Norðurland - 25.03.1983, Síða 1

NORÐURIAND
8. árgangur Föstudagur 25. mars 1983 3. tölublað
Gefið út af stjórn kjördæmaráðs Alþýðubandalagsins í Norð-
urlandskjördæmi eystra.
Ritnefnd:
Helgi Guðmundsson (áb), Erlingur Sigurðarson, Þröstur Ás-
mundsson, Steinar Þorsteinsson, Steingrímur J. Sigfússon.
Aðsetur: Eiðsvallagata 18, Akureyri, sími 21875
Pósthólf 492, 602 Akureyri.
Prentsmiðja Björns Jónssonar.
Bygging Síðuskóla hefst í haust
Fjárhagsáætlun Akureyrr fyrir
árið 1983 var afgreidd við aðra
umræðu í bæjarstjórn Akureyr-
ar sl. þriðjudag. Niðurstöðu-
tala rekstraráætlunar er kr.
251.706.000. Útsvör eru hæsti
tekjuliðurinn uppá 117.000.000,
þar næst koma fasteignaskattur
41.715.000, aðstöðugjöld
31.400.000 og jöfnunarsjóðs-
gjald 28.000.00. Aðrar tekjur
nema milli 60-70 milljónum.
Til nýframkvæmda er varið
kr. 35.575.000. Til svæðisíþrótta-
húss er áætlað að veija 10.600.000
en þar af eru tilgreiðslur á skuld-
um síðastliðins árs 8.600.000.
Framkvæmdir við svæðis-
íþróttahúsið verða þá mjög litlar
á yfirstandandi ári. I verk-
menntaskóiann á að verja
10.000.000, í nýbyggingu Fjórð-
ungssjúkrahússins kr. 5.225.000
og í nýjan skóla í Síðuhverfi kr.
4.000.000.
Ástandið í skólamálum í
Síðuhverfi hefur verið mjög
slæmt. Hafa nemendur úr hverf-
inu verið fluttir í skóla í öðrum
hverfum bæjarins. Framkvæmd-
ir munu hefjast í haust og er
reiknað með að kennsla geti
hafist í skólanum að ári.
Bæjarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins höfðu áður gert harða
atlögu að meirihlutanum í því
skyni að_ fá fasteignaskatta
lækkaða. Á það var ekki fallist.
Þá lýstu fulltrúar flokksins
andstöðu sinni við áætlaðar lán-
tökur og töldu þær of miklar.
Sátu þeir að lokum hjá við at-
kvæðagreiðslu um fjárhagsáætl-
unina. Þess má geta til gamans
að Tryggvi Pálsson fyrrverandi
varabæjarfulltrúi Sjálfstæðis-
flokksins skammaði bæjarfull-
trúa fyrir ótta við lántökur til
framkvæmda á fjölmennum at-
vinnumálafundi bygginga-
manna sl. miðvikudag, svo ekki
eru þeir sjálfstæðismenn á einu
máii í þessu efni.
Fjárhagsáætlunin var af-
greidd með 7 atkvæðum, sex
atkvæðum meirihlutans og at-
kvæði bæjarfulltrúa Alþýðu-
flokksins Freys Ofeigssonar.
Helgi Guðmundsson bæjar-
fulltrúi Alþýðubandalagsins
ræddi á bæjarstjórnarfundin-
um það erfiða efnahagsástand
sem áætlunin er gerð við. Bókun
sem hann lagði fram á fundinum
er birt á bls. 7.
Hafnarstræti á Akureyri hefur verið gert að göngugötu. Framkvæmdum verður haldið áfram á yfirstandandi ári.
„Brennt barn
forðast eldinn“
Steingrímur Sig-
fússon um kosn-
ingayfirlýsingu
íhaldsins bls. 2
„Prúðu
leikararnir"
Einar Kristjáns-
son skrifar
Pistil vikunnar.
Baksíða
Jauðsyn á betra
samstarfi neyt-
bls. 2
„Þetta verða
örlagaríkustu
kosningar um
áratuga skeið“
Viðtal við
Svavar Gests-
son í opnu.
„Vildi fá að lifa
þann dag að
framleiðslustétt-
irnar væru
metnar að
verðleikum"
Rætt við Svan-
fríði Jónasdóttur
bls. 2
___________________/
Lífsstefna -
Umræöa um efnahagsmál undir þröngu sjónarhorni og
með tilheyrandi talnaflóði, leiðir til þess að minna en
skyldi er fjallað um stjórnmáiin, mannlífspólitíkina og
hugsjónirnar sem þó skipta mönnum í flokka. Það er enn
brýnna en áður að undirstrika þetta þegar reynt er að
Islá striki yfir þá staðreynd að djúpstæður ágreiningur
ríkir milli allra flokka hægra megin í stjórnmálum og
hins vegar Alþýðubandalagsins um sjálfstæðismál, af-
stöðuna til NATO og hvert skuli vera framlag íslands til
baráttunnar fyrir friði. Það er full ástæða til að benda
rækilega á þennan grundvailarágreining í islenskum
stjórnmálum, einkum ungu fólki og nýjum kjósendum.
