Ísfirðingur - 21.06.1975, Blaðsíða 1

8MÐ TRAMSÓKNAmANNA / \/E$TFJARt)AKJÖRDÆMI
25. árgangur. ísafirði, 21. júní 1975. 13. tölublað.
Stefnumörkun og framkvæmd í orkumál-
um Vestfirðinga
EITT af þeim málum sem
ihvað oftast hafa verið til um-
ræðu á þingum og fundum
Fjórðungssambands Vestfirð-
inga á síðustu árum eru orku-
málin. Forráðamenn sam-
bandsins hafa að sjálfsögðu
gert sér ljósa grein fyrir því
bágboma ástandi sem þessi
mál eru í, og því öryggisleysi
sem slíku er samfara. Þegar
svo verð á olíu rauk upp úr
öllu valdi fyrir um það bil
tveimur árum varð ennþá
brýnni þörf á raunhæfum
aðgerðum og athöfnum í
þessu mikilsverða nauðsynja-
máli Vestfirðinga.
Hér er ekki rúm til að rekja
í smáatr. það sem Fjórðungs-
sambandið hefur gert til að
vinna að og undirbúa fram-
tíðarlausn þessara mála á
Vestfjörðum, en til glöggv-
unar skal þessa getið: Á
AÐALFUNDUR Mjólkursam-
lags ísfirðinga var haldinn
á ísafirði 16. júní s.l.
Framkvæmdastjóri samlags-
ins, Einar Matthíasson, lagði
fram reikninga og ársskýrslu.
Mjólkurstöðinni bárust árið
1974 1.289.654 lítrar mjólkur
og er það 42 þúsund lítrum
minna en árið 1973. Þessi
samdráttur í framleiðslunni er
allur í vestur sýslunni og
meira en það, því að við
Djúpið hafði mjólkin heldur
aukist. Þess er þó rétt að geta
að meiri mjólk kom úr Dýra-
firði en áður.
Mjólkurvörur innfluttar á
söslusvæðið árið 1974 voru
h.u.b. 140 tonn, auk smjörs
og osta.
Meðalgrundvallarv. mjólkur
á samlagssvæðinu árið 1974
var kr. 34,53, og vantaði 3 kr.
á að unnt væri að greiða það
af eigin rammleik, en verð-
miðlunarsjóður innti þá
greiðslu af hendi.
Til hliðsjónar um þróun
verðlagsmála í landinu má
Fjórðungsþinginu, sem haldið
var á Patreksfirði 1972 var
ástand raforkumálanna á
Vestfjörðum á dagskrá. Orku-
málin voru til umræðu á fundi
stjórnar Fjórðungssambands-
ins með þingmönnum Vest-
firðinga 19. janúar 1974, en
þá var orðið alveg ljóst hvert
stefndi með hækkun olíunnar.
Eitt aðalmálið á Fjórðungs-
þinginu í Bolungarvík í ágúst
1974 var um framtíðarskipan
raforkumála Vestfirðinga. Á
þessu þingi voru flutt þrjú
framsöguerindi af jafn mörg-
um sérfræðingum um raf-
orkumál. Á þinginu var kosin
milliþinganefnd til að fjalla
um raforkumálin ásamt stjórn
F.V. og framkvæmdarstjóra
þess. Á þessu þingi urðu
miklar og gagnlegar umræður
um málið.
Milliþinganefndin kom sam-
benda á það, að meðal grund-
vallarverð á árinu 1973 var
24,41 kr., en nú er verðlags-
grundvöllurinn 48,44 krónur.
Á aðalfundi samlagsins í
fyrra var samþykkt að segja
upp samningum við Kaupfélag
ísfirðinga um rekstur og
framkvæmdastjóm stöðvar-
innar og stjórninni falið að
athuga hvort aðrar leiðir
myndu hentugri en framleng-'
ing samningsins. Stjórnin
ljigði nú til að leitað væri
eftir að framiengja samning-
inn við K.l. lítið breyttan og
var það samþykkt einróma.
Úr stjóm samlagsins áttu
að ganga Sigurjón Halldórs-
son í Tungu og Kjartan
Helgason í Unaðsdal og voru
þeir báðir endurkosnir. Aðrir
í stjórninni em Baidur
Bjarnason í Vigur, Bemódus
Finnbogason í Þjóðólfstungu
og Halidór Kristjánsson á
Kirkjubóli, sem verið hefur
formaður samlagsins frá upp-
hafi.
an til að fjalla um verkefni
sitt og orkumálin vom einnig
rædd á stjórnarfundum.
Framkvæmdarstjórinn boðaði
til sameiginlegs fundar stjórn-
arinnar og milliþinganefndar-
innar í apríl s.l. og var sá
fundur haldinn 11. maí. Á
þessum fundi mættu rafveitu-
stjórar Rafveitu ísafjarðar og
Rafveitu Patrekshrepps, full-
trúar úr stjórn R.í. og bæjar-
stjórinn á Isafirði. Á fund-
inum vom orkumálin rædd,
þar á meðal skipulag og
væntanlegar framkvæmdir í
orkumálum. Eftirfarandi til-
laga var samþykkt: „Fundur
í stjóm Fjórðungssambands-
ins og mllliþinganefnd þess í
raforkumálum, hvetur til þess
að lögð verði byggðalína til
Vestfjarða svo fljótt sem
verða má”. Iðnaðarráðherra,
Gunnari Thoroddsen, var sent
símskeyti, þar sem greint var
frá ályktun fundarins og þess
óskað, að tryggt yrði á fjár-
lögum, eða með öðru
móti, nægilegt f jármagn til að
leggja byggðalínu til Vest-
fjarða á næstu tveimur ámm.
