Ísfirðingur - 19.10.1960, Page 1
Fimmtugur:
flalldór Krisíjánsson, Kirkjnbóli.
Vaxtaokrinu og lánsfjár-
kreppunni verði nú þegar
aflétt
Þingmenn Framsóknarflobksins
í neðri deild Alþingis hafa lagt
fram frumvarp til laga um breyt-
ingu á lögum þeim um efnahags-
mál sem sett voru á síðasta þingi.
Efnahagsmálaaðgerðir ríkisstjórn-
arflokkanna hafa að undanförnu
verið að grafa grunninn undan at-
vinnulífi þjóðarinnar. Með sam-
þykkt umrædds frumvarps mimdi
þá þegar verða aflétt því gífur-
lega vaxtaokri og lánsfjárkreppu
sem núverandi ríkisstjórnarflokk-
ar réttu þjóðinni og atvinnuveg-
unum skömmu eftir valdatöku
sína.
Frumvarpið er svohljóðandi:
1. gr-
31. gr. laganna orðist svo:
Vextir af afurðavíxlum, sem
endurkeyptir eru laf Seðlabankan-
um, mega eigi vera hærri en 5,5%.
2. gr.
32. gr. laganna falli niður, og
falla jafnframt úr gildi allar þær
ákvarðanir um vexti og lánstíma,
sem teknar hafa verið siamkv. á-
kvæðum þeirrar greinar.
3. gr.
33. gr. laganna orðist svo:
Síðasti málsliður 2. málgr. 16.
gr .laga nr. 63 1957 orðist þannig:
Stjómum banka og sparisjóða
skal skylt að veita Seðlabankanum
upplýsingar um starfsemi sína,
svo sem um innlán og útlán.
4. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
Jafnframt eru úr gildi numin lög
nr. 58 28. júní 1960 um bann við
okri, dráttarvexti o. fl. Samtímis
koma í gildi lög nr. 73 1933 um
bann við okri, drátatrvexti o. fl„
og lög nr. 75 1952, um breytingar
á þeim lögum.
í greinargerð með frumvarpinu
segir m. ia.:
Stefna framleiðsluaukn-
ingar og uppbyggingar
Síðastliðið liaust var um tvær
meginleiðir valið í efnahagsmál-
um: Annarsvegar þá leið, sem
Framsóknarflokkurinn vildi fara
og barðist fyrir. Halda áfram
framfarasókninni og leggja höf-
uðáherzlu á að auka framleiðsl-
una og koma í veg fyrir kjara-
skerðingu. Jafna hallann í efna-
hags- og framleiðslukerfinu, sem
af forustumönnum stjórnarliðs-
ins var metinn 250 millj. eða svo,
með því að skattleggja eyðsluna
og með hófiegri hækkun yfir-
færslugjaldsins. Draga þannig úr
uppbótakerfinu í áföngum. Halda
fjárfestingunni hæfilegri með
því að velja úr og láta bíða þær
framkvæmdir, sem minnsta al-
menna þýðingu höfðu, en liafna
með öllu þeirri leið að gera fram-
kvæmdir almemiings svo dýrar,
að menn fengju með engu móti
við þær ráðið. Halda áfram hóf-
legum lántökum erlendis til arð-
gæfra framkvæmda, jafnóðum og
eldri lán væru greidd niður. Þess-
ari leið var algerlega hafnað. Var
þó með þessu móti hægt að leysa
vandann með smávægilegum ráð-
stöfunum, miðað við það, sem
gert var.
Samdráttar- og kjara-
skerðingarstefnan
Hins vegar er sú leið, sem rík-
isstjómin beitti sér fyrir, sam-
dráttar- og kjaraskerðingarleiðin.
Sú leið að magna dýrtíðina og
koma þannig í framkvæmd kjara-
skerðingu og stórfelldum sam-
drætti. Erlendar lántökur til fram-
kvæmda og þar með framleiðslu-
aukningar voru settar í bann, en
undirbúin stórfelld gjaldeyrislán-
taka til almennra vörukaupa.
Gengið var fellt, mörg hundruð
millj. krónia nýjar álögur lögfest-
ar með almennum neyzlusköttum
til að hækka verð á almennum
neyzluvörum og dregið þar með úr
kaupmætti almennings. Ofan á
þetta var svo bætt stórfelldari
vaxtahækkun en dæmi munu til úr
nálægum löndum a. m. k. og enn
þar á ofan beitt mörgum ráðum
til þess að drag saman lánastárf-
semi í landinu, þ. á. m. lán til
framleiðslunnar ....
