Organistablaðið - 01.11.1970, Síða 5
þvílíkra verka sé ekkert. Kantötur Hachs éru sérhæf tónverk handa
einsöngvurum, hljómsveit og kór, en hafa mikið boðhinargildi allt
um það. Víða í messunni má sem liægast koma fyrir einsöngs- eða
kórverki, sem getur verið á við ágæta prédikun. Við þekkjum það
hjá okkur hér á landi. Það gefur góða raun, auk þess sem það er
góðum kór og dugmiklum organleikara verðugt viðfangsefni. Væri
gleðilegt, ef íslcnzk tónskáld legðu sig fram við þvilik verkefni og
hefðu um þau samvinnu við organistana. Annars minntist ég í því
sambandi liins stórmerka tónverks Atla Heimis Sveinssonar, tón-
•skálds, við Passíusálmana, sem samið er með sérstöku tilliti til Jress,
að venjulegur kór i venjulegum söfnuði geti flutt það við venjuleg-
ar aðstæður.
Þessi umræða leiðir svo liugann að almennum söng í kirkjum.
Hér á landi er hann allt of dræmur, enda þótt margir telji hann
hafa færzt í aukana hin síðari ár. Væri það ekki ólrúlegt með aukinni
tónlistarmenntun landsmanna. Hin ágæta sálmasöngbók, sem við
búum við nú, gerir í sumum tilfellum lítt að stuðla að mikilli þátt-
töku kirkjugesta í söngnúm, vegná þess hve liátt laglínan liggur. Sú
bók er enda miðuð við fjórradda söng, sem lieftir mjög valfrelsi í
tónhæð, svo sem kunnugt er. Nokkuð hefur borið á viðleitni að lækka
laglínu sálmanna og gera sönginn um leið einradda og tel ég, að
þeirri stefnu beri að fagna. [ því sambandi ber að hafa í huga tví-
skiptingu kirkjutónlisíar í listræna og almenna sönglist, sem áður
er getið. Þegar hún er höfð í liuga, sézt að einröddun sálmanna
myndi ekki endilega þurfa að útrýma listrænum tilþrifum úr kirkju-
tónlistinni, ]). e. a. s. svo fremi kirkjukórinn efldist til átaka við list-
ræn viðfangsefni meðfram. Að iþví er varðar val þeirra sálma, sem
notaðir cru i guðsþjónustunni, þyrftu prestar og organistar að hafa
samstarf um að auka á fjölbreytni sálmavalsins, og af því að þetta
er grein um Norræna kirkjutónlistarmótið, þá varpa ég fram þeirri
spurningu, livort ekki mætti athuga í þessu sambandi að nota sam-
uorrænu kóralbókina (Kliöfn 1961), til að veita nýjum og gömlum
sálmum inn í repertoirið okkar.
Kirkjutónlistarmót á borð við það, sem haldið var hér í sumar,
keniur okkur óhjákvæmilcga til að líta í eigin barm og gaumgæfa
skipan mála á þessu sviði hjá okkur. Ég get ekki lagt frá mér penn-
ann, án þess að geta um mjög ánægjulegt, persónulegt tónlistarsam-
starf, sem ég hef átt við iríafga kirkjuorganista þessa lands. Að eiga
ORGANISTAHI.AÐIÐ 5