Skólablaðið - 01.03.1959, Blaðsíða 19

Tonlistarleg spekulasjón, frh. af bls.21.
skilningur og æðisgengin skammsýni.
Sibelius var fyrst og fremst sinfóníutón-
skáld, og sinfóníurnar bera langt af öðrum
verkum hans. Einnig má nefna fiðlukon-
sertinn, sem var fluttur hér fyrir skömmu,
"En Saga", "Tapíola" o.m.fl. öll þessi
verk ( e.t.v. að fiðlukonsertinumT og 2. sin-
fóníunni undanskildum ) eru meira eða
minna óþekkt, þó að hér séu um með snjöll-
ustu og stórbrotnustu tónverkum þessarar
aldar að ræða. Sibelíus er erfiður viðfangs.
Hann er þungur og óþjáll. En það tekur því
að leggja svolítið á sig og kynnast honum
Hector Berlioz er eldri. Þess vegna hafa
menn fengið lengri tíma til að "melta"
hann án þess að fá magatruflun. Samt er
það ekki fyrr en nú, sem hann er að vinna
á og menn fara að viðurkenna hann sem
tónskáld. Þessi þjösnalegi villimaður
reyndi aldrei að öðlast almenningshylli,
enda hefur hann ekki hlotið hana fyrr en á
vorum dögum.
Sibelíus og Berlioz hafa margt sameij*-
inlegt. Þeir eru báðir rómantísk tónskald,
mjög persónulegir og lausir við allt al-
menningsdekur. Þeir eru kröftugir, safa-
miklir og einfaldir (einmitt þess vegna
halda menn, almeruxt, að ekkert sé í
verk þeirra spunnið). Hjá báðum er um
nýtt blóð í æðar tónlistarinnar að ræða;
þeir eru frumlegir (þess vegna eru verk
þeirra álitin langsótt ). Menn eru innst
inni við beinið íhaldssamir og vilja helzt
ekkert nýtt. Þess vegna mæta svona menn
ávallt mótspyrnu samtíðarmanna sinna.
Þetta hefur alltaf verið þaxmig, og verður
að líkindum aldrei öðruvísi. En það
mætti leggjast ' gegn þessu að einhverju
leyti og kynna sér verk nýrra og e. t. v.
torskildra höfunda, jafnvel þó að þau virð-
ast ekkert skemmtileg fyrst. Með þessu
móti gæti maður fundið nýjar tennur að
bora í, og uppgötvað það, að einnig séu
til góð tónverk, þó að þau hafi ekki hlot'-
ið viðurkenningu mugsins fyrst. -
Kannski það væri reynandi.
Halldór Magnusson á málfundi :
"Og svo má líka minna á brúðkaupið
í Kansas, þar stóð Jesús fyrir vín-
drykkjunni."