Ísfirðingur - 29.05.1971, Blaðsíða 1

*
21. árgangur. ísafirði, 29. maí 1971. 9,—10. tölublað.
STEINGRÍMUR HERMANNSSON:
Markmiðið er: Halldor Kristjánsson á þing
Sagt er, að síðasti ábúand-
inn í Fljótavík, sá merki mað
ur Júlíus Geirmundsson, hafi
gjarna sagt, þegar hann
mætti manni á götu, sem
var dapur og bar sig illa:
„Hvað er að vinur, átt þú
ekki matarbita í búri og
klæði á skrokkinn?“
Kynslóð Júlíusar Geirmunds
sonar gerði ekki meiri kröfur
til lífsins. Þessar kröfur voru
jafnframt yfirleitt auðveld-
lega uppfylltar, ekki sízt á
Vestfjörðum, á meðan fiskur
var í hverri vík, fugl í bjargi,
og nokkrar sauðkindur á
landi. Þá var bilið að þessu
leyti lítið á milli þéttbýlis
Steingrímur Hermannsson
og dreifbýlis og mun raunar
iðulega hafa verið dreifbýl-
inu í vil.
BREIKKANDI BIL
Nú er þetta breytt. Með
þeim miklu framförum, sem
hafa orðið mestar eftir seinni
heimsstyrjöld, hefur þjóðinni
vaxið fiskur um hrygg. Verð-
mætasköpunin hefur orðið
gífurleg, ekki sízt í sjávarút-
vegi, þar sem stóraukinn afli
hefur verið unninn og seldur
úr landi, sem hin verðmæt-
asta framleiðsla.
Þjóðin hefur því getað veitt
sér fjölmarga hluti, sem eng-
an dreymdi um áður. Góð
heilbrigðisþjónusta er talin
sjálfsögð og góð menntun fyr
ir börn og unglinga, góðar
samgöngur á landi, sjó og í
lofti, raforka, sími, útvarp og
sjónvarp, eru dæmi um grund
vallaratriði nútíma lífshátta.
Engum dettur lengur í hug
að miða lífsafkomu við það
eitt að hafa til hnífs og
skeiðar.
Þetta eru miklar breyting-
ar á örfáum árum. Með þeim
hafa jafnframt orðið gífur-
legar þjóðfélagslegar breyting
ar. Bilið á milli dreifbýlis og
þéttbýlis hefur breikkað,
þéttbýlinu mjög í vil. Segja
má, að hinar nýju þarfir vel-
ferðarþjóðfélagsins séu að-
keyptar og þær kosta yfir-
leitt langtum meira í dreif-
býlinu en í þéttbýlinu, eða
eru þar allskostar ófullnægj-
andi.
Öllum má hins vegar vera
ljóst, að tryggja verður lands
mönnum hvar sem þeir búa
jafnan aðgang að hinum
ýmsu grundvallarþörfum vel-
ferðarþjóðfélagsins. Því leggj
um við Framsóknarmenn á-
herzlu á, að þjóðin í heild
eigi að axla þær byrðar, sem
því fylgir.
Framhald á 2. síðu
BJARNI GUÐBJÖRNSSON:
Mikilvægasta málið
HALLDÓR KRISTJÁNSSON:
Framfarir landsins alls
Eitt mikilvægasta mál
þeirrar ríkisstjórnar, sem
mynduð verður eftir kosn-
ingar verður landhelgismálið.
Fyrir vestfirzk byggðarlög
mun það tvímælalaust skipta
sköpum um afkomu manna
hér, hvernig þar verður á
málum haldið.
Ástæðan fyrir því að land-
helgismálið er svo brennandi
nú er fyrst og fremst hin
geigvænlega hætta á ofveiði.
Á undanförnum árum hafa
skipin stækkað, þeim hefur
fjölgað og eru nú búin full-
komnari tækjum en áður.
