Morgunblaðið - 08.10.2009, Blaðsíða 23
Umræðan 23
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. OKTÓBER 2009
Borgartún 24
585 8700
Hæðasmári 6
Fyrir ofan Smáralind
585 8710
Hafnarborg, Hafnarfirði
Listasafnið Hafnarborg
Strandgötu 34
585 8720
5 ára gömul verð á réttum
dagsins allan október
20% afsláttur
af öllum NOW
vítamínum og
bætiefnum
Glæsileg afmælistilboð
í öllum verslunum okkar allan október
Þrír staðir
www.madurlifandi.is
Þú ert það
sem þú borðar
Kíktu á okkur
á Facebook
5Maður lifandi er ára
5
5
5
HÁKON Hrafn Sigurðsson, dós-
ent í lyfjafræðideild Háskóla Ís-
lands, hefur að undanförnu skrifað í
Morgunblaðið um einkarekna skóla,
ríkisskóla og bruðl í háskólarekstri.
Í skrifum sínum hefur hann sett
fram staðhæfingar um Háskólann í
Reykjavík og Háskóla Íslands, án
þess að hafa tölulegar upplýsingar
til að styðja þær. Það er jákvætt að
fram fari opin umræða um háskóla-
starf á Íslandi, en nauðsynlegt er að
hún sé byggð á faglegum vinnu-
brögðum.Í þessari umræðu er enn-
fremur mikilvægt að skilningur sé á
því hvað Háskólinn í Reykjavík er.
HR er ekki einkaskóli, eins og Há-
kon heldur fram. HR er rekinn af
samtökum í atvinnulífinu til að
mennta nemendur á háskólastigi í
tilteknum námsgreinum og greiðir
ríkið fyrir það sömu upphæð á hvern
nemanda og ríkisstofnun fær fyrir
að annast það verkefni. Ekki er tek-
inn neinn arður af þessari starfsemi
til aðstandenda háskólans. Ríkið
hefur því samið um rekstur á ákveð-
inni þjónustu gegn þjónustugjaldi og
gætt jafnræðis, hvort sem um rík-
isskóla eða annað rekstrarform er að
ræða. Skólagjöld eru síðan innheimt,
m.a. til að mæta húsnæðiskostnaði,
þjónustu við nemendur og góðri að-
stöðu til náms. Framlög ríkisins til
rannsókna og fjölmargra annarra
þátta við Háskóla Íslands eru auk
þess margfalt hærri en til Háskólans
í Reykjavík
Greiðslur til HÍ mun hærri á
hvern nemenda
Ég benti á það í grein minni í
Morgunblaðinu nýlega að heildar-
framlag ríkisins á hvern nemanda
væri 15-27% hærra hjá HÍ en HR.
Hákon hélt því fram að útgjöld rík-
isins á hvern nemenda séu ekki sam-
anburðarhæf af því HÍ sé með svo
mikið framhaldsnám, á meðan HR
sé aðallega í grunnnámi. Staðreynd-
irnar sýna hins vegar allt aðra
mynd. Í dag eru 22% nemenda HR í
meistara- og doktorsnámi, eða 682 af
3142. Í Háskóla Íslands voru 20. jan-
úar s.l. 24% allra nemenda skráðir í
meistara- og doktorsnám (í október
2008 var sú tala aðeins 19% fyrir
HÍ). HR er því með mjög svipað
hlutfall nemenda í framhaldsnámi og
HÍ, þrátt fyrir tiltöluleg stuttan
starfsaldur.
HR í fremstu röð á sínum
fræðasviðum
Háskólinn í Reykjavík hefur sér-
stöðu sem háskóli atvinnulífsins. HR
er stærsti tækniháskóli landsins og
útskrifar árlega um 2/3 af öllu
tæknimenntuðu háskólafólki hér á
landi. Rætur hans liggja áratugi til
baka, enda sameinuðust Háskólinn í
Reykjavík og Tækniháskóli Íslands,
sem var ríkisskóli, fyrir nokkrum ár-
um síðan. Jafnframt útskrifast nú
fleiri viðskiptafræðingar frá HR en
öðrum innlendum háskólum. Loks
má nefna að lagadeild HR hefur með
sinni starfsemi frá árinu 2002 stuðl-
að að umbyltingu í lagamenntun hér
á landi, sem er öðrum skólum ekki
síður til hagsbóta. Akademískur
styrkur HR hefur vaxið hratt. Skól-
inn hefur á að skipa hæsta hlutfalli
doktorsmenntaðra kennara á sviði
viðskipta- og lögfræði hér á landi.
Fræðimenn HR birta einnig hlut-
fallslega flestar greinar í alþjóð-
legum ritrýndum fræðitímaritum á
sviði tækni, viðskipta og laga hér-
lendis. Alls eru birtingar fræði-
manna HR á ritrýndum vettvangi nú
yfir 400 á ári og hafa þær tvöfaldast
síðan árið 2005. Staðreyndirnar eru
því ljósar. Á sviðum tækni, viðskipta
og laga er Háskólinn í Reykjavík
skilvirkari í menntun og framar í
akademískum styrk. Á sama tíma er
kostnaður ríkisins vegna HR hlut-
fallslega lægri en kostnaður vegna
HÍ.
Snúum bökum saman og
vinnum saman
Hákon talar jákvætt um HR, þeg-
ar hann segir að hann sé framsæk-
inn með öflugt starfslið. Undir það
get ég tekið. Það sama má segja um
HÍ. Við eigum öll að standa saman
um að efla háskólamenntun á Ís-
landi. Það er veikleikamerki, og öll-
um til tjóns á þeim erfiðleikatímum
sem nú ganga yfir þjóð okkar, að
einstaka kennarar við HÍ séu að
reyna að koma höggi á HR og ætla
að nýta sér erfiðleika í ríkisrekstri
með því að sölsa undir sig alla há-
skólamenntun í landinu. Rík-
isrekstur á öllum sviðum er ekki
svarið við erfiðleikum okkar um
þessar mundir. Þjóðin þarf einmitt á
því að halda að hafa fjölbreytni og
valkosti sem hvetur okkur áfram til
að efla nýsköpun og frumkvöðlastarf
í íslensku atvinnulífi. Það er ein
megináhersla Háskólans í Reykjavík
og mikil skammsýni að reyna að
grafa undan slíku starfi.
Á ríkið að reka allt í þessu þjóðfélagi?
Eftir Þorkel Sigurlaugsson » Það er jákvætt að
fram fari opin um-
ræða um háskólastarf á
Íslandi, en nauðsynlegt
að hún sé byggð á fag-
legum vinnubrögðum
Þorkell Sigurlaugsson
Höfundur er framkvæmdastjóri fjár-
mála og þróunarsviðs Háskólans í
Reykjavík.
Sími 551 3010
Hárgreiðslustofan