Ísfirðingur - 05.04.1975, Page 1

25. árgangur.
ísafirði, 5. apríl 1975.
7. tölublað.
Gunnlougnr Finnsson:
Vanþekking og sieggjudómar
leiðarahöfundar Vestra
í Vestra hinn 26. febr. s.l.
er ritaður leiðari, sem ber
yfirskriftina „Skammarleg
vinnubrögð”.
Ekkert er við þvi að segja,
þótt leiðara- eða greinahöf-
undar almennt gefi mönnum
einkunnir.
Hitt er verra þegar höfund-
ur fellur í þá freistni að fara
með staðlausa stafi og nánast
þvætting, svo sem hent hefur
höfund nefnds leiðara. Þar
er skýrt svo frá, að meiri-
hluti fjárveitinganefndar, þar
á meðal undirritaður, hafi
talið að 10 milljónir til orku-
rannsókna á Vestfjörðum væri
allt of há upphæð og lagt tii
að hún yrði lækkuð í 3 millj.
Mér þykir næsta ótrúlegt,
að leiðarahöfundi sé ekki í
grófum dráttum kunnugt um
þau vinnubrögð, sem við eru
höfð um gerð fjárlagafrum-
varps og f járlaga hverju sinni.
Ekki er víst að öllum almenn-
ingi sé það ljóst og því rétt
að fara um það nokkrum
orðum.
Fyrir 30. apríl ár hvert er
öllum gert að koma á fram-
færi til viðkomandi ráðuneytis
óskum sínum um f járveitingar
á næsta ári. Gildir þetta jafnt
um sveitarfélög, félög og
félagasamtök, einstaklinga eða
ríkisstofnanir.
Ekki þori ég að fullyrða,
hve hár útgjaldaliður fjárlaga
yrði, ef allar þessar óskir
Gunnlaugur Finnsson
væru teknar til greina, en
talið er að þær næmu tveimur
til þremur milljarðartugum.
Fjárlaga- og hagsýslustofn-
unin vinnur síðan úr þessum
beiðnum og fellir þær inn í
þann ramma, sem tekju-
áætlun fyrir næsta ár sam-
kvæmt spá Þjóðhagsstofnun-
arinnar markar hverju sinni.
A.m.k. ríkisstofnunum er
síðan falið að endurskoða
skiptinguna hverri hjá sér,
og fella hana að þeirri tölu
sem fjárlagafrumvarpið segir
til um.
Hitt er svo að sjálfsögðu
pólitísk ákvörðun, sem Al-
þingi tekur hverju sinni, hve
miklu skuli varið til fram-
kvæmda. Jafnhliða þarf að
ákveða, hve miklar álögurnar
á þjóðina skuiu vera.
Þegar Orkustofnun hafði
endurskoðað sínar hugmyndir
á sl. hausti. varðandi skipting-
una var gert ráð fyrir að til
vatnsorkurannsókna á Vest-
fjörðum kæmu 3.220 þús. Það
var sú tillaga sem kom fyrir
f j árveitingarnef nd.
Hins vegar upplýstist það,
að upphaflegar hugmyndir
Orkustofnunar hljóðuðu upp
á 9.840 þús. á Vestfjörðum.
Hér var því um mikinn niður-
skurð að ræða, þótt víðar væri
gert ráð fyrir verulegum
niðurskurði og upphæðir jafn-
vel alveg þurrkaðar út. í
meiri hluta fjárvn. fékkst
aðeins ein hækkun samþykkt.
Sú hækkun rann til rann-
sóknanna á Vestfjörðum,
þannig að upphæðin varð
5.220 þús.
Leiðarahöfundurinn getur
gert sér það til ánægju næst
að telja fólki trú um að það
hafi verið án atbeina fulltrúa
Vestfirðinga í meirihlutanum
eða jafnvel gegn atkvæði hans.
