Skólablaðið - 01.12.1958, Blaðsíða 17
FYRIR allmörgum árum kom maður
nokkur hingað til lands frá suðurlöndum.
f fylgd með honum var ungur api af
sjimpansakyni, er hann hafði keypt þar.
Var apa þessum gefið nafnið jói.
Snemma tók að bera á því, að hann hefði
meiri gáfur en títt er um apa. Sást
hann oft sitja með hönd undir k.inn og
stara hugsandi ut í loftið. Einnig virtist
hann hafa mjög gaman af tcnlist, sérstak-
lega ;:ass. Eitt s n bar svo við, að frægur
sálfræðingur kon á heimilið, þar sem jói
var geymdur. V-.tti hann honum mikla at-
hygli og ákvað u lokum að taka hann til
sálfræðilegrar athugunar. Árangur þess-
arar atliugunar var furðulegri en nokkur
hafði buizt við. Kom í Ijós, að gáfnav'ísi-
taia jóa var um það bil 117 stig, en það er
talsvert hærra en gáfnavísitala meðal-
manns. Var hann þess vegna stórkostlegt
"gení" af apa að vera. Ollu þessi tíðindi
mjög mikilli undrun, því að það hafði
aldrei komið fyrir áður, svo menn vissu,
að api fæddist með gáfur sambærilegar við
gáfur manna, hvað þá með gáfur meiri en
allur þorri manna hefur. Kom þeim sam-
an um að reyna að kenna jóa eitthvað, og
byrja þá á byrjuninni, sem se kenna hon-
um að tala. Var hann nu hafður á heimil-
um færustu sálfræðinga og kennara. Innan
skamms hafði furðulegur árangur náðst.
Gat hann þá myndað margar setningar, en
ekki var framburðurinn góður. Minnti
röddin einna helzt á Louis Armstrong (í
Ameríku ). Er svo góður árangur hafði
naðst i talkennslunni voru menn vitanlega
æstir í að halda áfram. Var ágætur
kennari fenginn til að kenna jóa barna-
skola ærdóminn, reyndist hann mjög nám-
fus og brátt kunni hann eins mikið og
jafnaldrar hans af kynþættinum homo
sepiens. Nokkrum árum síðar gat hann
tekið landspróf, og var þá ákveðið að
senda hann í Scholam Reycjavicensem.
Þa?S vakti auðvitað ákaflega mikla
athygli í þessari virðulegu menntastofn-
un, að api skyldi kcma til að stunda þar
nam. Voru menn ekki á eitt sáttir um
ágæti þess. Þrátt fyrir það var jóa
tekið ákaflega vel, er hann kom í skól-
ann í fyrsta skipti. Þurfti hann helzt
að fela sig í frímínutum, svo mjög hóp-
uðust. menn i ^ringum hann. Fyrsta
daginn var jói klæddur í grænt vesti
með gylltum hnöppum. Birtist stuttu
síðar skrípamynd af honum í skólablað-
inu í þessum klæðnaði.
Það er ekki ætlunin að rekja hér
allt, sem gerðist fyrsta ár jóa í Mennta-
skólanum. Þess skal aðeins getið, að
hann stóð sig ákaflega vel í tolleringun-
um. Klifraði hann þá upp framhlið skól-
ans upp á þak og munaði minnstu, að
hann slyppi. Einnig fór brátt mikið að
bera á honum í félagslífinu, til dæmis
var hann fyrsti þriðjubekkingurinn, er
tók til máls á skólafundi. Var það að
vonum illa séð af efribekkingum.
Næsta vetur hafði jói alveg sam-
lagazt skólalifinu. Fannst mönnum þá
ekkert. athugavert við það að sjá sjim-
pansa koma kjagandi upp tröppur skól-
ans með tösku í annari hendi, í frakka
og með þverslaufu um hálsinn. - jói
kunni einnig mjög vel við sig innan um
homo sapiens.
í byrjun vetrarins gerðist atburður,
er varð mjög örlagaríkur fyrir jóa.
Var það á dansæfingu. jói hafði aldrei
komið á slíkar samkundur áður, en fýsti
þess mjög að vita, hvernig þær væru.
Af einhverjum ástæðum forfallaðist
söngvarinn, er átti að vera með hljóm-
sveitinni. Datt þá einhverjum sniðugum
manni í hug að fá jóa til að syngja.
Gerði i.ann það, en þó tregur mjög.
Ekki var hann fyrr byrjaður að syngja
en vein allámátleg tóku að bergmála
um salinn. Voru það ungmeyjar skól-
ans, sem æptu, því að þeim lá við yfir-
liði af hrif ingu. Höfðu þær aldrei fyrr
heyrt svo dásamleg hljóð. Hugsanir
karlpeningsins, er á hlýddi, munu vart
prenthæfar, en þeir gátu ekkert að gert.
jói söng nú nokkur lög í viðbót, en þá
varð að slíta samkomunni því að flestar
stúlkurnar höfbu fallið í rot. Næstu
daga fékk jói engan frið fyrir áleitnu
Frh. á bls. 79.