Ísfirðingur - 12.02.1960, Side 1
Áskriftarsimi blaösins
er 332.
KaupiZ og lesib
ISFIRÐING
ÞaZ borgar sig að
auglýsa.
AuglýsiS í
ÍSFIRÐINGI
Bjargráð ríkisstjórnarinnar eru stórfelld kjaraskerð-
ing. Samdráttur í atvinnumálum er fyrirsjáanlegur.
Ríkisstjórnin hefur nú nijlega lagt fram á Alþingi frum-
uarp til fjárlaga fgrir árið 1960 og frumvarp til laga um efna-
hagsmál. Óhætt er að f ullgrða, að hin ngja stefna ríkisstjórnar-
innar, sem þessi frumvörp boða, hafi komið eins og reiðarslag
gfir þjóðina, og að almenningur í landinu sé ótta sleginn gfir
þeirri kjaraskerðingu og kreppu í atvinnumálum sem alveg
óhjákvæmilega mun sigla í kjölfar þeirra lagasetninga sem hér
um ræðir, ef frumvörpin verða samþgkkt eins og þau liggja
fgrir.
Allar þessar ráðstafanir ríkisstjórnarinnar eru í hrópandi
mótsögn við fullgrðingar stjórnarflokkanna fgrir kosningar í
haust, en þá var þjóðinni sagt, að stjórn Alþgðuflokksins sem
studd var af Sjálfstæðisflokknum, hefði tekist að stöðva dgrtíðr
ina, áin fórna, og að leiðin til bættra lífskjara væri í því fólgin, að
veita Alþgðu- og Sjálfstæðisflokkunum brautargengií kosning-
unum. Hvuð mun alþgða tandsins hugsa nú, þegar sömu flokk-
ar beita sér fgrir gífurlegri kjaraskerðingu í formi gengisfell-
ingar, stórkostlega aukinna skatta og tolla og vaxtahækkana.
Óhjákvæmilega hljóta þessar ráðstafanir að hafa í för með sér
vaxandi dgrtíð, samdrátt í atvinnulífi og framkvæmdum og þar
af leiðandi stórfelhla kjaraskerðingu hjá almenningi.
Hið ngja frumvarp ríkisstjórnarinnar um efnaliagsmál
sem lagt var fram á Alþingi 3. þ. m. gerir m. a. ráð fgrir eftir-
farandi:
Gengislækkun sem á að hækka verð á erlendum gjaldegri
um 132,5% frá skráðu gengi. Dollarinn verður á kr. 38,00.
Ngr skattur verður lagður á útflutning, 5% af fobverði út-
flutningsvara, sem mun nema 120 millj. kr. og á hann að jafna
halla á útflutningssjóði frá fgrra ári.
Álögurnar vegna útflutningsuppbótanna eiga að haldast
áfram að mestu legti, þrátt fgrir liina gífurlegu gengislækkun.
Ngju álögurnar umfram gengislækkun og vaxtahækkun verða
350—400 milljónir króna auk 120 millj. króna útflutningsskatts-
ins.
Gerl er ráð fgrir stórfelldri útlánsvaxtahækkun, en til þess
þarf ríkisstjórnin að fá okurlögunum bregtt. Einnig krefst rík-
isstjórnin lieimildar til þcss að ákveða vexti og lánstíma, án
íhlutunar Alþingis, hjá öllum stofnlánasjóðum landsins, þar á
meðal hjá Bgggingasjóði verkamanna, Bgggingasjóði ríkisins
(íbiiðalánasjóði) og Fiskveiðasjóði.
Seðlabankinn fái lieimild til þess að ákveða, að innláns-
deildir kaupfélaganna eigi innstæður í Seðlabankanum og hve
háar þær séu.
I greinargerð frumvarpsins er gert ráð fgrir, að vísitala
framfærslukostnaðar muni stórlega hækka vegna gengislækk-
unarinnar. En með lögum á að banna að hækka kaupgjald í
hlutfalli við vísitölu.
152 millj. kr. á að verja til aukinna fjölskgldubóta og ann-
arra trgggingabóta, — á móti álögunum, gengislækkuninni,
vaxtahækkuninni og öðrum ráðstöfunum ríkisstjórnarinnar.
Skiptaverð til fiskimanna á að lögfesta óbregtt eins og það
er nú, þar til ngir samningar lwfa verið gerðir, einnig afla-
verðlaun togarasjómatma,
Akuæði um fiskverð innanlands verða afnumin.