Hitt eru svo flestir sam-
mála um, að allt of litlu f jár-
magni er varið til orkumála,
ekki síst með tilliti til olíu-
kreppunnar.
Ríkisstjórnin hefur haft til
athugunar sérstaka fjáröflun
til orkusjóðs. Þegar hafa
verið samþykkt lög er tryggja
honum 100-150 milljónir. Ég
Kirkjukvöld ísafjarðarkirkju
Þann 28. f.m., þ.e. á föstu-
daginn langa, klukkan 9 síð-
degis, var haldið kirkjukvöld
í ísafjarðarkirkju. Kirkju-
kvöldið hófst með ávarpi séra
Sigurðar Kristjánssonar, pró-
fasts. Önnur atriði voru þau
að fram fór samleikur á hljóð-
færi. Þessir hljóðfæraleikarar
•léku: Erling Sörensen—flauta,
Guðrún Jónsdótttr — fiðla,
séra Gunnar Bjömsson—Celló,
Hjálmar H. Ragnarsson
— orgel, klarinett, Hólmfríður
Sigurðardóttir — píanó, Jakob
Hallgrímsson — fiðla, lág-
fiðla, Jónas Tómasson—flauta,
altflauta, Kristinn Níelsson
— fiðla, Ragnar H. Ragnar
— orgel og Sigríður Ragnars-
dóttir — píanó. Sunnukórinn
söng undir stjórn Hjálmars
Helga Ragnarssonar.
Dagskránni var þannig nið-
ur raðað, að á eftir ávarpi
séra Sigurðar var fluttur
samleikur og léku hljóðfæra-
leikararnir verk eftir A.
Corelli og J. S. Bach. Næst
söng Sunnukórinn tvö verk
eftir J. S. Bach. Að söngnum
loknum var fluttur samleikur
og leikin verk eftir H. Berlioz
og J. Haydn. Að lokum söng
Sunnukórinn verk eftir F.
Mendelssohn, J. Brahms, F.
Schubert og W. A. Mozart.
í sambandi við samleikinn
skal þess sérstaklega getið,
að Isfirðingar mega vissulega
vera ánægðir yfir því, að hafa
á að skipa hljóðfæraleikurum
sem þeim er þarna komu fram
Mun fágætt eða einsdæmi,
utan Reykjavíkur, að einstakt
byggðarlag geti boðið upp á
hljóðfæraleik af þessu tagi.
Kirkjukvöldið var í senn
mjög ánægjulegt og hátíðlegt.
Kirkjan var fullsetin áheyr-
endum.
var þó á Alþingi andvígur
þeirri leið sem þar var farin.
I apríl fyrra árs voru
samþykkt lög er gerðu ráð
fyrir því, að upphæð er næmi
einu söluskattsstigi yrði varið
til að jafna hitunarkostnað
íbúðarhúsnæðis. Lög þessi
giltu til 28. febr. s.l. og þurfti
því nýja löggjöf til að tryggja
áframhaldandi aðstoð við þá,
sem hita hús sín með olíu.
Hér er sú breyting gerð frá
fyrri lögum, að upphæðin
fyrir hvern einstakhng er
hækkuð um 1.000 kr. og sett
föst, þ.e. kr. 8.200 á ári. Þá
verða eftir 100-150 miiljónir,
þær sem áður eru nefndar.
Skal verja þeim til að flýta
hitaveitu- og raforkufram-
kvæmdum vegna húshitunar.
Að vísu var þeim mótrökum
teflt fram, að með hitaveitu í
nágrannasveitarfél. Reykja-
víkur myndu sparast í niður-
greiðslum yfir 200 millj. á
ári, en heildarlækkun á hit-
unarkostnaði þar er talin 800
millj. á ári.
Ég get þó ekki fallist á þau
rök á sama tíma og hitunar-
kostnaður með olíu hefur
hækkað um 10 þús. miðað
við einstakling. Til saman-
burðar skal þess getið að
kostnaður á einstakling hefur
hækkað á hitaveitusvæði
Reykjavíkur um tæpar 5 þús.