Viðhorfin hafa breyzt, ekki
aðeins vegna íslenzkra skipa,
heldur miklu frekar vegna
sívaxandi ásóknar erlendra
veiðiskipa. Með hliðsjón af
þessum breyttu viðhorfum,
og vegna vaxandi umræðna
á vettvangi Sameinuðu þjóð-
anna voru allir flokkar sam-
mála um að Alþingi þyrfti
að gera nýja samþykkt í
landhelgismálinu, þar sem 12
ár væru liðin frá síðustu út-
færslu.
Það er stundum sagt að
við íslendingar eigum allir
sameiginlegt markmið í land-
helgismálinu. Við skulum
vona að það sé rétt. Hitt er
þó alveg Ijóst að uppi eru
tvær ólíkar stefnur um það
hvernig því markmiði skuli
náð. Koma þessar ólíku stefn-
ur skýrast fram í þeim til-
lögum sem stjórnarandstæð-
ingar annars vegar og ríkis-
stjórnin hins vegar lögðu
Bjarni Guðbjörnsson
fram í lok síðasta Alþingis.
Sú stefna sem felst í til-
lögum stjórnarandstæðinga
var fyrst mótuð með setn-
ingu laganna um vísindalega
verndun fiskimiða land-
grunnsins árið 1948. Þar er
því slegið föstu að íslending-
ar hafi rétt til að setja nauð-
synlegar reglur og taka sér
lögsögu til að vernda fiski-
miðin innan takmarka land-
grunnsins. Um þá stefnu sem
í þessum lögum felst, voru
allir flokkar í upphafi sam-
mála. Þrívegis hafa á grund-
velli þessara laga verið gefn-
ar út reglugerðir, sem færðu
einhliða út fiskveiðilögsög-
Framhald á 2. síðu
Hversvegna skiptum við
okkur af stjórnmálum og
reynum að ráða úrslitum Al-
þingiskosninga?
Vegna þess, að eftir úrslit-
um þeirra ráðast mörg mjög
þýðingarmikil mál, sem varða
okkur öll. Svipmót þjóðfé-
lagsins fer að verulegu leyti
eftir úrslitum Alþingiskosn-
inga.
Á næsta kjörtímabili kann
að koma til ákvarðana Al-
þingis um það, hvort ísland
eigi að hverfa í Efnahags-
bandalag Evrópu eða halda
sjálfstæði sínu.
Ég fyrir mitt leyti trúi því,
að úrslit þessara Alþingis-
kosninga geti verulega ráðið
um það, hvort skipulega verði
unnið að uppbyggingu at-
vinnulífs á Vestfjörðum og
þar með lagður traustur
grundvöllur að því, að íbúum
Vestfjarða fari fjölgandi en
ekki fækkandi, svo sem verið
hefur síðustu ár, og ekki
verði látið sitja við það næsta
kjörtímabil, eins og hið síð-
ara, að gorta af Vestfjarðaá-
ætlun, sem engin er til um
atvinnumál.
Við önnur tækifæri ræði ég
megin mun á stefnu stjórn-
málaflokka.,
En það eru mörg mál sem
ekki eru flokksmál. Ég hef
áður bent á hvernig ákvarð-
anir Alþingis grípa inn í líf
okkar allra, og nefnt í því
sambandi mál, sem menn úr
öllum flokkum hafa flutt.
Hér vil ég minna á það t.d.,
Halldór Kristjánsson
að Gísli heitinn Jónsson var
á síðari þingmannsárum sín-
um einna fremstur áhuga-
manna um ráðstafanir til að
hjálpa þeim, sem á einn og
annan hátt stóðu höllum fæti
og lifðu við tvísýnar horfur
til að verða nýtir menn og
sjálfbjarga, þó að hann kæmi
þar ekki fram jafn miklu og
hann vildi og þörf var á.
Persónulega trúi ég því, að
ríkisvaldið hafi að undan-
förnu mjög vanrækt frjálsan
uppeldislegan hugsjónafélags-
skap unga fólksins, en slík-
ur félagsskapur á sér svo stór
kostlegt hlutverk, að það er
eitt af örlagamálum þessarar
Framhald á 2. síðu