Vísitöluuppbætur á smáfisk til fiskimanna verða og af-
numndar.
lnnflutningshöftum verður haldið áfram og verða a. m. k.
40% af innflutningnum háðar legfisveitingum.
„Strangar aðgerðir til takmörkunar útlána“ eru og boðaðar.
Þá vill ríkisstjórnin fá heimildina til þess að taka lán hjá
Evrópusjóðnum hækkaða úr 6 í 17 millj. dollara og að kvóti
Islands hjá Alþjáðagjaldegrissjóðnum verði hækkaður um 9,75
millj. dollara „til þess að auka möguleika á stuttum greiðslu-
lánum“ en þannig er það orðað í greinargerðinni með frum-
varpinu.
I útvarpsumræðunum á mánudagskvöldið egddi fjármála-
ráðherrann miklu af ræðutíma sínum í að mæla bót þeim en-
demis áformum ríkisstjórnarinnar sem drepið hefur verið á lxér
að ofan, — en sú túlkun mun flestum hlustendum hafa þótt hin
aumasta, eins og efni stóðu raunar til. Þó mun flestum hafa
fundist ræða Emils ennþá aumari og risminni, enda var svo að
hegra að manninum væri eitthvað „tregt tungu að hræra.“ Ef
til vill hafa flögrað að manninum fullgrðingar foringja Alþgðu-
flokksins liér áður fgrr um það, að Alþgðuflokkurinn taki aldrei
þátt í ríkisstjórn sem stæði að gengisfellingu, því verkanir henn-
ar kæmu jafnan verst við þá sem lélegust hefðu kjörin.
Minningarorð:
Sveinn Gnðmundsson, Góustöðum
Sveinn Guðmundsson, bóndi og
fyrrum útvegsmaður að Góustöð-
um í Skutulsfirði, andaðist að
heimili sínu 4. þ. m. á 73. aldurs-
ári.
Hann var fæddur að Hafrafelli
27. apríl 1887. Foreldrar hans
voru merkishjónin Ólöf Sveinsdótt-
ir, f. 9. nóv. 1853, d. 27. maí 1927,
og Guðmundur Helgi Oddsson,
sýslunefndarmaður og útvegsbóndi
að Hafrafelli, f. 6. des. 1855, d. 1.
sept. 1907.
Sveinn ólst upp í foreldrahús-
um að Hafrafelli, og tók strax og
kraftar leyfðu virkan þátt í störf-
um heimilisins. Hann fór í ungl-
ingaskóla á ísafirði upp úr alda-
mótunum og á þeim árum tók
hann góðan þátt í störfum ung-
mennafélaganna og íþróttafélags-
skap. Hann hóf ungur sjómennsku
og varð, innan við eða um tvítugs-
aldur, formaður á bát úr Hnífsdal.
Næstu árin var hann svo formaður
á bátum frá Hnífsdal og Isafirði.
Sveinn Guðmundsson giftist 21.
sept. 1912 eftirlifandi konu sinni,
Guðríði Magnúsdóttur, frá Sæbóli
í Aðalvík, hinni mestu dugnaðar-
og ráðdeildarkonu. Þau fluttu
strax að Góustöðum í Skutulsfirði
og áttu þar jafnan heima síðan.
Árið 1919 byggðu þau hjónin upp
íbúðarhúsið að Góustöðum, og síð-
ar voru öll peningshús byggð upp
og miklar ræktunarframkvæmdir
voru unnar.
Auk búskaparins fékkst Sveinn
í mörg ár við útgerð. Stundaði t.d.
í fjölda mörg ár smásíldveiði í
landnót. í nokkur ár annaðist hann
einnig flutninga um Djúpið á bát-
um sínum, Bolvíking og Voninni.
Þeim Guðríði og Sveini varð níu
barna auðið. Tvö barnanna dóu í
fyrstu bernsku, og sonur þeirra,
Magnús ,andaðist 1938, tvítugur að
aldri, hinn mesti gáfu- og efnis-
maður.
Eftirlifandi synir þeirra eru:
Guðmundur,, netagerðarmeistari,
ísaf., Vilhjálmur, bifvélavirkja-
meistari, Bafnarfirði, Sigurður,
bifreiðastjóri, ísaf., Gunnar, kaup-
Framhald á 3. síðu.