Magni - 01.05.1971, Blaðsíða 5
Laugardagur 1. maí 1971
MAGNI
5
ÞÓTT MARGT HAFIUNNIZT KALLAR
TÍMINN SÍFELLT Á STÆRRI ÁTÖK
Magni hitti Ásgeir Bjamason
alþingismann, að máli fyrir
nokkrum dögum og bað hann
að segja lesendum í Vestur-
landskjördæmi lítillega frá
gangi þingmála á Alþingi því,
sem nú er nýlokið, einkum
þeim, sem Pramsóknarmenn
hafa flutt, og svo af þeim mál-
um, sem snerta þetta kjördæmi
sérstaklega.
— Hver telur þú stærstu
mál, sem Framsóknarmenn hafa
hreyft á þessu þingi, Asgeir?
— Þingmenn Framsóknar-
flokksins flytja á hverju þingi
fjöldann allan af málum, stórum
og smáum, og þótt fæst þeirra
hljóti náð ríkisstjórnarflokk-
anna og þar með meirihluta
þingsins, og séu því flest felld,
látin daga uppi eða þeim vísað
frá, hefur slíkur málefnaflutn-
ingur minnihlutaflokks verulega
þýðingu, sagði Ásgeir. — Flokk-
urinn birtir með þessum hætti
stefnu sína á skýran hátt og
skýrir þann mun, sem er á
stefnu stjórnarinnar og hans,
svo að þjóðin megi greina þar
a milli. Einnig kemur fyrir, að
stjórnarflokkarnir sjá sér ekki
annað fært en samþykkja til-
iögur andstæðinga, þótt sjaldan
sé, en oftar næst árangur í mál-
um á þann hátt, að ríkisstjórnin
°S þingmenn hennar taka fyrr
eða síðar inn í sínar tillögur
eitthvað af þeim atriðum, sem
komið hafa fram í tillögum
Framsóknarmanna. Þótt mönn-
um þyki róður í stjómarand-
stöðu jafnan þungur, er sjálf-
sagt að láta ekki deigan síga
°g bera málin fram aftur og
aftur. Þetta hefur Framsóknar-
flokkurinn gert á þessu þingi
sem hinum fyrri.
En stærstu málin — slíkt
mat er auðvitað oft álitamál, en
eg tel landhelgismálið bera yfir
að þessu sinni og vera mesta
sfórmál, sem flokkurinn hefur
flutt á þessu þingi. En um það
Þarf ekki að ræða hér.
Þá vil ég næst nefna frum-
vörp okkar um atvinnumála-
stofnun og togaraútgerð ríkis-
ins og stuðning við útgerð sveit-
arfélaga, þar sem þörf er á.
Þetta mál hefur líka verið kynnt
en meiri stuðningur við útgerð
sveitarfélaga, ekki sízt togara-
utgerð er mikilvægur einkum
fyrir hina minni útgerðarstaði.
Þá eru tillögur okkar um
byggðajafnvægisstofnun mikil-
vægt framtíðarmál, sem flokk-
urinn hefur lengi haldið á loft,
og mér virðist því máli sífellt
vaxa fylgi. Ég trúi því, að
sjónarmið Framsóknarflokksins
í þessum málum eigi eftir að
hljóta nægan stuðning til þess
að ná fram að ganga.
Við höfum enn á þessu þingi
flutt tillögur til þess að jafna
menntunaraðstöðuna í landinu
og minnka það misrétti um að-
stöðu og kostnað við nám, sem
nú á sér stað.
Rafvæðingu sveitanna og öðr-
um úrbótum í rafmagnsmálum
reynum við jafnan að þoka
meira áleiðis, en stjórnarflokk-
arnir láta sér lynda og viljum
að rafvæðingu sveitanna ljúki
nú á næstu þremur árum, enda
tafir á því orðnar óhóflega
miklar. 1 Vesturlandskjördæmi
eru enn hátt á annað hundrað
sveitabýli án samveiturafmagns,
og vegalengd sums staðar
nokkru meiri, en nú er hámark
í samveitureglum ríkisins.
— Þú lætur þig landbúnaðar-
mál ætíð miklu varða á þingi.
Hvaða landbúnaðarmál voru
efst á baugi á þessu þingi?
— Já, mér er sá málaflokkur
að sjálfsögðu mjög hugleikinn
og læt mig hann nokkru varða,
enda hef ég lengi átt sæti í
landbúnaðarnefnd. Fyrir þing-
inu voru að sjálfsögðu mörg
mál, er snerta landbúnað, og ég
get því aðeins drepið á fátt
eitt.
