Nýtt kvennablað - 01.05.1953, Blaðsíða 5

ESTRID FALBERG-BREKKAN
Roland
Það, sem hér fer á eftir, er ekki skáldsaga, heldur
harmsaga, og er hún sögð nákvæmlega eins og hún
gerðist.
Ég var nýorðin kennari og hafði fengið stöðu við
harnaskóla í Gautaborg, þar sem aðallega voru verka-
mannabörn — eins og ég liafði sjálf kosið. Ég tók við
bekk eftir kennara, sem hætti vegna aldurs. Börnin
voru þæg og vel vanin, kennslustofan stór og sólrík.
Ég var yngsti kennari skólans, allir hinir voru mið-
aldra eða meira. Allir voru mér góðir.
Ég var mjög hamingjusöm, aðeins þótti mér
Lennslustundirnar alltaf líða of fljótt.
Mér þótti afskaplega vænt um öll börnin, en uppá-
hald mitt var drengur, Roland að nafni, en ég vona
að mér hafi tekizt að Ieyna því. Hann var frekar lítill
vexti, veikbyggður og óvenjufríður. Bros hans er
fallegasta barnabros, sem ég hef nokkurn tíma séð
°g er þá langt til jafnað. Hann var þó oftast mjög al-
varlegur, eins og áhyggjufullur. í byrjun desember
var ég búin að koma á öll heimili nemenda minna.
Ég fór alltaf á laugardögum eftir hádegi, því að ég
vissi, að þá væri alltaf allt í röð og reglu hjá mæðr-
unum. Aðeins Roland var eftir, en það kom til af
lJví, að hann átti heima í hverfi, sem ég hafði aldrei
Lomið í. Það var frekar illræmt vegna drykkjuskap-
ar, og ég var ekki kjarkmikil, enda hef ég alltaf og
er enn afskaplega hrædd við drukkið fólk.
Einn morgun kom skólastjórinn inn til mín eftir
tuorgunbænina og bað mig að finna sig í næsta hléi.
Þegar þangað kom, sagði hann mér, að hæsnaeigandi,
sem átti hæsnakofa á engi nálægl hverfinu, illræmda,
Lefði kvartað undan ]>ví, að drengur hefði skriðið
inn í kofann, auðvitað til að stela frá sér eggjum.
Sjálfur hafði liann ekki séð til lians, en tvær konur
sögðust hafa séð hann, að minnsta kosti tvisvar, koma
þaðan út. Drengurinn héti Roland og mundi vera í
tnínum bekk. — Roland! hrópaði ég, alveg frá mér
af undrun og ótta. Nei, það getur ekki verið, ég skal
ábyrgjast, að hann mundi ekki fara að stela. Hinn
elskulegi, gamli skólastjóri brosti og sagði: — Góða
fröken, við skulum taka þetta rólega. Ungar kennslu-
nýtt KVENNABLAÐ
konur og reyndar allar kennslukonur eru eins og
mæður. Þeirra börn geta ekkert aðhafzt, sem rangt er.
En ég er svo alveg fullviss um, að Roland sé saklaus,
sagði ég, má ég að minnsta kosti ekki sjálf yfirheyra
hann?
— Ég hef nú verið kennari í næstum fimmtíu ár, og
stjórnað þessu stóra skólahverfi í þrjátíu og sex ár,
svo að ég álít, að ég hafi svolítið vit á þess háttar
málum. Það er ekki meiningin að hræða eða flengja
drenginn, þó að hann játi afbrot sitt, en mér ber
skylda til að taka fyrir slíkt, líka drengsins vegna,
svo að hann haldi ekki áfram að stela. Ég vil fá að
tala við hann klukkan tólf. — Má ég þá ekki vera
með, spurði ég. — Nei, það tel ég ekki svo heppilegt.
En hann er ábyggilega saklaus, sagði ég, og þar
sem ég var ekki nema tuttugu ára, fór ég að gráta.
Gamli skólastjórinn lét undan. Ég mátti athuga málið
og segja honum svo eftir viku, hvers ég hefði orðið
vísari .... En það mætti ég skilja, að það væri mikill
ábyrgðarhluti, og liafði það aldrei áður hent, að hann
hefði lá'tið undan.
Þetta mun hafa veri í nóvember og því hálf dimmt.
þegar börnin fóru heim til sín. Ég gekk hægt á eftir
Roland. Leið hans lá yfir óbyggt svæði, en þar á miðri
leið var hænsnakofi með girðingu austan megin við
húsið. Mér til skelfingar sé ég Roland lyfta upp
hænsnanetinu og skríða inn undir og fara inn í kof-
ann. Vestan megin á húsinu var langur gluggi og
flestar rúður brotnar. Ég fór þangað, og á gólfinu
sá ég Roland litla krjúpandi og heyrði til hans —
átakanlegustu orð, sem ég hef nokkurn tíma lieyrt af
manna vörum:
„Góði Guð og Jesús! Þú, sem getur allt. Nú kem ég
aftur, og nú bið ég þig svo innilega um hjálp. Þú veizt
ekki hvað ég hef reynt að vera góður. 1 morgun borð-
aði ég ekkert. Litlu systurnar fengu brauðsneiðarnar
og mjólkina, nú er ég svo svangur. Ég burstaði alla
skó, og ég sópaði gólfið, en ég veit að þú sérð allt,
svo að þú sást líka þetta. Bara að þú vildir nú hjálpa
mér, svo ætla ég alltaf að vera svo góður, svo góður.
Þú gétur allt, viltu nú ekki breyta brennivíni í vatn,
svo að mamma geti ekki orðið durkkin oftar. Við er-
um svo óhamingjusöm, þegar hún er drukkin, og litlu
systurnar gráta, og enginn matur er til handa okkur.
Jú ég veit, að nú ætlar þú að hjálpa okkur, nú er ég
alveg viss nú fer ég heim.“
Hann hljóp á heimleið, ég gat varla gengið . .. ,
Húsið var lítið gamalt timburhús ekki ósnoturt. Það
hafði verið bústaður handa föstum vinnumanni á
herragarði, sem nú var rifinri, bærinn hafði gleypt
eigur hans fyrir löngu. Ég bankaði, en enginn kom
3