Morgunblaðið - 27.07.2009, Blaðsíða 17

umræðan 17
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 27. JÚLÍ 2009
ÞRIÐJUDAGURINN 21. júlí 2009.
Ósköp venjulegur annadagar í innan-
lands- og millilandaflugi frá Reykja-
víkurflugvelli. Mörg hundruð manns
fara um völlinn og eru innritaðir og
afgreiddir við hinar bagalegustu að-
stæður. Starfsmenn sýna mikla ósér-
hlífni og dugnað við nær óbærilegar
aðstæður. Flugvél með 95 farþega
kemur frá Grænlandi. Töskuflutn-
ingabandið er um fjórir metrar að
lengd og fyllist fljótt af töskum sem
stífla alla aðstöðuna. Allir í
þrengslum. Tollverðir standa hjá á
tæpum fermetra bletti sem þeim er
ætlaður. Fríhafnarskonsan troðfull og
langar biðraðir á salernin. Þegar
komið er fram í afgreiðslusal er annað
eins 100 manna kraðak af fólki sem er
að bíður eftir flugi til ýmissa áfanga-
staða innan lands. Allir verða að troð-
ast framhjá röðum og fleira. Ég ætla
ekki að eyða miklum tíma í að útmála
ástandið en það er löngu löngu orðið
tímabært að bretta upp ermarnar og
byggja samgöngumiðstöðina marg-
umtöluðu við flugvöllinn. Það verður
að taka af skarið, stjórnmálamenn
verða að gjöra svo vel að koma fram
af einlægni og ákveða að hafa flugvöll-
inn þarna til frambúðar. Annað er
ekki hægt. Ég harma þessa hálf-
velgjuumræðu sem er í sífellu um
flugvöllinn. Allir sem fara um flug-
stöðina vita um hvað ég er að tala og
ég hvet nú alla sem málið snertir,
samgöngu- og ferðamálaráðherra,
fjármálaráðherra og aðra að, í guð-
anna bænum, drífa þetta verkefni af
stað núna strax. Flugstöðin á Reykja-
víkurflugvelli er þjóðinni til vansa og
verður að víkja fyrir nýrri.
Samgöngumiðstöð í Vatnsmýrinni
er arðbært fyrirtæki og skil ég ekki
að hún skuli ekki löngu vera risin,
eins og það er búið að teikna hana oft.
Hvernig væri nú ef einhverju af út-
rásarpeningunum hefði frekar verið
varið í að styrkja innviðina hér heima
til dæmis í ferðaþjónustunni í stað
þess að ausa fjármagni í furðu-
fjárfestingar um allan heim.
Eitt sorglegasta dæmið sem ég
hefi lesið um nýverið var um það að
yfirmenn lítils Sparisjóður á Vest-
urlandi hafi fjárfest í vonlausri hót-
elbyggingu í Miami á Flórída og
þannig sett Sparisjóðinn í rúst.
Hvernig væri nú að skoða tækifæri í
eigin landi og styrkja þannig framtíð-
ina?
FRIÐRIK Á. BREKKAN,
starfar að ferðamálum.
Flugstöð á Reykjavíkur-
flugvöll óskast nú þegar
Frá Friðriki Á. Brekkan:
BRÉF TIL BLAÐSINS
HINN 16. júlí sl.
samþykkti Alþingi að
sækja um aðild að ESB.
Sumir fögnuðu, en aðr-
ir ekki. Ég er í hópi
hinna síðarnefndu.
Málið er mjög umdeilt
og hefur haft vond áhrif
á þjóðina á erfiðum tím-
um, þegar rík þörf er
fyrir samstöðu. Þetta
er án efa eitt mikilvæg-
asta mál Íslands fyrr og
síðar. Ýmsum brögðum hefur verið
beitt, m.a. hugtakaruglingi. Sumir
tala um „aðildarviðræður“ við ESB,
þegar í raun er átt við annað. Tillaga
ríkisstjórnarinnar var þessi:
Tillaga til þingsályktunar / um að-
ildarumsókn að Evrópusambandinu.
(Lögð fyrir Alþingi á / 137. löggjaf-
arþingi 2009.)
