Morgunblaðið - 14.08.2009, Page 16
16 FréttirVIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 14. ÁGÚST 2009
Morgunblaðið/Kristinn
Vextir Stýrivöxtum var haldið óbreyttum í gær. Svein Harald Øygard seðla-
bankastjóri og Arnór Sighvatsson aðstoðarbankastjóri kynntu ákvörðunina.
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
SEÐLABANKINN gerir ráð fyrir
minni samdrætti landsframleiðslu á
þessu ári en hann gerði í maí. Aftur á
móti spáir hann því að þróunin verði
neikvæðari á næstu tveimur árum en
hann gerði áður. Á næsta ári séu
horfur á 2% samdrætti í stað 1%
samdráttar og að hagvöxtur árið
2011 verði 1% í stað 2,5% eins og
Seðlabankinn hafði spáð fyrir um í
vor.
Tvær meginástæður eru taldar
upp í Peningamálum fyrir þessari
neikvæðu þróun. Í fyrsta lagi líti nú
út fyrir að jafnvægi í ríkisfjármálum
verði í mun meira mæli náð með
hækkun skatta og niðurskurði til-
færsluútgjalda en reiknað var með í
maí. Leiði þetta til þess að kaup-
máttur ráðstöfunartekna dragist
meira saman en áður hafði verið
spáð og samdráttur í einkaneyslu
verði því meiri.
Í öðru lagi gerir Seðlabankinn nú
ráð fyrir enn frekari seinkun áform-
aðrar fjárfestingar í áliðnaði. Seink-
un fjárfestingar og hægari uppbygg-
ingu megi að stærstum hluta rekja
til vandamála við fjármögnun.
Á kynningarfundi í gær kom fram
í máli seðlabankastjóra og aðstoðar-
seðlabankastjóra að eitt meginmark-
miða Seðlabankans væri enn að
koma í veg fyrir frekari gengisveik-
ingu krónu. Til að ná því markmiði
þyrfti að gera fjárfestingu í íslensk-
um krónum aðlaðandi fyrir fjárfesta,
m.a. til að hvetja útflytjendur til að
skipta gjaldeyri fyrir krónur.
Því væri nauðsynlegt að halda
stýrivöxtum óbreyttum. Í rökstuðn-
ingi peningastefnunefndar sagði
einnig að ekki væri útilokað að til
vaxtahækkana yrði gripið veiktist
krónan meira en heppilegt þætti.
Skattahækkanir leiða til minni hagvaxtar
Seðlabankinn gerir nú ráð fyrir meiri samdrætti einka-
neyslu á næstu tveimur árum Útilokar ekki vaxtahækkanir
Þetta helst ...
● VELTA á hlutabréfamarkaði var með
meira móti í gær, en hún nam rúmum
140 milljónum króna. Langmest velta
var með bréf Össurar og Marels. Hækk-
uðu bréf Marels um 3,03% og Össurar
um 1,72%. Ekki er ljóst hvað skýrir
veltuaukninguna en engar fréttir komu
frá fyrirtækjunum í gær. bjarni@mbl.is
Mikil velta í kauphöll
● FASTEIGNAFÉLAGIÐ Landic Pro-
perty hf. hefur selt sex fasteignir fé-
lagsins í Danmörku. Fimm þeirra hýsa
verslanir Magasin du Nord og Illum,
sem margir Íslendingar þekkja. Kaup-
verðið er ekki gefið upp, en kaupendur
eru hópur fjárfesta og meðal þeirra er
Straumur-Burðarás fjárfest-
ingabanki, samkvæmt tilkynningu frá
Landic.
Fram kemur á viðskiptafréttavef
danska blaðsins Jyllandsposten, að
fimm af sex fasteignunum verði í eigu
nýstofnaðs félags, Solstra Holding,
sem er í jafnri eigu Straums-Burðaráss
og Pakistanans Alshair Fiyaz.
Fiyaz er meðal þeirra sem koma við
sögu í mikið umræddri lánabók Kaup-
þings að undanförnu, sem birt var á
vefnum Wikileaks.org, en hann var
meðal stærstu skuldara bankans síð-
astliðið haust. Samkvæmt lánabókinni
námu lánaheimildir hans hjá Kaupþingi
þá um 191 milljón evra, eða um 34
milljörðum íslenskra króna.
