Skólablaðið - 01.03.1934, Blaðsíða 3
-3-
Þar að auki fsnnst honum hsnn eiginlega ekki
mega trúa neinu illu á Jónas, Því a<? hingað
til hafði hann nú verið Jónasarmeður, ekki
vegna Þess að hann hefði neitt vit a stjórn-
máliam eða slíku. Þeð viðurkenndi hann. Honum
fannst Það allt of umfangsmikið og torskilið
fyrir sig. En einhverjum varð að fylgja og
Því skyldi Þa ekki vera eins gott að vera
Jónasarmc?ður eins og eitthvað annað.
Vindurinn Þaut við gluggann. Sveinn fór
að hugsa um heyið. Mikil björg yrði Það í
búi hans, heyið, sem nú la á engjunum, ef
honum heppneðist að ná Því heim, áður en allt
fylltist af vatni. En nú leit út fyrir rign-
ingu, og eftir einn rigningardag yrðu allar
engjarnar í einu flóði, og engin von
að heyið næðist, og hvemig færi nú fyrir
honum ef hann missti Þetta hey, Þá yrði hann
auðvitað að fækka enn af sínum fáa fénaði,
og hafði honum Þó veizt fullerfitt að borga
vexti og afborganir af skuldum sínum með af-
urðura búsins hingað til, hann hafði orðið
að neita sér og fjölskyldu sinni um allt
nema brýnustu lífsÞarfir, hann hafði aldrei
haft ráð á að taka kaupafólk til Þess að
geta heyjað meira og aukic bú sitt. Wei, hann
hafði aldrei haft efni á Því. Það heimtaði
svo mikið kaup, að hann sá ekki nokkur ráð
til Þess. Blöðin sögðu, að Það væru helvítis
bolsarnir í Reykjavík, sem ættu sök á Þessu
háa kaupi. Ef Þetta var satt, hlutu?'Þoð að
vera aldeilis voðagripir, Þessir bolsor.
Sott, já, au©vitað hlaut Það að vera satt.
Af einhverju stafaði Þetta háa kaup. ó, Þess-
ir andskotans bolsar, snýkjudýr á Þjóðarlík-
amanvim, sem unnu ekkert handarvik annað en
að spenna kaupið upp úr öliu valdi, til Þess
að gera sveitabændunum íkleift að taka
kaupafólk og auka heyskap sinn og búið.
Hann kreppti hnefana og svitnaði-. Voðaleg-
ar myndir svifu fyrir augum hans í náttmyrkr-
inu. Krepp*’ - bolsar - dauði og djöfull - og
heyjð -é engjunum,
Vindurinn Þaut og regnið lamdi á gluggann.
Þungt, ömurlegt og dularfullt - eins og
kreppen.
Þórarinn Guðneson.
ATVINNULEYSI.
1 öllum auðvaldsheiminum geysar atvinnu-
leysið meðal verkalýðsins og fer sífellt
vaxandi, eftir Því sem kreppan skerpist.
Þetta er ein af fylgjum borgaralega Þjóðfé-
lagsins. Einn Þátturinn í Þeirri vxðtæku
bölvun, sem auðvaldið leiðir yfir verkalýðinn.
En að svo stöddu ætla ég ekki að gera at-
vinnuleysið almennt að umræðuefni, heldur
aðeins að svo miklu leyti, sem Það kemur nið-
ur á okkur, nemendum Menntaskólans. En mér er
Það ljóst að Þar tala ég ekki til okkar allra,
ekki til Þeirra nemenda, sem eru af yfirstétt-
inni, og Þxirfa Því ekki að vinna til Þess að
öðlost lífsviðurværi, Heldur sný ég mér fyrst
og fremst til Þeirra nemanda, sem eru af verka-
lýðsstltt.
Það er ekki hægt að loka augunum fyrir Því,
að ennÞá er stéttarmismunur ...innan Þessa
skóia. En Það er jafn augljóst, að skólinn
miðar alltaf meira og meira að Því að verða
hreinn yfirstéttarskóli, Þar sem verkalýðs-
æskan, og öll vinnandi alÞýðú-æska, hefir
engan aðgang að.
Þetta á Þjóðfélagslegar rætur sínar í
Þeirri vaxandi neyð, sem er meðal verkalýðs-
ins, og Þar er atvinnuleysið stór Þáttur,
sem verður ennÞa tilfinnanlegra fyrir hina
fátæku verkalýðsæsku, vegno tilhögunarinnar
á ýmsum sviðum, sem beint viðkemixr skólanum.
T,d, : Dýrar kennslubækur, algjörlega ófull-
œegjandi heimavistir, langur skólatími (8-9
mánuðir), lítill húsaleigu- og námsstyrkur
o.s. frv. Allt Þetta kemur eingöngu hart
niður á verkalýðs- og vinnandi alÞýðu-æsku,
sem hefir beinlínis ekki efni á Því að aækja
Þennan skóla, (svipað er ásatt með aðra slcóla).
Okkur er sagt, að borgaralega lýðræðið veiti
öllum jafnan rétt til menntunar, en hvaða
gegn er að Því fyrir bláfátækan verkamann,
að hefa "rétt" til Þess að vera Menntaskóla-
kennarijí svo ekki sé nú hugseð hærra), ef
hann ekki hefir efni á Því eð læra að draga
til stafs? Anatole Prance bregður upp
glöggri spegilmynd af borgaralega jafnrétt’—
inum í Þessum orðum: "Hið borgaralega lýðræði
bannar jafnt háum sem lágum að sofa undir brún-
um í París, en bæði ríkir og fátækir hafo rétt
til Þess að verða hungurmorða". "Prjálsir
menn í frjálsu landi" segja borgararnir.
En borgarastéttin lítur með velÞóknun á
Þessar efleiðinger af skipulagi sínu, sem