Nýtt kvennablað - 01.10.1955, Blaðsíða 6

Jules Sandeau í litla íbúð' í París, en skildi börnin eftir
á Nohant. Þau skrifuðu saman — en ritstörfin voru
aðeins henni ómótstæðileg ástríða og lífsköllun. Hún
dvaldi í sumarleyfum hjá börnum sínum á Nohant, en
þráði jafnan kvistíbúðina í París. Árið 1832 fór hún
aftur til Parísar og hafði með sér dóttur sína, þriggja
ára gamla (í drengjafötum), og langa skáldsögu, sem
kom út undir dulnefninu George Sand. Aurore vildi
ganga undir karlmannsnafni, svo beizk var hún yfir
kúgun kvenna.
í báðum skáldsögunum, „Indíönu“ og „Valentine“,
komu fram nýjar, djarfar og byltingarsinnaðar skoð-
anir á hjónabandinu og karlmönnunum. Söghetjurnar
í þessum bókum eru tilfinningaríkar konur, sem leita
eftir fullkominni ást, en eiginmenn þeirra láta ævin-
lega fremur stjórnast af hégómagirnd eða holdsfýsn en
ást. Frjálsleg sjónarmið í þjóðfélagsmálum og hrífandi
landslagslýsingar stuðluðu enn fremur að því að afla
höfundinum frægðar, sem náði hámarki með bókinni
„Lelíu“, er vakti þó einnig gremju sums staðar. „Lelía“
(í fyrstu útgáfunni, seinna breytti G. S. henni) er djörf
og hreinskilin Iýsing á sorglegum örlögum kaldrar
konu. Lelía skundar frá einum manni til annars af því
að enginn veitir henni fullnægingu.
Hið sama gerði George Sand, þegar hún var um
þrítugt, og hún varð æ vonsviknari. Hún komst að
raun um, að hin frjálsa ást gat alveg eins farið út um
þúfur og hjónabandið, og miklir rithöfundar gátu sem
menn bæði verið lítilsigldir og grimmir. En hún hélt
áfram að leita, og dag nokkurn rakst hún á skáldið
Alfred de Musset. Hann var sex árum yngri en hún,
grannvaxinn og glæsilegur sýnum. Hann varð ástfang-
inn af henni og orti til hennar kvæði, þar sem hann
lofaði hina rafgulu húð hennar, en George var hikandi.
En þegar hann loks skrifaði henni: „Verið þér sælar,
George, ég elska yður eins og barn . .. . “ lét hún til-
leiðast. Musset flutti heim til hennar. Hún þurfti alllaf
að hafa einhvern til þess að tala við, meðan hún mat-
aðist, matreiða fyrir og hjúkra. Elskhugum sínum var
hún í senn móðir og ástmey.
Um stund voru þau hamingjusöm í herbergiskytr-
unum í París. Síðan fóru þau til Feneyja. Þá fór að
ganga ver. Þó að þau væru á yndislegu ferðalagi, var
ógerningur að fá George ofan af því að vinna átta
tima á hverri nóttu að skáldsögu, sem hún hafði lofað
útgefanda sínum að ljúka við. Hún stakk upp á því við
Musset, að hann ynni líka, en hann var ekki á því.
„Ég hef setið við heilan dag, og um kvöldið hafði ég
lokið við átta erindi og drukkið úr heilli koníaks-
flösku, en á sama tíma hafði hún drukkið einn lítra
af mjólk og skrifað helminginn af skáldsögu,“ sagði
/
hann eitt sinn hlæjandi. George fékk hitasótt, og Mus-
set leitaði athvarfs hjá öðrum konum. Þegar hún var
orðin hress, lagðist Musset fárveikur, og meðan hann
lá, tók George saman við ungan ítalskan lækni, sem
stundaði hann. í hinni gagnkvæmu afbrýðisemi þeirra
Georges og Mussets blossaði ást þeirra aftur upp um
stund. Einu sinni klippti George af sér hið síða, dökka
hár og sendi Alfred það í umslagi. Hann grét og sneri
heim til hennar einu sinni enn. Yndisleg ljóð og
skemmtilegar skáldsögur urðu til í hinni stormasömu
sambúð þeirra.
Aftur átti það fyrir George að liggja, að ferðast
með skáldsnillingi. í síðara skiptið var það tónskáldið
Chopin. Þá liafði hún skilið við Casimir að lögum og
fengið Nohant til eignar og umráða. Meðan á hjóna-
skilnaðinum stóð varð hún innilega ástfangin af mála-
flutningsmanni sínum hinum ófríða, en gáfaða stjórn-
málamanni Michel de Bourges. I fyrsta og síðasta sinn
hitti hún fyrir mann, sem var sterkari en hún sjálf.
Hann kallaði hana heimskingja og hafði megnustu
fyrirlitningu á ástasögum hennar. Hann vildi fá hana
til þess að vinna að málefnum byltingarinnar, og hafði
djúp áhrif á skoðanir hennar. En samband þeirra
slitnaði eimiig, og olli það þeim báðum miklum sárs-
auka.
George Sand og Chopin bjuggu saman frá 1837 til
1848. Margir hafa ritað um sambúð þeirra, en enginn
á jafn hrífandi hátt og Maurois. Það sést bezt á dag-
bókum þeirra, hversu gerólík þau voru. Chopin skrif-
aði oft að morgni: „Það er alls ekki hægt að una við
þetta lengur,“ en að kvöldi sama dags: „Þetta er sann-
arlega æðsta hamingjan.“ Það verður ekki hrakið, að
með móðurlegri umhyggju fyrir hinum fíngerða lista-
manni og óvenjulegum skilningi á tónlist studdi og
hvatti George Sand Chopin til þess að semja tónverk,
sem hann hefði annars tæplega gert. En fyrst gerði hún
reyndar það, sem hún gat til þess að sálga honum ...
Árið 1838 flutti hún með Chopin lil Malorca, því
að loftslagið þar var talið hollt bæði fyrir hann og
Maurice, son hennar, sem þjáðist af hósta. En undir
eins og íbúarnir þar fengu grun um, að Chopin væri
með tæringu, vildi enginn leigja þeim húsnæði, og
þau urðu að setjast að í mannlausu, hrörlegu klaustri
uppi í Valdemosefjöllum. Stormurinn næddi um hús-
ið og það rigndi stanzlaust. Chopin sat í auðum klefa
og samdi prelúdíur meðan hann hlustaði á hljóm
regnsins, sem féll á’tígulsteina Karteuser-klaustursins.
George tók til óspilltra málanna, gekk langar leiðir
yfir vott lyng, gil og gljúfur til Palmas til að verzla,
eldaði mat og kenndi börnum sínum grísku, og börnin
runnu upp eins og fíflar í túni.
4
NÝTT KVENNABLAÐ