Nýtt kvennablað - 01.11.1946, Blaðsíða 4

Magnús Gislason, skdld:
Skáldkonan
lúlíana Jónsdólfír
Skáldkonan, Júlíana Jónsdóttir, var fædd á
Búrfelli í Hálsasveit í Borgarfirði, 27. niarz 1837.
Foreldrar hennar voru ógift, móðir hennar þá
vinnukona, Guðrún Samsonardóttir Jónssonar
bónda á Rauðsgili, er átt hafði þessa dóttur
sína ógiftur með Guðrúnu Jónsdóttur, Jónsson-
ar sýslumanns að Bæ í Hrútafirði (f. 1754, d.
1831). Faðir liennar var Jón Sigurðsson, talinn
húnvetnskur vinnumaður. Skömmu eftir fæðing-
una tóku Jrau hjónin, horbjörg Þorsteinsdóttir og
afi hennar, Samson á Rauðsgili, barnið að sér og
ólst Júlíana J)ar upp til 13 ára aldurs. En jjá
drukknar afi hennar í Hvítá, á Bjarnarvaði,
1850. Sagt er að Samson liali verið húnvetnskur
að ætt, vel greindur maður og fróður um margt,
einnig var hann hagmæltur, lagði eitthvað fyrir
sig rímnakveðskap. A Rauðsgili ólst líka upp
með Júlíönu Eyjólfur Jóliannsson, er var skáld-
mæltur vel, sonur Þorbjargar, er htin hafði átt
áður en hún giftist Samsoni. Er ekki ólíklegt, að
Eyjólfur hafi kennt Júlíönu að lesa og glætt
skáldhneigð hennar, eins og luin gefur í skyn
í Ijóðabréfi til lians, (Stúlka, bls. 61).
Árið eftir að Samson dó fluttist Júlíana með
fóstru sinni að Bæ í Bæjarsveit, til Eyjólfs. Það-
an er Jíúlana fermd 1852, og sagt að hún lesi
prýðilega, kunni flest, -skilji vel, og sé siðprúð.
Strax eftir fermingu, verður hún að yfirgela
fóstru sína og fóstbróður, að Jjví er virðist, sér
þvert um geð, og fer þá til móður sinnar, að
að gefa hinum ósýnilegu hliðum trúarinnar og
sálarlífsins meiri gaum. Tveggja mínútna bæn
daglega er ófullnægjandi. Séu trú eða trúar-
brögð einhvers virði, verðum við að fórna þeim
tíma og kröftum. Svo að bænir okkar hafi Jsýð-
ingu fyrir okkur og aðra, þarf að flytja þær
með djúpri athvgli og kostgæfni. Hálfrar stund-
ar bæna- og íhugunartími daglega, mundi ger-
breyta lífi margra manna. Óttinn hyrfi, en í
hans stað kæmi barnslegt trúartraust“.
Þýtt og endursagt.
Hólmfríður Arnadótlir.
Myndin .mun .vern
jrá þeim tíma, cr
Stúlka" ’kom út.
Sólvelli í Helgafellssveit, og manns hennar, er
var Brynjólfur Konráðsson, bróðursonur Gísla
Konráðssonar sagnfræðings, taljnn frá Bjarnar-
höln. Er álitið að Júlíana hafi ]jar átt litlu láni
að fagna, hjónin hali verið fátæk og Júlíana
hafi Jjví orðið að sæta kjörum munaðarlausra
unglinga, er hún þar lieldur ekki nema rúmlega
árið, Jjví 1855 er hún tálin fara til Saura, en þá
er hún búin að vera í Hraunfirði og víðar, <Jg
í'rá Sauruni í Helgafellssveit fer hún að Kollá
við Hrútafjörð 1856.
Frá þeim árum, er hún var á Kollá, virðist
elztu kvæðin í Stúlku vera. I.jóðabréf til Jóns
bróður hennar 1859. Getur hún Jjar láts löður
síns meðal annars. Þá er skopkvæði um kuld-
ann ;í Kollá, Sjóferð til Borðeyrar, og gaman-
kvæði um leikföng barna. Á Kollá er Júlíana
til 1860. Þá flyzt hún, að talið er, með ekkjufrú
Ragnheiði Jónsdóttur Thorgrímssonar frá Víði-
dalstungu, er hún gerðist ráðskona síra Friðriks
Eggerz í Akureyjum á Breiðalirði.
I Akureyjum mun Júlíönu hafa liðið be/.t á
meðan hún var vinnukona. Þar var mennta-
heimili, og mun hún að einhverju hafa notið
Jjess, Jjótt hún yrði að stunda þar öll Jjau verk,
sem vinnukonum voru ætluð í þá tíð, til sjós
og lands, í eyjum á Breiðafirði. Muhu flest ljóð-
anna í Stúlku kveðin þau ár, er liún var þar.
Um daglega líl'ið, amstur Jjess og glettni, gleði
(jg sorgir, hættur og ótraust öryggi.
Meðan Júlíana var í Akureyjum varð hún
fyrir þeirri djúpu sorg, að maður sem hún taldi
heitbundinn sér, tók sér aðra stúlku, sem var
Jjar á heimilinu, fyrir konu.
Er ekki ólíklegt, að nokkur styr liafi orðið
NÝTT KVENNA15LAÐ