Skólablaðið - 01.11.1958, Blaðsíða 26

- 54 -
3LU L& stud;
vn
.ycbso'n »wa
aí>.
rzsr?
Fyrirmyndin var
Ao prof við Haskóla ís-
lands voru með lögum
tekin upp árið 1942.
Þa þegar voru allmarg-
ir sendikennarar hér
við háskólann í ýmsum
málum og þótti rett að
gefa þeim, sem sóttu
tíma þeirra, kost á að
taka einhver próf.
sótt til Svíþjóðar, en
þar höfðu um skeið viðgengist með góð-
um árangri svokallað fil. kand próf, sem
er eins og B. A. prófið hér fólgið í 2-3
valfrjálsum greinum.
Nafnið sjálft B. A. ( Ba cchalaureus
Artium ) er þó tekið að láni frá ensku-
mælandi löndum. t Ameríku telst það
m.a. lokapróf frá college, en því prófi
veitist íslenzkum studentum auðvelt að
Ijuka á tveim árum og má því ætla, að
hið íslenzka B. A. próf sé eitthvað þyngra
en hið ameríska.
B.A. próf er, eins og áður er sagt,
samsett úr tveim, þrem eða ennþá fleiri
greinum. Hverri grein er skipt í þrennt,
1. , 2. og 3. stig. í 1. og 2. stigi er gert
ráð fyrir, að nemandinn afli sér almennrar
þekkingar i viðkomandi grein. 1. og 2.
stig eru oft svo rækilega samanhnýtt, að
nauðsynlegt er hverjum þeim, sem 1.
stigi lýkur, að hefja sem fyrst á eftir
nám í 2. stigi. Má til dæmis nefna, að
1. stig mannkyns sögunnar felur í sér
forn- og miðaldasöguna, en 2. stig er hins
vegar nýja öldin. Auðsætt er hér, að 2.
stig er svo fastbundið 1. stigi að trauðla
verða þau sundur skilin.
3. stig felst yfirleitt í sérhæfingu og
sjálfstæðri vinnu nemandans. 1 allmörg-
um greinum er aðaláherzlan lögð á rit-
gerð í kjörsviði og er hún svo þýðingar-
mikill liður í náminu, að einkunn sú, sem
gefin er fyrir hana, gildir helming móti
skriflegu og munnlegu prófi.
Yfirferð námsefnis hvers stigs tekur
tvö misseri eða einn vetur, en þar fyrir
er mönnum ekki meinað að ganga undir
próf eftir eitt misseri. Tímar eru það fá-
i í
0
ir en heimalestur því meiri, svo góður
kúristi þarf ekki endilega að binda sig
við kennsluhraðann.
Sjálft B. A. prófið má greina í tvennt
eftir því, hvort menn hafa öðlazt kennara-
réttindi samfara námi sínu, eða þeir láta
sér nægja prófið án kennsluréttinda.
B. A. próf án kennsluréttinda er sam-
ansett úr þrem greinum minnst: Aðal-
grein og skulu öll stigin tekin í henni,
aukagrein og nægja þar 1. og 2. stig.
Loks má skreyta prófskírteinið með heim-
spekiprófinu. B. A. próf án kennslurétt-
inda gæti því litið þannig út :
Enska 3 stig
Þýzka 2 stig
Heimspeki 1 stig : alls 6 stig,
en það er lágmarkið til B. A. prófs af
þessari gerð.
B. A. próf með kennsluréttindum er í
meginatriðum líkt hinu. ÞÓ eru 7 stig tal-
in lágmark, þ. e. í stað hins eina stigs í
heimspeki er nú krafizt 2 stiga í uppeldis-
fræðum.
Próf í uppeldisfræðum er hið frá-
brigðilega við B. A.próf með kennslurétt-
indum. Er ætlunin með því prófi, að
þjálfa kennaraefni í hinni væntanlegu
kennslu, sem bíður þeirra, enda er það
skýrt tekið fram í lögum um menntun
gagnfræðaskólakennara, að þá fyrst geti
þeir vænzt fastrar kennarastöðu, er þeir
hafa aflað sér uppeldisfræðiprófs.
Uppeldisfræðin skiptist þó aðeins 1 1.
og 2. stig, en 3. stig fyrirfinnst ekkert.
Almennt munu menn taka bæði stigin sam-
an á tveim misserum og fer bezt á því, að
það sé gert fyrsta veturinn. Kennarar eru
tveir, þeir prófessorarnir Símon Jóh.
Ágústsson og Matthías jónasson.
Mjög óglögg skil eru á milli pensíums
1. og 2. stigs, enda hið bóklega próf upp-
eldisfr. tekið í einu fyrir bæði stigin, sem
fyrr getur. En þessar eru hinar helztu
greinar uppeldisfræða :
1. Nútíma uppeldisfræði, þar sem lesin
er bókin Nýjar menntabrautir eftir
Matthías jónasson, og kver á ensku,
sem heitir Education eftir Sir Percy
Nunn.
2. Saga uppeldisfræðinnar. Þar er lesin
bókin Padagogikens historia eftir J.