Organistablaðið - 01.11.1981, Qupperneq 11

áheyrendum. Fannst mér það stórkostleg upplifun að hlusta á þetta verkflutt þar
af 900-1000 manna kór.
Þessum laugardegi lauk um kvöldið í báðum kirkjunum með samkomum er
kölluðust SPECTRUM II. í þetta skiptið var tekin fyrir rómantísk tónlist. Þarna
voru flutt verk eftir Cesar Franck, Brahms og Bruckner, svo og verk eftir minna
þekkta höfunda eins og Georg Rathbone (1 874-?), H. Balfour Gardiner (1877-
1 950) og Maurice Duruflé (f. 1 902). Það var þó allri þessari tónlist sammerkt, að
hún var ákaflega falleg, enda undirritaður frekar rómantískur í tónlistarsmekk
sínum.
Sunnudagurinn hófst kl. 11 með hámessu í báðum kirkjunum. Mjög var til
messunnar vandað og má segja að hvað hátíðleik snerti, hafi hún verið
hápunktur ferðarinnar. Við altarisgönguna kom hver kórinn fram á fætur öðrum
og flutti eitt eða tvö verk, sem kvöldmáltíðarsöngva (communio). í lok messunnar
var fluttur Hallelúja-kórinn úr Messías. Af þeim 1000 manna kór, sem flutti
þetta daginn áður voru 400-500 þarna í kirkjunni. Organistinn lék undir og hafði
sér til aðstoðar blásara og pákur. Ef til vill fannst mér þetta stórfenglegra en ella,
vegna þess að þetta stóð ekki í dagskránní og kom því alveg á óvænt.
Lokaathöfn mótsins var aftansöngur - VESPER - kl. 6 um kvöldið. Þar var
frumflutt Magnificat eftir sænska tónskáldið Lars Edlund (f. 1922), sem var
sérstaklega samið fyrir þetta kirkjutónlistarmót. Var þetta mjög nútímalegt verk,
sem ég átti svolítið erfitt með að meðtaka.
Eftir að hafa verið gestur á móti sem þessu, koma ýmsar hugsanir upp í huga
manns. Einum hlut tók ég sérstaklega eftir, enda gerði ég mér far um aðfylgjast
með því, Þetta var hinn almenni kirkjusöngur. Að sjálfsögðu var þetta
kirkjukóramót og mikill hluti kirkjugesta í hverri athöfn söngfólkið sjálft. Þó var
hópur annarra kirkjugesta ætíð nokkuð stór og í þeim sundurleita hóp söng
næstum því hver einasti maður alltaf með. Þetta sér maður því miður ekki oft hjá
íslenskum kirkjugestum, sem allt of oft koma í kirkju sem áheyrendur i stað þess
að koma þangað sem þátttakendur. Það sem organistar gætu aftur á móti gert
meira af, til þess að laða fram almennan söng, er að "transponera" sumum
sálmum niður um hálfan eða heilan tón. Margir algengir sálmar ná alveg upp á
e" og það er allt of hátt fyrir hinn almenna kirkjugest.
Eftirspil á eftir sálmum heyrðust aldrei. Hins vegar kom oft fyrir, að í stað hins
vanalega organistaforspils var allt lagið spilað yfir áður en söngur hófst. Þetta
atriði gæti líka verið lóð á vogaskálar hins almenna kirkjusöngs.
Ég var eini gesturinn frá Islandi, en auk þess var þarna einn Norðmaður og
einn Dani. Allir aðrir voru Svíar.
Ferðir sem þessar hafa mikið gildi að mínu mati. Þarna komast á sambönd milli
þjóðanna, sem geta orðið mikils virði ef þeim er haldið við. Og fyrir
þátttakandann er þetta dýrmæt reynsla, sem skilar honum heim til íslands
hæfari til að gegna sínu starfi en áður.
Ólafur W. Finnsson.
ORGANISTABLAÐIÐ 11