
fyrirtækjaskrár. Tilkynning um hlutafjár-
aukninguna var skráð hjá fyrirtækjaskrá
án athugasemda í desember 2008. Fé-
laginu bárust engar athugasemdir frá
fyrirtækjaskrá fyrr en nú, rösklega sex
mánuðum eftir skráningu
Aths. ritstj.
Í athugasemd frá Exista er gengið út
frá því að BBR ehf. muni halda hlutum í
Exista sem fengust í yfirtökutilboði til
hluthafa. Gengi hlutabréfa Exista í yf-
irtökutilboðinu var 0,2 kr og byggðist á
gengi í hlutafjáraukningu félagsins 8.
desember 2008. Fyrirtækjaskrá hefur
úrskurðað að hlutafjáraukningin var
ólögmæt og færa skuli hlutafjáreign í fé-
laginu í fyrra horf. Í fréttaskýringu Morg-
unblaðsins var gengið út frá því að for-
sendur yfirtökutilboðsins væru brostnar.
Fréttaskýringunni var ætlað að varpa
ljósi á stöðu hluthafa í Exista og því vís-
að á bug að þar sé alvarlegar rang-
færslur að finna.
Athugasemd frá Exista
● Lárus Finn-
bogason hefur lát-
ið af störfum í
skilanefnd Lands-
banka Íslands hf.
að eigin ósk en
hann hefur verið
formaður nefnd-
arinnar undanfarna
níu mánuði. Ekki
liggur fyrir hver
tekur við af honum.
Þetta kemur fram í tilkynningu. Ekki
náðist í Lárus. Hann segir í tilkynning-
unni að ástæður úrsagnarinnar séu ein-
göngu persónulegar: Mikið álag fylgdi
starfinu og hann gat ekki sinnt verk-
efnum hjá Deloitte. helgivifill@mbl.is
Hættir sem formaður
Lárus
Finnbogason
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
JÁKVÆÐI vöruskipti við útlönd
ættu alla jafna að minnka þrýst-
ing á gengi krónunnar og stuðla
að styrkingu hennar, að sögn Jóns
Bjarka Bentssonar, sérfræðings
hjá Greiningu Íslandsbanka.
Hann segir að ef allar gjaldeyr-
istekjur af útflutningi á vörum og
þjónustu á þessu ári væru að skila
sér til landsins þá ætti það nokk-
urn veginn að vega upp vaxta-
greiðslur til útlanda. „En allt útlit
er fyrir að gjaldeyristekjurnar
séu enn ekki allar farnar að skila
sér. Meðan sú er raunin er líklegt
að jákvæð vöruskipti við útlönd
dugi ekki til að stuðla að styrk-
ingu krónunnar,“ segir Jón
Bjarki.
Hagstofa Íslands greindi frá því
í gær að vöruskipti við útlönd í
maí hefðu verið jákvæð um 7,4
milljarða króna. Fluttar voru út
vörur fyrir 38,7 milljarða og inn
fyrir 31,3 milljarða.
Fyrstu fimm mánuði ársins
voru fluttar út vörur fyrir 171,1
milljarð og inn fyrir 146,9 millj-
arða. Afgangur var því á vöru-
skiptum við útlönd á tímabilinu
upp á 24,2 milljarða króna.
Jákvæð vöruskipti
duga ekki til
EFTIR fund með Finni Sveinbjörnssyni, bankastjóra
Nýja Kaupþings, í hádeginu í gær ákvað Helgi Sigurðs-
son, yfirlögfræðingur bankans, að segja starfi sínu lausu
frá og með gærdeginum.
Hvorki Helgi né Finnur vildu upplýsa hver hefði átt
frumkvæðið að fundinum í gær. Stjórnarmenn Nýja
Kaupþings voru í kjölfarið upplýstir um forsendur
ákvörðunarinnar.
Í fréttatilkynningu frá Nýja Kaupþingi í gær er haft
eftir Helga að hann hafi tekið þessa ákvörðun „í því
skyni að skapa frið um bankann og enduruppbyggingu
hans“.
Fram kom m.a. í DV í gær, að Helgi hefði í júní 2006
skuldað bankanum 449 milljónir króna vegna hlutabréfa-
kaupa. Helgi sagðist í samtali við blaðið hafa gefið stjórn
bankans grænt ljós á það í september síðastliðnum, að
fella niður persónulegar ábyrgðir starfsmanna út af lán-
veitingum frá bankanum vegna kaupa á hlutabréfum.
„Í ljósi síendurtekinnar og villandi umræðu um að-
komu mína að ákvörðun um lán til starfsmanna gamla
Kaupþings banka, tel ég ljóst að ekki geti skapast sá
friður um störf mín fyrir bankann sem nauðsynlegt er,“
segir Helgi í yfirlýsingu sem hann sendi frá sér í gær.
„Helgi Sigurðsson hefur ekki tekið þátt í störfum nú-
verandi stjórnar þegar starfsmannalán hafa verið rædd
og sat ekki fundi þar sem ákvarðanir um þau voru tekn-
ar,“ segir í tilkynningu frá Nýja Kaupþingi. Einnig er
ítrekað í tilkynningunni að samkvæmt lögfræðiáliti sé
stjórn Nýja Kaupþings óheimilt að rifta þeirri ákvörðun
stjórnar gamla bankans að fella niður persónulegar
ábyrgðir starfsmanna. Hins vegar verði lánin ekki af-
skrifuð á meðan kæra hluthafa vegna þessa máls séu til
meðferðar hjá sérstökum saksóknara.
thorbjorn@mbl.is, bjorgvin@mbl.is
Helgi Sigurðsson hætti
eftir fund með bankastjóra