Við Páll Þorsteinsson höfum
til að mynda flutt frumvarp í
því skyni að koma veðdeild Bún-
aðarbankans á fastan, fjárhags-
legan grundvöll, enda er fjár-
hagur hennar og féleysi árlegt
vandamál, og stjórnarflokkarn-
ir telja sig ætíð vanmegnuga að
leggja fram ríkisfé í þessu skyni.
Við viljum tryggja veðdeild-
inni fast framlag ríkisins árlega,
a.m.k. 25 millj. kr. en auk þess
verði efnt til sölu á skuldabréf-
um fyrir deildina. Einnig verður
að efla stofnlánadeild landbún-
aðarins svo að hún geti séð af
nokkru fé til veðdeildarinnar, og
skylda Seðlabankann til þess að
lána veðdeildinni. Þá viljum við
og teljum eðlilegt að styrkur til
íbúðarhúsa í sveitum hækki úr
60 þús. í 160 þús.
Við þingmenn Framsóknar-
flokksins höfum einnig flutt til-
Fasteignagjöld ársins 1971 eru fall-
in í gjalddaga. — Vinsamlega gerið
skil sem fyrst.
Þeir, sem eiga eftirstöðvar frá fyrri
árum, geri þegar skil eða semji um
greiðslur.
Akranesi, 10. febrúar 1971.
Bæjarstjórinn á Akranesi.
í verstöðvunum á Snæfellsnesi
hefur lengi verið með myndar-
brag og jafnan skilað miklum
verðmætum í þjóðarbúið. Mið
þessara verstöðva eru á ein-
hverjum beztu fiskislóðum lands
ins í Faxaflóa og Breiðafirði,
þar sem eru mikilvægar upp-
eldisstöðvar. Til þess þarf að
taka mikið tillit við útgerð og
veiðar á þessum slóðum. Og
þótt oft aflist vel og útgerðar-
skilyrði séu góð, getur ætíð
brugðið til beggja vona um sjáv-
arafla. Þótt talsvert hafi ver-
ið unnið að hafnarbótum í kjör-
dæminu er sífellt þörf á meiri
framlögum til þeirra, enda í
mörg horn að líta þar.
— Hvað viltu segja nm vega-
mál landsins og sérstaklega í
þínu kjördæmi?
— Framsóknarmenn hafa m.
I tengja þar suður- vestur- og
norðurland og verður hraðar
unnið í þeim vegi, er Heydals-
vegagerð lýkur. — Víða vantar
og hringvegi um dali og sveitir
til þess að auðvelda mjólkur-
flutninga og innansveitarsam-
göngur, vegi og brýr.
Veginum yfir Dragann þarf
að hraða, því að það styttir
töluvert þessa leið vestur og
norður og er því hagsmunamál
margra landshluta og auk þess
falleg og skemmtileg leið.
— I kjördæmi þínu eru mörg
skólasetur, Ásgeir. Er ekki ailt-
af verið að byggja þar skóla, og
mikil þörf fyrir skólabygginga
fé,
— Jú, í Vesturlandskjördæmi
eru mörg skólasetur, og líklega
er þar fjölþættari skólastarf-
semi en víða annars staðar. Þar
Rœtt við Ásgeir Bjarnason al-
þingismann um ýmis þingmól
og brýnustu framfaramól
Vesturlandskjördœmis.
lögur um stuðning vegna harð-
ærisins, svo sem aukajarðræktar
styrk, styrk til að endurvinna
tún eftir kal og hækkun styrks
vegna grænfóðurræktunar. En
þetta fær allt saman lítinn fram-
gang.
Þá höfum við flutt tillögur
um breytingar á lausaskuldum
bænda í föst lán, og um skulda-
skil í landbúnaðinum. I hörðu
árferði undanfarinna ára hafa
lausaskuldir bænda hækkað
verulega og eru þeim f jötur um
fót. Þessi mál eru nú í athugun
hjá nefnd, sem landbúnaðar-
ráðherra hefur skipað, og við
verðum að vona, að það leiði til
einhverra úrbóta.
Við höfum enn flutt frumvarp
um eflingu framleiðnisjóðs land
búnaðarins. Hann á að styrkja
nýjungar og hagvirkni í land-
búnaði og þarf á auknum tekj-
um að halda, ef hann á að verða
að liði. Þá hafa verið afgreidd
frá Alþingi lög um breytingar
á „landnámslögum“. Að undir-
búningi þessa máls unnu m.a.
