Organistablaðið - 01.12.1991, Blaðsíða 9

panta orgel, ef til vill á næsta ári. Sótt var um innflutningsleyfi fyrir orgelinu og haust-
ið 1957 voru 90.000 krónur í sjóði og loforð fengið fyrir 30.000 kr. láni úr hinum al-
menna kirkjusjóði, svo að bjartsýni manna jókst óðum. En þá barst alger neitun um,
að innflutningsleyfi fyrir pípuorgelinu yrðu veitt, að minnsta kosti fyrst um sinn, svo
að enn varð að fresta pöntun hljóðfærisins. Þó komu tvö tilboð, eitt vestur-þýskt og
annað austur-þýskt, en þeim var báðum hafnað.
Seint á árinu 1958 var orgelnefndin í alvöru farin að velta fyrir sér, hvar hún ætti
að bera niður um orgelkaupin og leita upplýsinga og ráðlegginga um þau, því að nú
var fjárfestingarleyfi fengið fyrir orgelinu. Oðum leið að því, að ákveða þyrfti, hvert
menn vildu snúa sér um þessi stóru, mikilvægu og ábyrgðarmiklu viðskipti.
Það var prófessor Martin Gunter Förstemann í Hamborg, sem réð valinu á orgel-
inu, það er að segja hvaða tegund var keypt. Þegar hugmyndin að orgelkaupunum
var að fæðast, var Haukur Guðlaugsson, síðar söngmálastjóri þjóðkirkjunnar, nem-
andi hans í Hamborg. Jakob Tryggvason skrifaði Hauki og bað hann að tala við
Förstemann og spyrja hann, með hvaða orgeltegund hann vildi mæla. Förstemann
vísaði strax á G.F. Steinmeyer & Co. í Oettingen í Bayern. Valið hlaut auðvitað allt-
af að verða nokkuð erfitt, því að um allmargar mjög góðar orgelsmiðjur var að velja.
En þarna talaði maður, sem ástæða var til að treysta og mark var á takandi, enda
einn af fremstu orgelleikurum samtímans.
Upphaflega datt Jakob í hug Marcussen-verksmiðjan danska, því að hún er mjög
þekkt og í miklu áliti og smíðar orgel í kirkjur víða um heim. Jakob kannaði meira
að segja, hvað afgreiðslutíminn þar væri langur, en hann reyndist minnst fjögur ár.
Hins vegar var fresturinn ekki langur hjá Steinmeyer.
Farið var að ráðum Förstemanns og leitað samninga við G. F. Steinmeyer & Co.
Þar á bæ var eftirleitan orgelnefndar Akureyrarkirkju afar vel tekið. Það varð úr, að
forráðamenn verksmiðjunnar buðu Jakob Tryggvasyni að koma í heimsókn til Oett-
ingen, algerlega á þeirra kostnað, sumarið 1959. Það góða boð var vitanlega með
þökkum þcgið. Þcir báru Jakob á höndum sér og sýndu honum verksmiðju sína hátt
og lágt, vélakost hennar, tækni og framlciðslu, og leist Jakob mjög vel á. Þá kynntu
þeir honum allan hugsanlegan búnað væntanlegs orgels, sem til greina kom, svo að
hann gat valið úr eftir smckk sínum og kunnáttu og þörl'um Akureyrarkirkju. Þarna
komust á persónuleg tengsl, kynni og vinskapur, sem síst spilltu hinum viðskiptan-
legu samskiptum og samningum, heldur greiddu úr öllum vanda, komu í veg fyrir
hugsanlegan misskilning og auðveldaði orgelncfnd og sóknarnefnd að átta sig á,
hvers konar hljóðfæri réttast yrði að kaupa.
Tilboð kom svo frá G. F. Steinmeyer & Co., dagsett 8. desember 1959, með ná-
kvæmri lýsingu á orgelinu og hvað í tilboðinu fælist. Afhendingarfrestur átti að vera
8 - 9 mánuðir, eftir að fyrsta afborgun væir greidd (01. 02. 1960) og endanleg verk-
lýsing lægi fyrir (í síðasta lagi 01. 04. 1960). Kaupverð var 78.750 mörk miöað við,
að orgelið væri komið í skip í Hamborg, og skyldi greiðast í þremur jöfnum greiðsl-
um, við pöntun, 6 mánuðum eftir pöntun og við afhendingu í skip.
Við nánari samninga var lýsingu orgelsins breytt nokkuð, röddum fjölgað og
tæknibúnaður aukinn. Það hlaut að hleypa verðinu eitthvað fram, þannig að endan-
legt verð varð 97.550 mörk.
Hammond-orgelið var auglýst til sölu en enginn kaupandi gaf sig fram. Frímúrar-
areglunni á Akureyri var þá boðið hljóðfærið til kaups á kr. 45.000, og náðust um
það samningar. Orgelnefndin hafði síðan ýmiskonar fjáröflunarstarfsemi og einnig
voru reiddir fram peningar úr sjóðum kirkju og kirkjugarðs.
Nýja brgelið fór svo á stað til íslands frá verksmiðjunni um miðjan apríl 1961, en
tafðist eitthvað á leiðinni og kom ekki til Akureyrar fyrr en um mitt sumar og var
ORGANISTABLAÐIÐ 9