þegar með er talin síðasta
gjaldskrárhækkun.
Karvel Páknason flutti
breytingartillögu um 20%
álag á gjaldskrár hitaveitna
er varið skyldi til frekari
verðjöfnunar. Var hún góðra
gjalda verð, en sá hængur á
að mínu mati, að þá hefði
orðið dýrara að hita með raf-
magni en olíu.
Ég flutti því breytingar-
tillögu, þar sem gert var ráð
fyrir 20% gjaldinu, en því
væri varið til niðurgr. á olíu
þar til jöfnuði yrði náð miðað
við rafhitun, en afgangur
yrði eins konar mótframlag
hitaveitusvæðanna til að
hraða framkvæmdum í orku-
málum. Auk þess gerði ég ráð
fyrir að gjaldið kæmi ekki til
hækkunar við útreikning
kaupgjaldsvísitölunnar, en
mikil tilhneiging er til að
standa gegn öllum hækkunum,
sem hafa áhrif á framfærslu-
eða kaupgjaldsvísitölu. En nú
sameinaðist Alþýðubandalagið
og hluti Alþýðuflokksins
stjórnarflokkunum, enda var
tillagan kolfelld.
Ég er hér e.t.v. kominn út
í aðra sálma, en ég hygg að
umræður og málslok í þessu
máli skýri þá mynd, að fram-
undan eru harðnandi átök um
það, hvernig fé til orkumála
verður skipt á næstunni.
í áðurnefndum leiðara eru
fleiri sleggjudómar, sem
hljóta að koma mönnum
spánskt fyrir sjónir. Þar er
því slegið föstu að ódýrara
sé að virkja smátt á Vest-
fjörðum, en að fá tengingu
við aðal orkuveitusvæði lands-
ins. Þar er því líka slegið
föstu að nægir kostir hag-
kvæmra virkjana séu fyrir
hendi til að fullnægja hús-
hitun auk annarra þarfa í
fjórðungnum. Nú skal það
ekki dregið í efa, að virkja
megi til að fullnægja öllum
þörfum. Um hagkvæmnina er
erfitt að fullyrða, meðan ekki
liggja rannsóknir fyrir. Annað
sjónarmið kemur og til greina
og vík ég að því síðar. En
það er rétt að líta á valkost-
ina.
í orkuspá fyrir Vestfirði,
Framhald á 3. síðu
Tónleikar
í síðasta blaði var sagt frá
fyrirhuguðum dagskráratrið-
um á Sólrisuhátíð Menntaskól-
ans á ísafirði, sem fram fór
10.—16. f.m. Upptalning á
þeim atriðum sem fram fóru
verður ekki endurtekin hér,
en Sólrisuhátíðin tókst á
allan hátt mjög vel.
Fyrir atbeina Listafélags
M.í. hélt Hólmfríður Sigurðar-
dóttir píanótónleika í Alþýðu-
húsinu á ísafirði 17. f.m.
klukkan 9 síðdegis Hólmfríði
þarf ekki að kynna fyrir ís-
firðingum, en á þessum tón-
leikum færði hún áheyrendum
enn einu sinni heim sanninn
um færni sína og skemmti-
legan píanóleik. Þann 19 mars
hélt hún svo tónleika í Bol-
ungarvík.
Síðast liðinn miðvikudag
hélt Hólmfríður píanótónleika
í Menntaskólanum á Akureyri
og í Tónlistarskólanum þar á
fimmtudagskvöldið. Er þetta
upphaf að gagnkvæmum nem-
endaskiptum milli tónlistar-
skólanna. Er von á tveimur
nemendum frá Akureyri til
ísafjarðar á næstunni til
hljómleikahalds.
í för með Hólmfríði til Ak-
ureyrar er Ragnar H. Ragnar,
skólastjóri Tónlistarskóla ísa-
fjarðar.