Ísfirðingur - 10.08.1957, Blaðsíða 1

Verðbólgudýrkun Sjálfstæðisflokksins.
r
Vesturlandspiltunum hefur verið
órótt síðan núverandi xíkisstjórn
var mynduð, að forgöngu fram-
sóknarmanna. Reyna þeir að kenna
Framsóknarflokknum um allt, sem
miður fer í landinu, líka álögur
þær, sem leggja varð á þjóðina
um síðustu áramót vegna útflutn-
ingsframleiðslunnar, og spyrja síð-
an hneykslaðir: „Hvenær er, eða
verður, hægt að treysta Framsókn-
arflokknum til góðra og skynsam-
legra verka?“
Þeir, sem þekkja til sögu verð-
bólgunnar s.l. 15 ár, hljóta að
brosa að svona tilburðum hins
seka til að koma sök sinni á aðra.
Kjarni Sjálfstæðisflokksins,
heildsalaliðið, eygði gullin tæki-
færi til auðsöfnunar snemma á
styrjaldarárunum, ef þeir fengju
bara ráðið stefnunni, og það tókst
þeim með aðstoð flokks síns. Þá
fæddist dálæti þeirra á verðbólgu.
Með sívaxandi verðbólgu hækkuðu
fasteignir þeirra í verði ár frá ári,
svo og vörubirgðir og erlendar
innistæður þeirra í íslenzkum
krónum. Tækifærið var því strax
notað 1942.
Á því ári stofnaði formaður
Sjálfstæðisflokksins til minni-
hlutastjórnar í landinu með hlut-
leysi kommúnista og Alþýðu-
flokksins, undir því yfirskyni að
koma á réttlátara kosningafyrir-
komulagi. Afleiðingin varð upp-
haf samfelldra stjómarmyndunar-
örðugleika og oft óstjórnar, ein-
vörðungu vegna þess að síðan hef-
ur engin stjórnarmyndunarmögu-
leiki verið fyrir hendi nema með
þátttöku sjálfstæðismanna eða
kommúnista, til stórtjóns fyrir
alla þjóðina.
Höfuðókostur þessa ástands er
óálæti þessara tveggja aðila, sjálf-
stæðismanna og kommúnista, á
verðbólgu og dýrtíðarvexti, sem
verið hafa sameiginleg hugðarefni
beggja fram á þennan dag, þó af
ólíkum rótum sé runnið.
Svo mikið lá formanni Sjálf-
stæðisflokksins á að hrinda verð-
bólguskriðunni af stað, að hann
brast þolinmæði til að bíða úr-
slita kosninganna, en hófst þegar
handa og jók dýrtíðina um 89 stig
á fáeinum mánuðum.
Svo sem vænta mátti reyndist
ógerlegt að mynda þingræðislega
stjórn eftir kosningarnar 1942.
Utanþingsstjórnin hafði ekki
mætur á dekurbarni íhalds og
komma, verðbólgunni. Tóku þá
sjálfstæðismenn höndum saman
við kommúnista í annað sinn og
mynduðu nú með þeim rikisstjóm,
fyrstir allra í þessu landi. En til-
gangurinn helgaði meðalið hjá
þessum sálufélögum Vesturlands-
manna. Þjóðinni hafði safnast
gjaldeyrir erlendis, og honum varð
að eyða um hendur heildsalanna.
Varð nú sú kenning til í áróðurs-
miðstöð Sjálfstæðisflokksins, að
verðbólga væri hið ákjósanlegasta
ráð til að „dreifa stríðsgróða með-
al almennings“. Jafnframt var
tekið til við að eyða gjaldeyris-
innstæðunum af dæmalausu fyrir-
hyggjuleysi, og í flestum tilfellum
í fánýta hluti og beina eyðslu.
En þegar aðvaranir framsóknar-
manna fóru að koma í ljós um
skaðsemi verðbólgunnar og glann-
askapinn í stjórnarháttum íhalds-
komma, og almenningur sá hvert
stefndi, þá hlupu kommúnistar úr
skiprúmi hjá Ólafi, því að „þeir
vildu njóta vinsældanna af því að
hafa eytt þeim fjármunum, sem
safnast höfðu, fyrir annara til-
verknað en þeirra“, eins og Bjami
Benediktsson orðaði það. En þá
brast kjark til að standa við verk
sín.
Nokkrir hagfræðingar, þar á
meðal Ólafur Bjömsson, haldreipi
Sjálfstæðisflokksins í hagfræðileg-
um efnum, voru fengnir til að taka
út þrotabú verðbólgudýrkendanna,
og reyndist útkoman hörmuleg.
Þaþ kom berlega í ljós að allir
töpuðu á verðbólgupatentinu,
nema heildsala- og braskaraklíka
íhaldsins. En aðdáendur verðbólgu
og brasks létu ekki hugfallast, en
tóku bara upp nýja hernaðarað-
ferð.
Nú var blaðinu snúið alveg við
um áróðursaðferðir. Verðbólgan og
ótímabærar kauphækkanir for-
dæmdar og foringi Sjálfstæðis-
flokksins látinn lýsa því yfir opin-
berlega að þeir hefðu „verið á
villigötum í efnahagsmálum allt
frá stríðsbyrjun“, enda hafði þá
halli á ríkisbúskapnum numið ná-
lega 200 milljónum króna á fimm
árum undir fjármálastjórn sjálf-
stæðismanna.