Samskiptastjóri Straums-Burðaráss
vísaði í gær á Oscar Crohn, fram-
kvæmdastjóra félagsins í Danmörku, til
að svara spurningum varðandi þessi
viðskipti. Ekki náðist í hann.
gretar@mbl.is
Fasteignir Magasin
og Illum seldar
Búð Magasin í Kaupmannahöfn.
3% hlut í Alfesca. Stærstu hluthafar
Alfesca auk Lur Berri, þ.e. Kjalar
Invest, Alta Food Holding, Kaup-
thing Singer & Friedlander og til-
teknir stjórnendur Alfesca höfðu þá
gert með sér samning um stjórn og
rekstur félagsins.
Á hluthafafundi Alfesca á mið-
vikudag var meðal annars tekist á
um yfirtökuverðið. Lífeyrissjóðirnir
og RKB telja að það verðmat sem
Saga Capital vann að beiðni stjórnar
Alfesca sé alltof lágt og endurspegli
ekki raunverulegt verðmæti félags-
ins, en Saga telur að yfirtökutilboðið
sé sanngjarnt. Einn hluthafi sem
rætt var við nefndi verðmatið „grín
verðmat“. Þeir gera einnig alvar-
legar athugasemdir við fundargerð
frá hluthafafundinum, þar séu
hvergi birtar athugasemdir þeirra.
Lífeyrissjóðirnir eru einnig óánægð-
ir með hugmyndir um afskráningu
úr Kauphöll, en greidd voru atkvæði
um það á fundinum og voru 86%
hluthafa hlynnt því.
Forstjóri Alfesca, Xavier Govare,
sagði á hluthafafundinum að félagið
þyrfti að fara frá Íslandi. Árni Tóm-
asson segir að það sé mikill veikleiki
fyrir Alfesca að vera íslenskt fyr-
irtæki starfandi erlendis. „Það við-
urkenndu allir þá staðreynd á fund-
inum,“ segir hann. Árni segir að vel
sé inni í myndinni að þeir sem séu
mótfallnir yfirtökunni haldi eign-
arhlut sínum og fái áheyrnarfulltrúa
í stjórn Alfesca.
Segja það veikleika
að vera íslenskt félag
Hluthafar Alfesca ósáttir við yfirtöku og segja verðmat „grín“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Stýrir skútunni Ólafur Ólafsson er
stjórnarformaður Alfesca.
Eftir Þorbjörn Þórðarson
thorbjorn@mbl.is
MIKIL óánægja er meðal Samein-
aða lífeyrissjóðsins, Gildi lífeyris-
sjóðs, Stafa lífeyrissjóðs og Rekstr-
arfélags Kaupþings (RKB) með
yfirtökutilboð franska félagsins Lur
Berri í Alfesca, en saman fara þessir
fjórir aðilar með 11,57% hlutafjár í
matvælafyrirtækið Alfesca.
Tekist á um yfirtökuverðið
Yfirtökutilboðið gerir ráð fyrir að
Alfesca sé 26,5 milljarða króna virði.
Þess má geta að niðurstaða sjálf-
stæðs verðmats IFS-greiningar,
sem hvorki var unnið að beiðni kaup-
anda né seljanda í félaginu, gerir ráð
fyrir að heildarvirði Alfesca sé 68
milljarðar króna og virði hlutafjár-
ins 47 milljarðar sem er 8 krónur á
hlut. Það er tæplega tvöfalt hærra
en yfirtökutilboð Lur Berri sem er
4,5 krónur á hlut. „Þetta er spurning
um forsendur sem menn gefa sér,“
segir Árni Tómasson, stjórnarmaður
í Alfesca, um þennan mun á verð-
mötum.
Sagt var frá væntanlegu yfirtöku-
tilboði Lur Berri Iceland, dótt-
urfélags Lur Berri Holding, í maí.
Þá hafði fyrirtækið keypt tæplega
Í HNOTSKURN
»Alfesca sérhæfir sig í til-búnum matvælum, að-
allega sjávarafurðum eins og
reyktum laxi, skelfiski og
rækjum.
»Fyrirtækið rekur níu sjálf-stæð fyrirtæki í Evrópu.
Stjórnarformaður og stærsti
hluthafi er Ólafur Ólafsson,
oft kenndur við Samskip.
Eftir Þorbjörn Þórðarson
thorbjorn@mbl.is
LANGSTÆRSTUR hluti tekna Exista er hagnaður
af rekstri dótturfélaganna, Símans, VÍS, Lífís og
Lýsingar. Exista hefur ekki birt ársreikning fyrir ár-
ið 2008 en í reikningi fyrir árið 2007 kemur fram að
heildartekjur hafi verið 961,5 milljónir evra á árinu
og þar af 756,2 milljónir evra vegna hlutdeildar í
hagnaði dótturfélaga, eða um 78% af heildartekjum.
