Organistablaðið - 01.09.1976, Side 8

best, bæði til náms og heimilisnotkunar. Honum fannst það
gera fíngerðustu tónhugsunum sínum best s'kil, taldi livorki
flygilinn né slaghörpuna jafnauðug að blæbrigðum sem þetta
tóngranna en lipra hljóðfæri.
Það var á einskis manns færi, að setja fjöðurstafi í flvgil
Bachs svo honum líkaði. Hann gerði það ætíö sjálfur. Hann
stiliti einnig sj'álfur klavíkiord sitt og filygil, og það svo fim-
lega, að ekki þurfti nema stundarfjórðung til. Að því verki
loknu gat liann leikið óhindrað upp úr sér; honum voru þá
allar tóntegundir, tuttugu og fjórar, handbærar. Hann gat
farið með þær að eigin geðþótta. Fjarskyldar tóntegundir
tengdi liann jafnauðveldlega saman og náskyldar. Það var
eins og liann færi aldrei út fyrir takmörk einnar tónteg-
undar. Skipti tóntegunda voru aldrei hrjúf; tónbrigðin voru
svo mjúk og eðiileg, að ein og sama tóntegund virtist ríkja
eftir sem áður. Þessu ber „Krómadíska fantasían" svonefnda,
sem nú hefur verið prentuð, greinilegt vitni. Um „fanta-
síurnar“ sem hann lék upp úr sér á hljóðfærið, er hið sama
sagt, en þær kváðu þó hafa verið enn miklu frjálsari, glæsi-
legri og kynngimagnaðri. Bach lék tónsmíðar sínar af svo
mikilli fjölbreytni í tjáningu, að það var sem hvert tónverk
talaði til áheyrandans undir höndum hans. Ef hann vildi
tjá sterk geðbrigði, var það ekki með ýiktum áslætti, eins
og margir gera heldur mótun lags og hljóms, þ. e. með eðli-
legum listbrögðum. Og það með réttu; því hvernig má það
tjá ákafar ástríður, er menn hamast svo á hljóðfærið, að fyrir
tómum gauragangi og ólátum, er ómögu'legt að lieyra nokkur
tónaskil. Árni Kristjánsson pýddi.
Forkel (I7k9—Í818) ritaði fyrstur ævisögu Badhs, Árni Krist-
jánsson píanóieikari hefur þýtt bók Forkels um Badi. Kafl-
inn, sem hér er birtur er úr |>eirri bók. í næsta blaði birtist
annar kafli — sá um organleikarann. Ritnefnd Organista-
blaðsins flytur Árna Kristjánssyni bestu þakkir fyrir að liafa
léð þessa kafla til birtingar í l>laðinu.
8 ORGANISTABLAÐIÐ