Nýtt kvennablað - 01.12.1952, Qupperneq 6
GuSrún jrá Lundi:
Það var 10. ágúst s.l., að iðnfélagar frá Sauðár-
króki lögðu af stað í skemmtiferðalag til Ólafsfjarð-
ar. Kl. 8 áttu allir að vera mættir á Kirkjutorgi.
Dagurinn lofaði góðu og efndi það. Glaða sólskin
og blæjalogn. Ilvert sæti í bílnum var setið, og tveir
sátu milli bekkjanna, annar á eldhúskoll, hinn á
kjaftastól. Alls 32 farþegar, þar af 10 konur. Farar-
stjóri var Adolf Björnsson, rafveitustjóri. Bílstjóri
var Gísli Sigurðssonar frá Sléttu-Björnsstöðum. Lagt
var af stað austur Borgarsanda, yfir vestari Héraðs-
vötnin. Þá tekur við Hegranesið. Einkennilegt lands-
lag, hamrabelti, mýrar, sund og melar. Samt eru hér
dágóðar bújarðir. Hér yzt á nesinu stóð hið forna
Hegranesþing, sem útlaginn úr Drangey sótti dulbú-
inn til að gera sér glaðan dag og glíma við frjálsa
menn. Brátt erum við komin yfir eystri vötnin og ný-
býli koma í augsýn. Það er beygt norður með firðin-
um. Reisulegasta býlið er Sléttu-Björnsrtaðir. Fjögur
íbúðarhús í sama túninu. Hér búa foreldrar og syst-
kyni bílstjórans. Mér finnst þessi sveit heldur svip-
lítil. Hún heitir Viðvíkursveit. Næst kemur Óslands-
hlíðin, þéttbyggð og búsældarleg. Hér eru fáir sögu-
staðir, enda allir jafn ókunnugir. Ekki svo mikið um
að Miklibær þekkist, þar sem vindbelgurinn, Þórhall-
ur, bjó til forna, giftur nornarkonunni Ólöfu Hrol-
leifsdóttur. Bæirnir birtast og hverfa eins og ókunnug
andlit í margmenni. Næsta sveit er Höfðaströndin.
Hún er góðkunningi margra ferðafélaganna. Innsti
bærinn á ströndini er Gröf. Þar fæddist Hallgrímur
Pétursson, sálmaskáldið mikla. Þaðan er skamml til
Hofsóss, sem nú er orðinn þó nokkuð myndarlegur
verzlunarstaður. Hof stendur nokkru utar og ofar.
Þar bjuggu margir höfðingjar á söguöldinni. Þar er
kirkjustaður. Utarlega á ströndinni er bær, sem heitir
Mannskaðahóll.
Hér var háður bardagi við Englendinga, þegar hér-
aðsbúar gátu ekki liðið rán þeirra og yfirgang, sem
lauk með ósigri þeirra erlendu. Tveir grjóthryggir
eru austan við veginn, sem nefnast dysjar, þar und-
ir eiga bein Englendinganna að liggja. —
Yzti bærinn á ströndinni er Höfði. Þar kaus hinn
kynsæli landnámsmaður, Höfða-Þórður sér bólfestu.
4
Hann átti nítján ágæt börn, út sem dreifðust víða.
Skammt fyrir utan bæinn eru hinir svonefndu Höfða-
hólar, eitt af því óteljandi á íslandi. Þar er stigið úr
bílnum í fyrsta sinn.
Hér er dásamlega fagurt útsýni, engin furða þó
landnámsmaðurinn kysi að setjast hér að, þá hefur
ströndin verið skógi klædd milli fjalls og fjöru, til
þess benda örnefnin, Ennisskógur og Hofsskógur.
Skammt frá landi er Þórðarhöfði. Ut í hann má
ganga úr landi eftir sandrifi. Þar hefur aldrei verið
búið, samt er þar þó nokkur grasnyt. Nokkru utai
er Málmey. Hún er lægri og öll grasi vaxin. Þar hef-
ur verið búið, þangað til nú síðustu árin. Þar er viti.
Þjóðsögn er lil um það, að sandrif hafi legið úr cynni
til lands í Sléttuhlíðina, sem er næsta sveit utan við
Höfðahóla. Eitt sinn bjó þar í eynni stórfengleg
kona, sem Gunna er nefnd. Ilún hafði mikla útgerð,
átti stóra hjalla fulla af fiski og hákarli. Þá gerðu
nágrannarnir í landi henni þann óleik að fara með
marga hesta að næturlagi til eyjarinnar, þegar tungl-
skin var, og flytja lieim með sér það, sem þá listi úr
hjöllunum. Slíkt þoldi ekki sú mikla kona og lét
því húskarla sína moka sundur sandrifið. Síðan hef-
ur ekki verið hægt að komast fram í eyna nema sjó-
veg.
Eftir stutta áningu er stigið í bílinn, nú tekur Sléttu-
hlíðin við. Ég sendi kveðju í huganum heim að fyrsta
bænum, sem keyrt er fram hjá. Það eru Tjarnir. Þar
er mér heimafólk góðkunnugt. Næst er farið fram hjá
kirkjustaðnum, Felli, þar sem galdraklerkurinn Hálf-
dán bjó, sem reið á Nástrandar-Grána með bóndann
í Málmey fyrir aftan sig alla leið til Hvanndala-
bjarga tij að ná konu bóndans úr tröllshöndum. Því
ferðalagi lýsir Jón Trausti snilldarlega í hinu stór-
karlalega kvæði: Konan í Hvanndalabjörgum.
Næsta sveit er Fljótin, grösug og fclleg á sumrin en
snjóþung á vetrum.
Hitna blóð og hjarta fer,
hreyfist ljóða gígjan,
þegar fljóð í Fljótum mér
faðminn bjóða hlýjan.
NÝTT KVENNABLAfi