„Alþingi ályktar að fela ríkisstjórn-
inni að leggja inn umsókn um aðild að
Evrópusambandinu og að loknum
viðræðum við sambandið verði haldin
þjóðaratkvæðagreiðsla um vænt-
anlegan aðildarsamning.“
Tillagan er um aðildarumsókn að
ESB. – Ég hef aldrei skilið sumar
röksemdir ESB-sinna. Er fullveldi
Íslands kannski heldur lítils virði í
raun? Var sjálfstæðisbaráttan bara
einhver misskilningur þjóðrembu-
manna? Og þorskastríðin við Breta
og fleiri, voru þau e.t.v. óþörf? Sjó-
menn Landhelgisgæslunnar lögðu líf
sitt í hættu í hörðum átökum við her-
skip hennar hátignar. Þar var því
ítrekað hótað að sökka varðskip-
unum, og ásiglingar vígdrekanna
voru fjölmargar. – Kannski eru sumir
búnir að gleyma þessu og telja það
fánýta reynslu úr fjarlægri sögu. Nú
er það sjávarútvegs- og landbún-
aðarstefna ESB sem máli skiptir.
Bresk stjórnvöld hljóta að gleðjast,
enda eiga þau trausta stuðningsmenn
hér á landi. – Ekkert tillit er og tekið
til bænda og ályktana þeirra.
Margt undarlegt er hér á seyði, og
sagnfræðingar framtíðarinnar munu
huga að þessari reynslu þjóðarinnar.
Fyrir kosningarnar í vor töluðu sum-
ir skýrt gegn ESB-aðild. Þetta gladdi
ýmsa, og þeir fengu mörg atkvæði
vegna hinnar skýru afstöðu. Nokkr-
um vikum síðar er þessi afstaða horf-
in og þveröfug stefna valin, þvert á
það sem sagt var fyrir kosningar.
Þegar atkvæðagreiðslan um fyrr-
nefnda tillögu fór fram, gerðu sumir
þingmenn grein fyrir atkvæði sínu.
Þar var ýmislegt dularfullt, og skulu
hér nefnd tvö dæmi um þingmenn,
sem sögðu „já“ við tillögunni. Rúms-
ins vegna er hér aðeins birt upphaf
bókunar, en greinargerð í heild er á
vef Alþingis:
„Frú forseti. Stuðn-
ing minn við þessa til-
lögu um aðild-
arviðræður ber ekki að
skilja sem stuðning við
aðild Íslands að Evr-
ópusambandinu. Ég er
eindreginn andstæð-
ingur þess að Ísland
gangi í ESB og ég tel
ólíklegt að aðild-
arviðræður muni skila
samningi sem getur
varið íslenska hagsmuni
og auðlindir gagnvart alþjóðlegu auð-
valdi og yfirþjóðlegri drottnun þess.“
„Frú forseti. Ég hef þá sannfær-
ingu að Íslandi sé betur borgið utan
Evrópusambandsins en innan þess.
Ég hef þá sannfæringu að bandalagið
sé á krossgötum eins og heimurinn
allur og þurfi á endurmati að halda.
Þar þurfi að efast um mælikvarða,
grundvöll og forsendur þess sam-
félags sem við höfum byggt á Vest-
urlöndum undanfarna áratugi. Ég
hef þá sannfæringu að lýðræðið sé
fyrir borð borið í Evrópusambandinu
vegna þess að valdið er of langt frá
fólkinu.“
Margt er hér vel sagt og væri skilj-
anlegt, ef þingmennirnir hefðu sagt
„nei“ í atkvæðagreiðslunni. – Í 48. gr.
stjórnarskrárinnar segir, að þing-
menn séu eingöngu bundnir við sann-
færingu sína. En kannski er þetta úr-
elt og úr gildi fallið. – Málsnjall
þingmaður sagði fyrir nokkru í viðtali
við Ríkisútvarpið, að það að sækja
um aðild að ESB væri „arfavitlaust!
Og aldrei vitlausara en nú!“ Vel sagt,
en hann greiddi svo atkvæði með að-
ildarumsókn að ESB. Já, svona er
þetta.
Góðir landsmenn. Þótt verulegir
erfiðleikar steðji nú að, megum við
ekki missa vonina og örvænta. „Bráð-
um kemur betri tíð með blóm í
haga …“ orti Halldór Laxness. Og
Davíð Stefánsson orti m.a. í Ávarpi
Fjallkonunnar 17. júní 1954:
Stundum getur þyngsta þraut
þjóðum markað sigurbraut,
vafið saman veika þætti,
valdið nýjum aldarhætti.
Þannig vekja neyð og náð
nýja krafta, dýpri ráð.