þeir Vilhjálmur Hjálmarsson
alþm. og Jónas Jónsson ráðu-
nautur hjá Búnaðarfélagi Is-
lands. — Þessi nýja löggjöf fel-
ur í sér m.a. aukin fjárframlög
til landbúnaðarins og breyting-
ar frá því sem verið hefur t.d.
í því að skipuleggja byggðina,
koma upp grænfóðurverksmiðj-
um m.m. — Ég læt þetta nægja
núna, þótt fleira megi nefna,
sagði Ásgeir.
— Eru útgerðarmálin í ver-
stöðvunum í Vesturlandskjör-
dæmi vel á vegi stödd?
■ ..— Já, útgerðin á Akranesi og
a. flutt á Alþingi þingsálykt-
unartillögu um gerð tíu ára áætl-
unar um að binda endi á van-
þróun ísl. vegamála og vilja að
sú áætlun sé til fyrir árið 1972.
Verði þar sundurliðaður í megin
dráttum kostnaður við að leggja
viðhlítandi vegi um landið, og
felst m.a. í því hringvegur um
landið. Eins og nú er, eru fram-
kvæmdir og áætlanir um þær
allt of tilviljunarkenndar og
vantar heildaryfirsýn um þetta
stórkostlega verkefni. Þótt tek-
in séu einhver lán til hraðbrauta
kafla, leysir það ekki heildar-
vandann, þar sem ríkisframlög
til vega eru mjög lítil, og aðeins
hluti af tekjum af umferðinni
gengur til vega.
Ef við lítum á Vesturlands-
kjördæmi, blasa brýn verkefni
við í vegamálum svo að segja
hvarvetna. Ég vil þó sérstaklega
minna á, hve brýnt er að bæta
veginn fyrir Hvalfjörð og gera
brú á Borgarfjörð. Einnig þarf
að gera brú á Álftafjörð vestra.
Þá má lúkning vegagerðar yfir
Heydal ekki dragast, og vona
ég að hægt verði að aka yfir
Heydal að hausti og fullgera
veginn 1972. Við það eykst ör-
yggi í vetrarferðum til vestur-
sveitanna mjög, því að Heydalur
er lágur fjallvegur, varla nema
180 metrar yfir sjó, en aðrir
vegir vestur um þessa fjall-
garða, svo sem Brattabrekka,
Kerlingarskarð og Fróðárheiði
allmiklu hærri og snjósamari.
Einnig þarf á næstu árum að
bæta veginn fyrir Jökul, og mik-
il samgöngubót væri að góðum
vegi yfir Laxárdalsheiði, til að
er hið gamla og fræga skólaset-
ur Reykholt, sem margir hafa
sótt til aukinn manndóm og
menntun. 1 þeirri umbyltingu í
skólamálum, sem nú er talað
um, gætu orðið breytingar á
skólarekstri þar, en ég hygg að
ekki muni verkefni skorta, og
Reykholt halda áfram að vera
öflugt menntasetur og búa við
gamla og nýja frægð. Við höfum
einnig Samvinnuskólann í kjör-
dæminu, og það er ekki lítilvægt.
Hvanneyri er og verður vafalít-
ið höfuðsetur búnaðarmenntun-
ar, og þar þarf mikilla f jármuna
við á næstu árum til uppbygg-
ingar, ef Hvanneyrarskóli á að
geta gegnt því mikilvæga hlut-
verki, sem honum er ætlað sem
búnaðarháskóli.
Ég tel það mikils virði, að kom
ið er á nokkurn veginn fast,
framtíðarskipulag um skóla-
kerfi skyldunámsins, eins og lög
mæla fyrir um nú og víða búið
að byggja myndarlega skóla, en
þó er alltaf verið að byggja
éitthvað á flestum skólastöðum
i sveitum og kauptúnum, og mun
lengi verða.
Byggðir Vesturlandskjördæm-
is búa yfir miklum auðlindum
og möguleikum til lands og sjáv-
ar. Frá verstöðvum þess er
skammt á hin beztu fiskimið.
Þar eru mikil skilyrði til mynd-
arlegs landbúnaðar með stór-
felldri ræktun. Þar er jarðhiti
ómældur og víðáttumikil hag-
lendi. Og loks eru þar stórfögur
héruð, sem laða að sér ferðafólk.
í slíkum landshlutum kallar tím
inn sífellt á ný átök, þótt mörgu
hafi þar verið áorkað, sagði Ás-
geir að lokum. — A.K.