Organistablaðið - 01.11.1982, Blaðsíða 7

Halldór Vilhelmsson og Gústaf Jóhannesson
Fyrst lék Gústaf Jóhannesson Fantasíu fyrir orgel yfir íslenskt þjóölag. Verkið er
samið 1982 og hefur verið flutt aðeins einu sinni áður í Skálholti. Flljómburður í
báðum þessum kirkjum er aö vísu góöur og ég heyrði flutninginn í Skálholti. Þar er
ágætt 11 radda orgel. En nú komst Gústaf í 48 radda orgel frá Marcussen og Son,
ágætt hljóðfæri sem var stækkað og endurbyggt árið 1978. Og ekki fór hjá því að
tónsmíðin magnaðist öll þegar kostir þessa stóra orgels voru fullnýttir. En það gerði
Gústaf af mikilli prýði. Fantasían ber með sér að Gunnar Reynir er hugmyndaríkur í
besta lagi og hann fléttar þessar hugmyndir saman af kunnáttu og mikilli smekkvísi.
En um leið krefst hann þess af orgelleikaranum að allur stefjagangur komi til skila,
að raddval skili litauðgi í hljómum, þó mismunandi eftir köflum og að orgelleikarinn
ráði yfir mikilli spilatækni til að skila verkinu til áheyrenda.
Fyrst í stað hafði maður á tilfinningunni að þessi kröfuharði og gagnmenntaði
áheyrendahópur hlustaði á stefið með nokkurri spurn og forvitni en fljótt myndaðist
stemning I kirkjunni þess eðlis að maður komst ekki hjá því að vera stoltur af lönd-
um sínum.
Næst fluttu þeir Halldór og Gústaf Kantötu fyrir baryton og orgel (frá 1982) eftir
Gunnar Reyni og tókst báðum að gera verkinu hin bestu skil.
Halldór er stöðugt vaxandi söngvari og í þessum flutningi hafði hann fullkomlega
vald á röddinni þó kantatan kefjist mikils raddsviðs. Sönghlutverkið hefst með fram-
sögn (recitativi) og þróaðist yfir I söng með undirleik, textinn er úr 137 og 117
sálmi Davíðs. Tónverkið túlkar textann á áhrifamikinn hátt allt frá byrjun „Við Ba-
belfljót, þar sátum við og grétum" til rismikils lofsöngs „Lofið Jahve, allar þjóðir,
vegsamið hann, allir lýðir."
Organistinn þarf því að hafa góðan tíma til að registra og æfa með söngvaranum.
O RGANISTABLAÐIÐ 7