Við skulum íhuga vel þessi orð, og
boðskapur skáldanna á brýnt erindi
við okkur nú.
Hagsmunir Íslands
og aðild að ESB
Eftir Ólaf Oddsson
» Þótt verulegir erf-
iðleikar steðji nú að,
megum við ekki missa
vonina og örvænta.
Ólafur Oddsson
Höfundur er kennari.
AÐILD erlendra
aðila að Kaup-
þingi og Íslands-
banka er hreint
fullveldisafsal Ís-
lands og í raun
brot á stjórn-
sýslulögum og
landráð. Skuldir
fyrirtækja, bank-
anna, heimilanna,
Landsvirkjunar
o.s.frv. eru í raun skuldir ríkisins
(vegna ríkisábyrgðarinnar). Þó svo
að Landsbanki Íslands, Glitnir (nú
Íslandsbanki) og Kaupþing banki
hafi farið í þrot (farið á hausinn) ef
svo má segja eru eftir sem áður í
eigu þessara banka útistandandi lán
og ýmsar kröfur, til að mynda Ex-
ista, Actavis, 365, Stöð 2, Landsím-
inn, íbúðalán, lán fyrirtækja o.s.frv.
Menn verða að skilja á milli
skulda ríkisins erlendis og annarra
skulda. Erlendar skuldir eru í raun
skuldir ríkisins. Vegna þess að ríkið
er fyrst og síðast ábyrgt. Ekki þarf
að fara mörgum orðum um ábyrgð
stjórnmálaflokka, svo tekið sé dæmi
þá frá árinu 1979. Þegar 29% kostn-
aðarhlutdeild var sett á með lögum
sem skerti laun sjómanna um 50%
og lækkunin fór að sjálfsögðu út í
öll önnur laun af því að sjávar-
útvegur hefur lengst af verið ein
aðalundirstöðuatvinnugrein þjóð-
arinnar. Sem sé sjómenn eru allt
frá 1979-2009 í 30 ár búnir að borga
upp fiskiskipastólinn ásamt því að
hafa borgað olíu og veiðarfæri,
einnig líkast til eitthvað af kvóta
(veiðikvóta). Samt sem áður er
margt gott á dagskrá hjá „Vinstri
bláum“ og „Samvirkniflokknum
(Nasistaflokknum)“. Má þar nefna
innköllun á fískveiðiheimildum 5% á
ári í 20 ár, þá auðlindaskattur.
Einnig eru mörg mjög góð félagsleg
hagsmunamál á stefnuskrá stjórn-
arflokkana, burt séð frá þeim sem
eru í aðdáendaklúbbi ESB („Nas-
istabandalaginu“).
Segjum nei þegar kemur að at-
kvæðagreiðslu um hvort Ísland eigi
að gerast fullir aðiljar að ESB. Mér
fínnst nóg að við séum með annars
gallaðan EES-samning og getum
notað hann sem hækju. Við höfum
viðskiptasamning við Bandaríkin og
glötum honum ef við gerumst fullir
aðiljar að ESB. Þá höfum við við-
skiptasamning við Kína. Segjum nei
við ESB.
KRISTJÁN SNÆFELLS
KJARTANSSON,
skipstjóri.
„Vinstri bláir, Samvirkniflokkurinn
og full aðild að Nasistabandalaginu“
Frá Kristjáni Snæfells Kjartanssyni
Kristján Snæfells
Kjartansson
JÓHANNA Sigurðardóttir
varð ráðherra í ríkisstjórn Geirs
H. Haarde vorið 2007, en þá voru
Icesave-reikningarnir í Englandi
smámunir hjá því sem síðar varð
og ekki hafði verið til þeirra stofn-
að í Hollandi.
Ég hygg, að hún hafi verið eini
trúnaðarmaður Ingibjargar Sól-
rúnar Gísladóttur í ríkisstjórninni
eins og síðar kom í ljós. Fjármála-
eftirlitið var undirstofnun við-
skiptaráðuneytisins, sem var í
höndum krata. Jóhanna var í lyk-
ilstöðu til að fylgjast grannt með
framvindu efnahags- og banka-
mála síðari hluta árs 2007 fram að
bankahruninu haustið 2008. Síð-
ustu sex mánuðina hefur Jóhanna
verið forsætisráðherra.