Eins og Morgunblaðið hefur greint frá vilja inn-
lendir kröfuhafar Exista taka félagið yfir og gera
breytingar á rekstri þess. Telja þeir m.a. að rekstr-
arkostnaður, eins og laun, sé of hár.
Ef Exista verður tekið yfir af kröfuhöfum ætti það
í grundvallaratriðum ekki að hafa nein áhrif á rekstur
dótturfélaganna sem eru sjálfstæðar einingar. Ef
Exista færi í gjaldþrot væri það skylda skiptastjóra
þrotabúsins að hámarka virði eigna fyrir kröfuhaf-
ana. Það þýðir að ekki er útilokað halda þyrfti eign-
um í nokkur ár og selja þær þegar verðmyndun yrði
hagstæð. Eigendur Exista og innlenda kröfuhafa
greinir á um þetta.
Lýður Guðmundsson, stjórnarformaður Exista,
segir að það sé alveg ljóst að dótturfélög Exista hafi
komið betur út úr kreppunni en keppinautarnir. VÍS
hafi eitt tryggingafélaga skilað jákvæðri afkomu á
síðasta ári og þá standi rekstur Skipta (Símans)
traustum fótum. „Í öllum tilvikum hefur stjórnun
þessara félaga haft úrslitaþýðingu og þar gegnir Ex-
ista lykilhlutverki. Reyndar er staða mála orðin sú
að félög í eigu Exista keppa nú nær eingöngu við
fyrirtæki í eigu ríkisins eða ríkisbankanna á öllum
sviðum,“ segir Lýður.
Engin áhrif á Símann
Langstærstur hluti tekna Exista er hagnaður dótt-
urfélaga Breytt eignarhald ætti ekki að hafa áhrif
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Meira frelsi Eigendur Exista vilja fá frelsi til
að reka félagið áfram. Síminn er dótturfélag.
Samdráttar-
skeiðið í Evrópu,
sem staðið hefur
yfir í heilt á, er
liðið hjá. Þessu
var haldið fram í
ýmsum fjöl-
miðlum í gær,
þar á meðal á
fréttavef BBC-
fréttastofunnar.
Kveikjan að þess-
ari bjartsýni voru hagtölur ýmissa
Evrópuríkja fyrir annan fjórðung
þessa árs, sem birtar voru í gær.
Samkvæmt upplýsingum frá hag-
stofu Evrópusambandsins dróst
hagkerfi hins 16 ríkja evrusvæðis
saman um 0,1% frá apríl til júní í ár.
Var þetta mun minni samdráttur en
sérfræðingar höfðu spáð, sam-
kvæmt frétt AP-fréttastofunnar.
Þar vegur þungt að bæði í Þýska-
landi og Frakklandi, í tveimur
stærstu hagkerfum evrusvæðisins,
var hagvöxturinn á ársfjórðungn-
um 0,3%, sem var töluvert yfir
spám.
Í frétt BBC segir að aukinn út-
flutningur og einkaneysla sem og
árangur af aðgerðum stjórnvalda
til að örva efnahagslífið eigi allt
sinn þátt í því að hagtölur á evru-
svæðinu voru jákvæðari en áætlað
var. Gengi evrunnar styrktist og
hlutabréf hækkuðu almennt í verði
í gær. gretar@mbl.is
Jákvæðar
hagtölur
í Evrópu
Bjartara Horfur
eru betri en áður.
Hagvöxtur í Þýska-
landi og Frakklandi
● HEILDARAFLI íslenskra fiskiskipa var
1,5% minni í júlí síðastliðnum en í
sama mánuði í fyrra, metinn á föstu
verði. Það sem af er árinu hefur aflinn
hins vegar aukist um 8,4% miðað við
sama tímabil í fyrra, einnig á föstu
verði, samkvæmt tölum Hagstofunnar.
Í Morgunkorni Íslandsbanka segir að
veruleg verðlækkun sjávarfangs á er-
lendum mörkuðum hafi orðið til þess
að töluvert minna hafi fengist fyrir
aflann á erlendum mörkuðum í ár en á
sama tíma í fyrra. Verðið eigi hins vegar
væntanlega eftir að hækka eitthvað
það sem eftir lifir árs. gretar@mbl.is
Aflaverðmæti í júlí
minnkar milli ára