Þessari yfirlýsingu fögnuðu í-
haldsblöðin og töldu að þurft hefði
„mikið pólitískt hugrekki til að
sýna þingiriu og þjóðinni hina
réttu mynd af ástandinu“. Það er
að segja satt.
Nú var rekstursgrundvöllur allr-
ar útflutningsframleiðslu lands-
manna hmninn, og allt komið í
ófæru.
Nú hefði mátt ætla að reynt
yrði að bæta í brestina og fram-
leiðsluatvinnuvegunum skapaður
heilbrigður rekstursgrundvöllur.
En viðbrögð verðbólgudýrkend-
anna sáu fyrir því að svo varð
ekki.
Kommúnistar tóku upp harð-
snúna kaupkröfubaráttu, og í-
haldið velti hallarekstri framleið-
enda á bak almennings með
styrkjagreiðslum í formi báta-
gjaldeyris, og með beinum styrkj-
um úr ríkissjóði, sem síðan lögð-
ust með sívaxandi þunga á herð-
ar almennings, og alltaf óx verð-
bólgan.
Um s.l. áramót var bátagjald-
eyriskerfið afnumið og áætlaður
reksturshalli útflutningsfram-
leiðslunnar greiddur fyrir opnum
tjöldum. Kom þá í ljós að enn
vantaði 400 milljónir króna til að
útgerðin yrði rekin hallalaust.
Framhald á 4. síðu.
Patreksfjörður. Þrír þilfarsbát-
ar frá 5 til 12 lesta voru á færa-
veiðum en einungis einn smávél-
bátur og öfluðu vel. Mestan afla
hafði v.b. Mummi, um 40 lestir í
mánuðinum, aðeins 4 menn undir
færi. Má það teljast afbragðs afli.
— Togaraaflinn var og góður. —
B.v. Gylfi fékk 690 lestir í tveim-
ur veiðiferðum, kom úr síðari ferð-
inni 31. júlí. Ólafur Jóhannesson
fékk 536 lestir í tveimur ferðum.
— Einn vélbátur, v.b. Sigurfari,
fór í sköturóður, sem svo er nefnt,
og fékk hann um 6 lestir af skötu
á fáeinum sólarhringum.
Bíldudalur. Fimm smáir bátar
voru á færaveiðum. Dágóður afli,
en nokkuð sjaldgjöfult.
Þingeyri. Góður afli framan af
mánuðinum. — Fékkst þá, auðvit-
að langmest, um 1300 kg. á færi
í sjóferð í eitt skipti. — Nokkuð
tregari afli síðari hluta mánaðar-
ins, en má þó teljast góðfiski yfir-
leitt. Sex bátar, þrír með þilfari,
gengu þaðan.
Flateyri. Góður smábátaafli og
Um síðastliðna helgi fóru fram
hér í bænum ýmsar íþróttakeppn-
ir, svo sem knattspyma, hand-
knattleikur og boðhlaup.
í knattspymu áttust við lið frá
l.B.l. og meistaraflokkur K.R. frá
Reykjavík. Háðir voru tveir leik-
ir og sigraði K.R. þann fyrri með
3:1, en Isfirðingar þann síðari með
2:1.
Á sunnudaginn var kept í boð-
hlauip drengja og tóku þátt í því
tvær sveitir, frá Herði og Vestra.
Sveit Harðar sigraði með yfirburð-
um.
Þá var sama dag keppt í hand-
knattleik kvenna, og sigraði Vestri
Hörð með 4:3.
Á næstu helgi mun flokkur
knattspyrnumanna héðan frá Isa-
firði halda í keppnisferðalag til
Noregs og Danmerkur. Farar-
stjórar verða Haraldur Steinþórs-
son, fyrrverandi formaður Í.B.Í.,
og Alfreð Alfreðsson, núverandi
formaður. Alls verða 17 þátttak-
endur í ferðinni. Auk þess munu
nokkrar konur íþróttamannanna
taka þátt í ferðalaginu.
hjá sumum ágætur. Mestur mán-
aðarafli á bát talinn um 30 lestir,
með þremur mönnum undir færi.
Sjö smábátar með tveimur og
þremur mönnum gengu þama í
júlí. Togaraaflinn var: Gyllir með
454 lestir í þremur veiðiferðum,
Guðmundur Júní var lengi í slipp,
fór eina ferð og aflaði 170 lestir.
Suðureyri. Fimm og sex smáir
vélbátar með tveimur og þremur
mönnum, voru á færaveiðum.
Fengu þeir reitingsafla en öfluðu
ekki verulega vel, enda var fremur
sjaldgjöfult. -— Vélskipin Friðbert
Guðmundsson og Freyja byrjuðu
reknetaveiðar um 20. júlí. Voru
bátarnir fyrst að veiðum við Snæ-
fellsnes og fengu þar um 80 tn.
fyrst, en undir mánaðamótin voru
þeir á heimamiðum og fengu þar
aðeins um 30 tunnur síðustu daga
mánaðarins.
Bolimgavík. Þaðan stunda færa-
veiðar fjórir og fimm þilfarsbátar,
5 til 14 lesta, og tíu og ellefu smá-
bátar með einum og tveimur
Framhald á 4. síðu.
Yfirlit um aflabrogð
í Vestfirðingafjórðungi í júlímánuði 1957.