Þann 2. þ. m. átti Halldór bóndi
á Kirkjubóli í önundarfirði fimm-
tugsafmæli. Það er svo langt síð-
an við kynntumst Halldóri sem
fastmótuðum og harðskeyttum
þjóðmálamanni, að okkur furðar
að æviárin skuli ekki vera fleiri.
Hann er raunar á ýmsan hátt
óvenjulegur maður. Hann er
manna ritsnjallastur og rökvís svo
af ber. Ræðumiaður er hann ekki
síður ágætur, einkum af í odda
skerst á fundum. Er hann ekki
auðsóttur, hvorki á ritvelli né
málþingum. Sýndi hann það m. a.
ótvírætt á framboðsfundum í Al-
þingiskosningunum í fyrra.
En Halldór getur talað um fleira
en stjómmál líðandi stundar. Hann
hefir bókmenntaþekkingu stað-
góða, bæði á ljóðum og skáldrit-
um, trútt minni og skörp skiln-
Yextir lækki tafarlaust
Þetta frumvarp fjallar um ráð-
stafanir, sem knýjandi er að koma
í framkvæmd nú þegar til þess að
draga nokkuð úr því öngþveiti,
sem framundan er. En þær eru
þessar:
Færa vextina í það horf, sem
þeir voru, áður en efnahagsráð-
stafanir ríkisstjómarinnar voru
gerðar.
Hætta tafarlaust að draga
sparifé landsmanna inn í Seðla-
bankann út úr sparisjóðum, inn-
lánsdeildum kaupfélaganna og
viðskiptabönkum.......
Nú er fram komið, svo að ekki
verður um villzt, að engin fram-
leiðsla né atvinnurekstur á ls-
ingsgáfa gerir honum umtalsefn-
ið skemmtilegt.
En þrátt fyrir þetta er Halldór
þó hinn eljusami bóndi, sem svo að
segja lætur aldrei verk úr hendi
falla. Ber ræktun og byggingar á
Kirkjubóli þeim bræðrum gott
vitni, sem prýðilegum búhöldum,
er búa vel og snyrtilega að ábýli
sínu.
Eins og nærri má geta hefir
Halldór tekið mjög mikinn þátt í
féiagsmálum sveitar sinnar og
sýslu og skal það ekki rakið hér.
Hann er nú 2. varaþingmaður
Framsóknarmanna í Vestfjarða-
kjördæmi. Engar getur skulu
leiddar að því hvort eða hvenær
Halldór kann að setjast á þing-
bekk. Hitt er víst að hann myndi
reynast þar ágætlega hæfur
starfsmaður, jafn fær og hann er
til nefndarstarfa og ræðuhalda.
Halldór er kvæntur Rebekku
Eiríksdóttur frá Sandhaugum í
Bárðardal, greindri og góðri konu.
Hafa þau alið upp 3 fósturböm.
Heill sé Halldóri á hálfrar ald-
ar afmælinu. Megi honum auðn-
ast mörg æviár til að vinna að
hugðarmálum sínum.
K.
Um leið og tekið er undir ám-
aðaróskir í tilefni fimmtugsafmæl-
is Halldórs á Kirkjubóli, þakkar
blaðið honum ágæta liðveizlu fyrr
og síðar og væntir að mega sem
oftast njóta þekkingar hans og
rithæfni.
landi getur risið imdir þessum
okurvöxtum, livað þá almenn-
ingur, sem þarf á lánsfé að halda
til íbúðabygginga, framleiðslu-
tækja og annarra brýnustu nauð-
synja.
Ríkisstjórnin sagði, að vaxta-
hækkunin ætti að verða til að
draga úr eftirspurn eftir lánsfé.
Ráðstafanir ríkisstjómarinnar og
þ. á. m. vaxtahækkunin sjálf hafa
á hinn bóginn þrengt svo kosti al-
mennings og atvinnufyrirtækj-
anna, að eftirspurn eftir lánsfé til
að bjarga frá framleiðslustöðvun
og eignamissi er meiri en nokkm
sinni fyrr. Er alveg augljóst, að
fjöldi landsmanna missir fram-
leiðslutæki sín, íbúðir og laðra
Framhald á 2. síðu.