Skólablaðið - 13.11.1931, Blaðsíða 2
-2-
bókum sem svo eru vanmetnar, væri hent fyr-
ir hundana. Því aö Þeir eru margir sem verða
að lúta djúpt til fæðu sinnar - og gætu Þeir
notið góðs af.
En sem betur fer, Þá eru Þeir Þó miklu
flestirj sem hafa nokkra hugmynd um til-
gang bóka, og Þeir njóta Þeirra að nokkru
eða öllu. Annars er Það jafnfjölbreytt,hvað
baskur hafa að flytja - eins og hvernig Þær
flytja Það. Andstæðurnar eru augljósar.
Sem dæmi mætti nefna stærðfræðihækur,
og á hinn bóginn skáldrit, ljóðabækur o. s.
frv. Stærðfræðisbækurnar klæða boðskap sinn
i alls konar tölutákn, punkta og strik,
ásamt x-um, y-um og z-um, og stundum öðrum
sundurlausum bókstöfumj en oft er Þetta
allt rammlega viggirt með svigum og horn-
klofum og öðrum álika fögrum máttarstoðum.
Getur verið, að mörgum "fá.fróðum" Þyki
heldur fáránlegt að sjá tákn Þessi i "funk-
tion" og lita einmana bókstafi vega salt
á löngum strikum. En hvað um Það. I stærð-
fræðinni Þykjast margir finna bergmál sinn-
ar eigin sálar og djúp óska sinna.. Og -
Það er vist gott og blessað.
Andhverfar slikum bókum eru svo aðrar,
sem fæddar eru með Þeim ósköpum að vera
skráðar mennsku máli, en ekki talnagátum
eða öðru slíku. Má Þar til nefna. bækur Þær,
sem við skáldskap eru kenndar; skáldsögiir,
ljóðabækur og leikrit. Bókum Þessum er
einkum fundið Það til lasts, að Þær séu of
bamalegar og einfaldar, Þ. e.a.s. , að Þær
fjalli meira um mennina, lif Þeirra og til-
finningar, heiLdur en vera ber. Þykir mörg-
um Það hin mesta ósvifni að minnast á æðra
tilfinningalif i sambandi við lifveruna
homi sapiens - hinn vitra mann.
"Skynsemin, 1 skynsemin.' ", hrópa Þeir og
kaffæra sitt eigið eðli i botnlausum vis_
indagrill\am. Það er rétt eins og Þeir eigi
Þá hugsjón raesta, að maðurinn verði eins
konar tilfinningasnauð toppskrúfa i ein-
hverju vélrænu bákni, og geti dinglað Þar
um ár og aldir.
Svona eru nú sumir. En Þeir sem álita,
að skynsemi og vélræni sé ekki allt- Þeir
lesa Þessar bsekur af Þeirri hrifni og til-
finningu, sem hinum er ók\mn, er henni hafa
glatað.
Hvers konar bækur menn lesa fer að sjálf-
sögðu mjög eftir Þroska hvers einstaklings,
svo og persónulegri skoðun. Og skoðanir eru
skiftar. Sumir svala. andlegum Þorsta sinum
með plúsum og minusum (Þó að frátöldum ein-
kunna-minusum, sem fáum munu Þykja. mikil
kjarnfæða) - en aðrir finna Þa.r enga svölun.
Er Þetta ekki nema eðlilegt, Þar sem liondar-
far manna og skoðanir eru svo frábrugðnar og
margteettar.
En um hitt eru allir sammá.la,að betur væru
Þser bækur ólesnar, sem litið hafa að flytja
- og Það Þá illt eitt.
Kannske er Það einn höfuðkostur góðrar bók
ar, að hún verður manni tryggur vinur,hvernig
aám árar. Hún tranar sér ekki fram með neinum
fleðulátum, og hún segir aldrei annað en Það',
sem hún hefir Þegar sagt.Verði hún leiðigjörn
Þá er auðvelt að kasta henni út i horn. Og
komi sú stund, að maður verði vinarÞurfi aft_
ur,Þá. er ekkert hægara en að taka hana upp,
strjúka af henni rykið - og hún er söm og
jöfn.
öskar Bergsson.
8 R L Ö 3,
Eg man Það eins og Það hefði skeð i gær.
Þessi minning er svo fast greypt inn i hug
minn og hjarta, að tönn timans mun vart tak-
ast að má hana út. Þegar ég er einn, Þá her-
tekur hún mig allan, svo ég get ekki um ann-
að hugsað. Hún hefur gjörbreytt skoðunum min-
irni á lifinu. Lifið, sem á.ð\ar lá. sem fögur eh
hulin ráðgáta framundan mér, er nú tilgangs-
laust. Lif mitt var éður sem tært vatn, sem
endurspeglaði litskrúð skóganna, tign fjall-
anna og undraliti regnbogans, Nú er Það sem
úfinn sær, sem sogar mannssélina nðiur i hið
kalda djúp dauðans, sem enginn hefir séð né
litiö. Vorið hefur orðió að hausti i sál
minni og naprir vindar næða um mig allan.
Ekkert mun framar hafa áhrif á. mig, ekkert
getur aftur vakið hinar heitu tilfinningar.
Ég er einn og einmana á hinni löngu göngu
gegnum harmadali lifsins. Sorgin varð mitt
hlutskiftij ég hefi lyktað af beiskum grösum
og drukkið úr bikar sorgarinnar. Örlagadis-
irnar hafa Þannig ofið örlög min.
Stofnað hafði verið til skemtunar i smá
dal milli himinhárra f jalla.. Pjöllin umgirtu
dalinn á Þrjá vegu og sást Þess vegna út á.
hafið.- Ég fylgdist með fólksstraumnum inn i