Organistablaðið - 02.12.1978, Blaðsíða 8

þarf að vera 60—70 gráður til þess að fyrirbyggja innþornun
viðar, gliðnun og loftleka. Ekki nægir að setja vatnsker eða bala
inn í orgel, það gerir lítið gagn. Rakamælir þarf að vera í
hverri kirkju til þess að hægt sé að fylgjast me'ð rakastiginu.
Ef það fellur niður í 30—40 gráður í nokkra daga gæti það
valdið alvarlegum skemmdum. Þess ber að gæta ef svellverk
er, að hafa það ætíð opið þegar orgelið er ekki í notkun, til þess
að jafn hiti leiki um allt hljóðfærið. — Sjálfvirk rakatæki eru
nú fáanleg og ætti slíkt að vera í öllum kirkjum til varðveislu
hljóðfæra og kirkjumuna.
Eins og áður segir eru orgel dýr hljóðfæri. Nú mun hver rödd
kosta frá Vá—2 milljónir króna svo að mikilvægt er að vel sé
hugað að ástandi þeirra. P K.p
ORGEL — „RAFMAGNSORGEL“
Rafeindatónlistin er nú búin að marka sér fastan sess sem
sjálfstæð grein innan alvarlegrar tónsköpunar. Menn eins og
Stockhausen, Ligete, Kagel o. fl. hafa sannað tilvcrurétt hennar
enda býr hún yfir næstum óendanlegum möguleikum í tón-
hæðarbreytingum, blæbrigðum og rýtmiskum möguleikum sem
ekki er unnt að framkalla á nokkurt hljóðfæri. — Hins veg-
ar er það undarlegt árátta hjá kaupsýslumönnum að reyna að
telja almenningi trú um að svo nefnd „rafmagnsorgel“ séu eins
vel nýtileg í kirkjum og (pípu)-orgel. Þetta cr mikil blekking
og skaðar ólit manna bæði á kirkjutónlist og rafeindatónlist.
„Rafmagnsorgcl“ er ckki réttneíni. Þctta er ekki orgel og harm-
óníum eru ekki hcldur orgel. Orgel er með pípur, harmóníum
með fjaðrir líkt og harmonika og munnharpa, en „rafmagns-
orgel“ með tónvaka.
Hjá Þjóðverjum hefur komið fram tillaga um að nefna hessi
nýju hljóðfæri elektríum. Finna þarf islfc'nskt nafn fyrir þetta
fyrirbæri sem á það eitt sameiginlegt mcð orgoli að vera með
svinuðu tónborði. Hins vegar er hugsanlegt að nota sérhannað
elektríum í stað harmónía í litlum kirkium þar sem ekki þarf
að leika sterkt, cnda sé verðið þá skaplegt. P.K.P.
8 ORGANIS TABI.AÐIÐ