Skólablaðið - 31.01.1932, Blaðsíða 2

f) I
-2-

lífinuj og Það er von min, að nemendur skól-
ans sýni enn greinilegar vilja sinn ef önnur
jafnblægileg og barnaleg tillaga og. sú, er
lögð var fyrir síðasta skóla.fund, á nokkurn
tima eftir að koma fram. Við verðum að muna
Það og sýna fram á, til Þess að gera ekki
skólann að athlægi allra, að okkvir kemur
alls eklci hið minsta við, hvað Þá heldur að
við höfum ástæðu til að samhryggjast eða sam-
gleðjast, i slagsmálum óviðkomandi manna,
eða i óförum og sigrum hinna. óliku stjórn-
iálaflokka, jafnvel Þó að samúðarskeytin
mundu birt verða með feitu letri i Verkalýðs-
blaðinu, eða öðru álika. máigagni.
Birgir Einarsson.
Ö R L C G„
RITDÖMÚR.
Að lokniim lestri á "Örlögum" eftir Helga
Scheving, setti að mjer hláturkast, Þrétt
fyrir efni sögunnar, vegna. Þess, að Þó jeg ■
væri allur af vilja geröur, Þá gæti jeg
ekki tekið sögukorn Þetta. alvarlega, enda
býst jeg ekki við að höfundurinn hafi ætlast
til sliksj lætti sjer vart oaanandi að byrja
rithöfundarstarfsemi sina, á. svo ómerkilegum
pjesa. Það er oft, er ungir meun semja kvæði
eða sögur, að Þeir velja sjer einhverja
"Tragediu" að yrkisefni, jafnvel Þótt Þeir
ætið hafi baðað i rósum og varla drepið hendi
i kalt vatn, og eru Þá fyrirsagnir likar sem:
"Brotnar vonir", "Svikinn i trygðum", "Ein-
mana stend jeg á ströndu","Sorg, myrkur og
aauði", og svo Þessi eilifu "Öríög", gamlir o,
góðir konningjar.
Helgi. Sch. hefir sem sje koirást i Þetta
sálarástand, sern næstum er bundið Þvx ald-
ursskeiði, sem hann er nú að og oft hefir
verið lítiö úr gert.
Kvort treystir H. Sch. ekki iesendum sin-
um til Þess að skilja boðskap hans i sögunni
og að draga sinar ályktanir uin áhrif viðburð-
anna, á Þá "tragisku" persónu hennar, eða
sjer harrn og álitur sjálfu.r, söguna eða frá-
sagnargáfu sina, ekki Þess megnuga.
Hann skýtur öllu Þessu sem sje að manni i
formála sögunnar, fyrir ekki neitt, svona
til vonar og vara. Og Það er hreint ekkert
lítið sem hlaðist hefir á herðar Þessa vesa-
lings manns. Hann er, i stuttu máli sagt,
lifandi dauður. Ahrifir. eru svo fast greipt
i huga höfundar, eða öllu heldur, hann hefur
bitið sig fast eir.s og steinbitur i einmitt
Þessi áhrif, að"lifið sem áður var ráðgáta",
full af vatni, er nú farið að leka beiskasta
brennivini. Hann sem áður baðaði sig i ijcm-
andi litskrúði skóga, sem hann aldrei hefur
sjeð, hefur nú brent á sjer nefið é. "prósa-
isku" brennigrasi.. Maður freistast til að
halda, að maðurinn hafi endirinn i upphafinu
skoðað, en hversvegna hætti hann Þá ekki að
jeta?. Höfundur fcemst nú raunar furðu fljótt.
að efninu, Þegar hann hefur sjélfa söguna.
Hann byrjar á fjallahring, sem umlykur dal
á Þrjá vegu, og einungis af Þvi að hann gerir
Það, Þá sjest særinn á Þann fjórða. Innnan
i Þessum sævi blandna fjallahring er svo dal-
urinn, i miðjum dalnum er danspallur, með
mannÞyrpingu é, og loks mitt inni i mannÞyrp-
ingunni "subjectinn" fyrir öllum hans log-
heitu tilfinningum, sem verka. eins og njálgur
eða eins og væri hannstunginn með Þúsund títu-
prjónum^ sem eldur væri kyntur undir heila
hans, er likist grautarpotti sem sýður og
vellur ij og að öllu Þessu skellihlær svc
sólin á vesturloftinu. Annars er nú ef tii
vill ekki rjett að niða svo mjög ná.ttúruiýs-
ingar höfundar, Þvi að Þær einstakar eru alls
e-kki ljelegar, en i sliku umhverfi sem hann
setur iær i, verða Þær eins og asni með
hestshaus.
Svo kemur höfundvr nú að.ástinni og orsök
hennar, Hi'efnu. Strax og hann lí tur hana.með
sitt ljósa hár, bláu augu cg lága voi:t,hi .r.ar
blóð hans svo, að hann ætlar að bráðna ni.f' ur,
og Þegar öll Þessi heljarfegurð hellir- sj .•
yfir hann, liggur honum við köfnun. En Lelgi
litli hristir af sjer sler.ið, bitur á iaxl-
inn og býður henni. upp; jafnfromt færist hunn
;i ásmegin, en fær Þó aðeins stunið Þvi upp,
hvort húh y.lji ekki koma meö sjer út að ganga
"veðriö sje svo yndislegt" og mun hann Þó hafa
haft i slla staði heiðvirðar hugsanir i hugo,
Hrefna tekur ósköp rólegs. i Þetta, Þrátt fy:
alt Það dáleiðslumagn höggormsins. sem bú-
ast mátti við, að brunnið hefði i augum Þessa
manns, sem uppljómaður var af heilögum innri
eldi. En Þegar H. Sch. er kominn svona vel
veg, Þá ryður hann Þeim kynstrum af orðum úr
sinum rifnandi búk, að honum verður loks að
taka sjer málhvildj en Hrefna., sem hjer fær
fyrsta tækifærið til Þess að kynna sig les-
endum, segir; "Jeg er Þjer alveg samméla" og
svo eitthvaö um að lifa, vona og fljúga.
Hún fjekk Það nú blessuð. Áður en lesendu"
hafa fengið meira en Þessa nasasjón af he.mi.,
er hún flogin inn i eiiifðina.
Þarna hefur nú höfuncur eiginlega slegið
botninn i Icútinn, nema hvað lesendur rélcast
i