Ísfirðingur - 09.04.1960, Blaðsíða 1

Áskriftarsimi blaSsins
er 332.
Kaupib og lesi'b
ÍSFIRÐING
10. árgangur.
Isafjörður, 9. apríl 1960.
5. tölublað.
ÞaS borgar sig að
auglýsa.
Auglýsið í
ISFIRÐINGI
Samþybkt gerð á fundi félagsstjörnar Baupfélags
Isfirðinga hinn 3. aprii 1960
Til umhugsunar fyrir
Alþýðuflokkskjósendur
í hinni hvítu bók ríkisstjórnar-
innar er meðal annars vitnað í
skýrslu, sem efnahagsrnálaráðu-
nautur stjórnarinnar, Jónas Haralz
hefur gert um útflutningssjóð.
Það er fróðlegt að bera þessa
skýrslu saman við þau ummæli,
sem Emil Jónsson forsætisráð-
herra viðhafði í kosningabarátt-
unni í haust og blöð og frambjóð-
endur Alþýðufl. endurtóku óspart
og jafnvel Sjálfstæðismenn líka.
Samkvæmt þeim hafði hagur út-
flutningssjóðs aldrei betri verið en
í október í haust.
í skýrslu Jónasar Haralz segir
hinsvegar:
„Þegar áætlanir voru gerðar í
ársbyrjun 1959 um starfsemi út-
flutningssjóðs það ár, voru þær
við það miðaðar, að hægt væri að
reka sjóðinn hallalaust með þeim
sömu gjöldum, er upphaflega voru
ákveðin vorið 1958. Var þetta því
aðeins hægt, að enn væri gert ráð
fyrir mikilli lánsfjárnotkun og
miklum innflutningi hátollavöru.
Til að standa straum .af þeirri
aukningu útgjalda, er leiddi af auk-
inni aðstoð við útgerðina og aukn-
um niðurgreiðslum, var sjóðnum
séð fyrir fjárframlagi frá ríkis-
sjóði og hækkun leyfisgjalda á bif-
reiðum.
Reyndin varð sú, að þessar áætl-
anir stóðust ekki. Notkun opinbers
erlends lánsfjár varð talsvert
minni en gert hafði verið ráð fyrir.
Hinsvegar varð útflutningsfram-
leiðslan, einkum af síldarafurðum,
meiri en búizt hafði verið við.
Sömuleiðis voru útflutningsbætur
á síldarafurðir hækkaðar meira fyr-
ir síldarvertíð en ráð hafði verið
fyrir gert í upphafi ársins. Þessar
þrjár breytingar frá upphaflegu á-
ætluninni, minni notkun lánsfjár,
meiri útflutningur og hærri bætur
á síldarafurðum, hefðu átt að leiða
til verulegs halla hjá sjóðnum á
árinu 1959.
Nú skeði það hinsvegar á síðustu
mánuðum ársins, að útflutningur
síldarafurða stöðvaðist að mestu
og birgðir útflutningsvöru jukust.
Bankarnir urðu að auka yfirdrátt-
arskuldir sínar erlendis í sama
mæli og birgðaaukningunni nam.
Útflutningssjóður fékk tekjur af
þeim innflutningi, sem keyptur var
fyrir yfirdráttarlánin, en þurfti
ekki enn sem komið var að greiða
bætur á útflutningsbirgðarnar. Af
þessum ástæðum varð afkoma
sjóðsins á árinu 1959 miklu betri
en ella hefði orðið. Þetta hlaut þó
jafnframt að eiga eftir að koma
fram í lakari afkomu á árinu
1960.“
Hér mun vera skýrt rétt og satt
frá því hvernig á því stóð að for-
sætisráðherrann gat sagt þjóð
sinni í haust, að hagur útflutnings-
sjóðs væri góður. Sú saga var hálf-
sögð og villandi.
Nú er það spurning, sem kjós-
endur Alþýðuflokksins mega velta
fyrir sér, hversvegna Emil Jóns-
son og flokkur hans skýrði frá af-
komu útflutningssjóðs á svo vill-
andi hátt. Vissi forsætisráðherr-
ann ekki betur. Trúði hann því
sjálfur að orð sín gæfu þjóðinni
rétta mynd af raunverulegri af-
komu sjóðsins? Gekk hann dulinn
þess að áætlunin frá ársbyrjun gat
ekki staðizt? Eða taldi hann hag-
kvæmt að segja þjóðinni aðeins
hálfan sannleikann fyrir kosning-
ar svo að menn hefðu rangar hug-
myndir um afkomu útflutnings-
sjóðs þegar þeir greiddu atkvæði?
í öðru lagi mættu svo Alþýðu-
flokkskjósendur velta því fyrir sér
í hvaða tilgangi bráðabirgðalögin
um afurðaverð landbúnaðarins
hafi verið sett.
1 framkvæmd voru þau árétting
á yfirlýstri stefnu Alþýðuflokksins
að stöðva allt verðlag og berjast
ötullega gegn allri verðhækkun.