Frá því ísland gerðist aðili að NATO hefur þjóðin í
raun afsalað sér rétti sínum og skyldu til að fylgja sjálf-
stæðri utanríkisstefnu. Fylgismenn NATO sækja sín
steingeldu rök í flugmóðurskip kalda stríðsins, sem
| skipti heiminum í tvennt og gerði smáþjóðirnar að tagl-
Ihnýtingum stórveldanna. Aldrei - í neinu sem skiptir
máii - hefur ísland mótað sjálfstæða stefnu. Undan-
tekning er landhelgismálið, enda skal það eftirlátið les-
endum að rifja upp hverjir höfðu forgöngu í því máli og
við hverja var að eiga innanlands og erlendis uns sigur
vannst. Afstaða íslands á alþjóðavettvangi mótast af því
hvernig vindarnir blása í Washington. Það þarf andlegan
ræfildóm og óheilindi til að neita þessari staðreynd.
IAIþýðubandalagið eitt hefur hamrað á því að Islend-
ingar sýni þann manndóm að taka utanrikismálin í eigin
hendur og skipi sér á bekk með hlutlausum, friðelskandi
þjóðum. Þetta táknar fyrst og fremst að herstöðvar
Bandaríkjanna á íslandi verði lagðar niður og landið
gangi úr hernaðarbandalaginu NATO. Þetta væri liður í
þeirri alþjóðlegu „valddreifingu" sem nauðsynleg er til
að slaka á spennu í heiminum.
Hvað þýðir það í raun og veru fyrir smáþjóð að þola
erlendar hersveitir í landi sínu áratugum saman? Sam-
rýmist það fullveldi einnar þjóðar að leyfa í landi sínu
erlendar hersveitir, sem eru í raun úrslita valdaaðili ef
forráðamönnum þeirra sýnist svo? Ef um aðra væri að
ræða en okkur sjálfa, vefðist ekki fyrir okkur að svara
þessu neitandi. En sjálfsblekking natosinna leyfir þeim
ekki að hugsa þessa hugsun til enda.
dnnur hlið er á þessu máli sem snýr að framtíðinni.
Það er sú hætta að herstöðvar NATO á íslandi eitri svo
dauðastefna
út frá sér að þær lami eða brjóti smám saman niður
sjálfstæðisvilja og þrótt þjóðarinnar til fullveldis. Ekki
þarf neina óvenjulega skarp skyggni til að sjá fyrir slíkar
afleiðingar iangvarandi hersetu. Natosinnar taka því á
sig meiri ábyrgð en þeirgeta risiðundir. Óafvitandi vega
þeir að því sem mest er um vert: sjálfsvirðingu og þjóð-
legu stolti íslendinga. Þetta er sú dauðastefna her-
stöðvasinna sem snýr innávið. Alþýðubandalagið lítur
því á baráttu sína sem lifandi framhald hinnar gömlu
sjálfstæðisbaráttu. Eins og hin gamla er hin nýja sjálf-
stæðisbarátta ekki einungis mál skynseminnar heldur
einnig hjartans mál og það Ijær henni sinn sérstaka lit
og hita.
Um allan heim teigir sig herstöðvanet Bandaríkjanna.
Tilgangurinn með þessum hrikalega vopnabúnaði er
ekki fyrst og fremst að stemma stigu við árás á Banda-
ríkin. Hlutverk hernaðarmaskínunnar er ekki síst að
tryggja völd og stöðu auðhringa og festa í sessi fallvalta
kúgara og forréttindastéttir. Ekki vegna undirróðurs
„heimskommúnismans", heldur vegna félagslegs órétt-
lætis og ójöfnuðar í þessum löndum. Það eru „banda-
menn“ okkar í NATO sem fjármagna og stjórna þessum
herferðum gegn fátæku og réttlausu fólki. Svona
„bandamenn" viljum við ekki hafa. Þess vegna hafnar
Alþýðubandalagið aðiid íslands að NATO.
Síðustu misseri hefur friðarbaráttan átt sívaxandi fylgi
að fagna á Vesturlöndum. Á íslandi hefur Alþýðubanda-
lagið haft forgöngu um að kynna málstað hennar. En
fleiri hafa lagt baráttunni lið og eygja í henni vonina um
að mannkyni auðnist að snúa af braut dauðastefnunn-
ar. Allir verða að gera sér Ijóst að framlag íslendinga til
friðarbaráttunnar getur einungis verið að taka til í okkar
eigin garði. Það þýðir nákvæmlega: úrsögn úr NATO
og brottför hersins. Það á að vera framlag okkar til að
rjúfa vítahring hernaðarstefnunnar.
Þakkarvert er þegar fólk talar um nauðsyn friðar og
afvopnunar, eins og ýmsir aðilar hafa gert. Meira er um
vert að taka til höndum og losa sitt eigið land úr neti
hernaðarbandalaga og vígbúnaðarkapphlaups. Að því
mun Alþýðubandalagið vinna. Því fleiri sem fylkja sér
um þessa stefnu, þeim mun árangursríkari verður
barátta Alþýðubandalagsins.
Þ. Á.