Þorsteinn Pálsson segir í grein
sinni í Fréttablaðinu á laugardag
að Íslendingar geti ekki staðið við
skuldbindingar sínar samkvæmt
Icesave-samningunum, en samn-
ingsgerðin hafi verið í höndum
embættismanna.
En við eigum tromp á hendi,
segir hann. Forsætisráðherra
hefur ekki komið að málinu. Og
því sé rétt, að Jóhanna Sigurðar-
dóttir taki þráðinn upp við for-
sætisráðherra Englands og Hol-
lands. Það sé erfitt að sjá það
fyrir sér, að oddvitar þessara
vinaþjóða láti litlu frænku fara
sneypuför.
Hér talar fyrrverandi forsætis-
ráðherra við forsætisráðherra.
Það gerist ekki á hverjum degi.
Þess vegna segi ég: „Hlýddu kall-
inu, Jóhanna!“
Þetta er ekkert spaug.
Halldór Blöndal
Hlýddu kallinu, Jóhanna!
Höfundur er fyrrverandi forseti
Alþingis.
ÞAÐ ER skiljanlega
mikið rætt um svokall-
aða Icesave-samninga
þessa dagana bæði
manna á meðal og eins
á hinu „háa Alþingi“.
Sumir halda að nú sé
hægt að breyta orðnum
hlut og að við Íslend-
ingar losnum við að
bera ábyrgð á þessum
umtöluðu reikningum
með því að Alþingi samþykki ein-
hverja fyrirvara. Nei, því miður var
það svo að þeir sem stofnuðu til þess-
arar starfsemi ætluðu sér alltaf að ná
sér í viðskiptavini sem treystu því að
heil þjóð, það er við Íslendingar,
mundum ábyrgjast þeirra innstæður
hvað sem á dyndi. Þannig var Icesave
hugsað af höfundum hugmynd-
arinnar.
Og viti menn. Það reyndist rétt.
Það er alveg sama hvað þeir segja nú
ofurlögfræðingarnir sem ekki eiga
lengur von á ráðgjafastörfum frá súp-
ermönnunum en eru meira og minna
venslaðir skilanefndum,
bankastjórnendum eða
pólitíkusum. Lögfræð-
ingaþvæla sem heldur
öllu atvinnulífinu nema
lögmönnum áfram í helj-
argreipum gerir okkur
hinum ekkert gott. Stóra
blekkingin er sú að
halda að við getum
breytt skoðunum um-
heimsins á okkur með
tilvísan í íslensk lög. Það
væri eins árangursríkt
að vitna í Grágás.
Ég fyrirlít fyrrverandi stjórnendur
Landsbankans og reyndar bankanna
allra og eigendur þeirra þó ég haldi
reyndar að sumir eigendanna hafi
varla haft hugmyndaflug til að gera
ýmislegt af því sem þó var gert í
gróðaskyni fyrir þá. Ég geri mér ljóst
að ég og mínir afkomendur verðum
að borga brúsann. En mér svíður sárt
að sjá marga þeirra, sem komu þjóð-
inni í þessa stöðu eða að minnsta
kosti hjálpuðu til þess, vera ráðna í
ábyrgðarstöður eins og ekkert sé.
Sumir til að kenna ungu fólki fjár-
málaspeki, aðrir í stjórnunarstöður í
fjármálageiranum og nýjasta dæmið
er að forstjóri eins helsta sukkfyr-
irtækis „víkingatímans“ skuli ráðinn
til að stjórna mestu bruðlframkvæmd
Íslandssögunnar!
Ég vil því segja það við alla sem
halda að þeir geti breytt orðnum hlut
með því að fella þessa nauðasamn-
inga: Látið það vera að halda atvinnu-
lífinu og lífskjörunum áfram niðri með
áframhaldandi atkvæðaveiðaþrasi.
Hvernig getið þið látið eins og ekk-
ert hafi verið sagt eða skrifað um
þetta mál fyrr en eftir síðustu jól? Við
þekkjum þá flesta með nafni sem
komu okkur í þessa skelfilegu aðstöðu
og þá á að kalla til ábyrgðar ekki
seinna en strax.
Hvernig var Icesave
hugsað af höfundunum?
Eftir Björn
Dagbjartsson » Lögfræðingaþvæla
sem heldur öllu at-
vinnulífinu nema lög-
mönnum áfram í helj-
argreipum gerir okkur
hinum ekkert gott.
Björn Dagbjartsson
Höfundur er fv. alþingismaður.
Sími 551 3010
@
Fréttir
á SMS