Þetta lagði Alþýðublaðið áherzlu
á með ýmsum greinum og viðtöl-
um. Eggert Þorsteinsson, Garðar
Jónson og fleiri sögðu blaðinu, að
stefna launamanna væri engin
verðhækkun og engar nýjar niður-
greiðslur. 1 ritstjórnargreinum
blaðsins var svo enn áréttað hvað
eftir annað að bráðabirgðalögin
væru einn liður í stöðvunarstefnu
Alþýðuflokksins. Launþegar þyldu
enga verðhækkun til bænda, hvorki
í hækkuðu útsöluverði né auknum
greiðslum úr ríkissjóði.
Nú vita allir, að hin fyrri lög
hafa tekið gildi á ný, afurðaverð
verið ákveðið samkvæmt þeim og
bændur fengið hækkun. Hinsvegar
hefur Alþýðublaðið ekki gert grein
fyrir því að Alþýðuflokkurinn hafi
breytt um stefnu.
Eg veit ekki hvernig Alþýðufl.-
Framhald á 2. síðu.
„1 sambandi við framkomið
stjórnarfrumvarp um breytingar
á útsvarslögunum skorar stjórn
Kaupfélags ísfirðinga mjög ákveð-
ið á háttvirt alþingi að fella það
ákvæði frumvarpsins, að veltuút-
svar verði lagt á viðskipti meðlima
kaupfélaganna.
1 þessu sambandi vill stjórn K.
1. benda á þá staðreynd, að sam-
vinnuverzlanir víða um landið
þurfa að annast ýms viðskipti, sem
eru nauðsynleg þjónusta fyrir við-
komandi byggðarlög, en sem er
sannanlega fjárhagslegur baggi
fyrir viðkomandi kaupfélög, m. a.
sökum ákvarðana ríkisvaldsins í
verðlagsmálum, og sem engin
verzlun í einstaklingseign mundi
taka að sér, af þeirri ástæðu.
Ennfremur er það augljóst mál,
að á meðan ekki er stóraukið eftir-
lit ríkisvaldsins með framtölum
verzlunarfyrirtækja í eigu ein-
staklinga eða hlutafélaga frá því
sem nú er, verður hér fyrst og
fremst um að ræða auknar og ó-
sanngjarnar álögur á kaupfélögin,
sem lögum samkvæmt eru háð
strangri endurskoðun og árlegum
aðalfundum.
Stjórn K. í. vill benda á það, að
ef útsvarsálagning á ísafirði á s.L
ári hefði verið framkvæmd samkv.
téðu ákvæði fyrirhugaðrar löggjaf-
ar, hefði Kaupfélag Isfirðinga
komið til með að greiða í útsvar
rösklega helmingi hærri upphæð,
en þær 14 verzlanir í bænum, sem
eru í einkaeign, er verzla með
samskonar vörur, — auk þess, sem
•K. 1. greiðir kr. 40 þúsund á ári í
samvinnuskatt.
Stjórnin samþ. að framanrituð
tillaga verði send, auk þess, sem
hún verði send Alþingi, þingflokki
Alþýðuflokksins og Birgi Finns-
syni, alþm., formanni K. í., með
áskorun á Birgi, að hann beiti sér
fyrir framgangi tillögunnar.“
o o o
HÁTIÐ AMESSUR
Isafjörður:
Skírdag kl. 5.
Páskadag kl. 2.
Hnífsdalur:
Páskadag kl. 5.
Ögur:
Föstudaginn langa kl. 2.
Súðavík:
Annan páskadag kl. 2.
Brot úr sögu „Lönguvitleysu"
Vegna aðgerða núverandi ríkisstjórnar hafa að undanförnu
skollið yfir þjóðina gífurlegar verðhækkanir á líísnauðsynjum.
Hér er örlítið sýnishorn þessara hækkana, miðað við verð í
Reykjavík. Út um land er verðið yfirleitt hærra sem nemur
flutningsgjöldum og öðrum kostnaði.
Kaffipakkinn hefur hækkað úr kr. 8,65 í kr. 11,10. Strásyk-
ur úr kr. 3,95 í kr. 5,10 kg. Smjörlíki úr kr. 10,80 í kr. 13,40 kg.
Jurtafeiti úr kr. 21,60 í kr. 37,20 kg. Hveitipoki, 5 lbs., úr kr.
12,20 í kr. 16,05. Vim ræstiduft hefur hækkað úr kr. 7,60 í kr.
9,80. Omo úr kr. 9,20 í kr. 12,00. Spænskir skór sem áður kost-
uðu kr. 360,00 kosta nú kr. 570,00.
Sement hefur hækkað úr kr. 625,00 pr. smál. frá skipi í kr.
990,00. Frá skemmu áður kr. 755,00 en nú kr. 1120,00.
Gert er ráð fyrir að kol hækki um kr. 332,00 pr tn. og timbur
frá 40—60%.
Málgögn stjórnarinnar eru svo ósvífin, að þau gera lítið úr
hækkunum, en almenningur í landinu er farinn að þreifa á
staðreyndunum í þessu efni.