Organistablaðið - 01.09.1972, Qupperneq 4
Þekktastur var Friðrik fyrir tónsmíðar sínar. Þegar hann lióf
söngkennslu voru „Jónasar'heftin“ nær eingöngu notuð, öðru var
vart til að dreifa. í þeim voru nær eingöngu útlend lög, mest við
þýdda texta, sem félln misjafnlega að lögunum. Hann hafði veitt
því athygli, að nágrannaþjóðirnar bjuggu mjög að sínu í þessu efni,
og fór að hugleiða livort við íslendingar gætum eigi allteins samið
okkar lög sjáifir eins og að fá þau lánuð erlendis frá. Þessar bolla-
leggingar hiifðu heillaríkar afleiðingar og árið 1918 komu út 2
fyrstu og einhver þau beztu af lögum hans: „Fyrr var oft í koti kátt“
og „Hafið, hláa hafið“, sem urðu brátt landfleyg.
Af tónsmíðum Friðriks hafa komið út 7 sönglagahefti með alls
52 lögum, einnig 10 orgellög. Auk þess gaf hann út, ýmist einn eða
með öðrum 7 hefti af skólasöngvum og handbók söngkennara. Loks
tók 'hann og Páll Halldórsson saman „Nýtt söngvasafn handa skól-
um og heimilum“ (1949).
Friðrik Bjarnason er eitt vinsælasta tónskáld þjóðarinnar og sum
liig hans kann hvert mannsbarn i Jandinu. Stíll hans er sérstæður,
en þó þjóðlegur. Hiifuðein'kenni lians er léttleiki og fínleiki. Ein
kenni á ílestum íslenzkum tónskáldum, a. m. k. þeirn, sem lítillar
menntunar hafa notið, er sá, að lög þeirra eru angurvær, þung-
lamaleg, oftast í moll, raunaleg. Þetta er víst eðlislægt hjá okkur
lslendingum og á rætur í löngum skammdegisnóttum, myrkri og
vondum veðrum. — Friðrik er allt öðruvísi. Hann sló á nýjan
streng strax með fyrstu lögum sínum. Það er bjart yfir þeim, þau
eru laus við væmni, skynsamleg, ihnitmiðuð, en fela þó í sér undir-
öldu ríkra tilfinninga, einfiild í framsetningu og vel raddsett. Sem
tónskáld fyrir æskulýðinn stendur Friðrik fremstur allra íslendinga
og minnir á Felix Körling hinn sænska, þótt þeir séu í ýmsu ólíkir.
Sem dæmi má nefna: „Fyrr var oft í koti kátt“ og „Syngjum glaðir
göngusöng“. Einkar liugþekk eru líka sum lög lians við náttúru-
lýsingartexta og stemningar, svo sem „Hafið, bláa bafið“, „Hvíl
mig rótt“, „Hrím“, Fjallabyggð“ og „Á fjöllum friður“. Þá eru
ekki síðri lög með þjóðsagnablæ, eins og „Hóladans“, „Rökkvar
í hlíðum“ og „Abha labba lá“. — Hin prentuðu sönglög Friðriks
eru að mestu útseld. Mörg lög hans eru í bandriti, en eiga efalaust
eftir að verða vinsæl við kynningu. Sum af lögum hans eru orðin
’kunn erlendis og liafa birzt í söngbókum á Norðurlöndum.
Kona Friðriks var Guðlaug Pétursdóttir (fædd 12. nóv. 1879,
4 ORGANISTABLAÐIÐ