í framhaldi af umræddum
fundi 11. maí boðaði svo
Fjórðungssamb. Vestfirðinga
til aukaþings, sem haldið var
að Núpi í Dýrafirði 14. þ.m.
Auk kjörinna fulltrúa mættu
alþingismenn Vestfirðinga á
aukaþinginu og nokkrir gestir.
1 upphafi þingsins var lagt.
fram sem umræðugrundvöllur:
„Fyrsta hugmynd að frum-
varpi til laga um Orkubú
Vestfjarða”.
Verður 1. gr. fmmvarpsins
birt hér á eftir, en hún sýnir
ljóslega að hverju er stefnt.
1. grein.
„Orkubú Vestfj. er sjálfs-
eignarstofnun með sérskilinn
f járhag, reikningshald og rétt-
arstöðu.
Heimili þess og vamarþing
er á ísafirði.
Markmið með starfi stofn-
unarinnar er að sjá öllum
íbúum Vestf jarða fyrir raf- og
vatnsvarmaorku frá samveit-
um eða með öðrum hætti, og
hafa forgöngu og/eða annast
um nauðsynlegt rannsóknar-
og undirbúningsstarf þar að
lútandi.
Markmiði sínu nær stofn-
unin með þvi:
a. Að eiga og reka vatns-
orkuver og dísilrafstöðvar til
raforkuframleiðslu, ásamt
nauðsynlegum mannvirkjum
til raforkuflutnings og raf-
orkudreifingar.
b. Að eiga og reka í þéttbýli
á Vestfjörðum raf- og/eða
olíukyntar fjarhitakyndi-
stöðvar ásamt nauðsynlegu
dreifikerfi fyrir heitt vatn.
c. Að eiga og reka jarð-
varmavirki og nauðsynlegt
dreifikerfi og flutningskerfi
fyrir heitt vatn.
d. Að starfrækja tæknideild,
er annist undirbúningsrann-
sóknir og hönnunarstörf fyrir
stofnunina, eftir því, sem
stjórn hennar ákveður hverju
sinni, svo og viðhald og
þjónustu á veitukerfum og
öðrum eignum stofnunarinnar.
e. Að kaupa orku af öðrum
orkuframleiðendum til sölu og
dreifingar á eigin orkuveitu-
svæði.
f. Heimilt er stofnuninni að
selja raforku út af orkuveitu-
svæðinu, eftir því, sem hyggi-
legt verður talið og samningar
nást um.
g. Heimilt er Orkubúi Vest-
fjarða að eiga hlut í orku-
öflunarfélagi eða stofnun, sem
væri sameign ríkisins og/eða
orkuveitna í landshlutimum.
Orkubú Vestfjarða skal
njóta þeirra réttinda, sem
orkulög nr. 58/1965, ásamt
síðari breytingum, áskilja
sveitarfélögum, samtökum
þeirra og orkuveitum í eigu
ríkisins, eftir því, sem við á
í hverju tilfeUi, og ekki er
fram tekið í lögum þessum”.
Framsögu á þinginu hafði
framkvæmdarstjóri sambands-
ins, Jóhann T. Bjarnason, og
flutti hann mjög ítarlega og
fróðlega ræðu um orkumálin
og aðdraganda aukaþingsins,
og af öðrum, fulltrúum og
alþingismönnum, voru málin
að sjálfsögðu rækilega rædd.
Ekki hefur blaðið tök á að
birta í heild ræðu Jóhanns T.
Bjamasonar, en kaflar úr
ræðunni eru birtir hér á eftir:
....,Tilgangur þessa auka-
þings er sá, að fulltrúar
sveitarstjórna á Vestfjörðum,
og aðrir þeir, sem rétt eiga til
setu á þessu þingi, svo og þeir,
sem til þess eru sérstaMega
boðnir, fjalli um í sínum hóp,
hvernig þeir vilja að mörkuð
verði stefna í orkumálum
Vestfirðinga. — Hvernig hag-
að verði í framtíðinni skipu-
lagi, stjómun og eignaraðild.
Mikilvægt er að hafa í huga,
þegar leitað er stefnumiðs i
þessu máli, að Vestfirðingar
erum tiltölulega fáir og
dreifðir, en óleyst verkefni
eru viðamikil á okkar mæli-
kvarða. Okkur er þeim mun
meiri þörf á því, að vera sam-
stilltir í tillögum okkar og
stefnumótun”....
.....Áður en ég kem að því
að gera nokkra grein fyrir
því, hversu stórt það mál er,
sem leysa þarf í orkumálum
Vestfirðinga, vil ég aðeins
fara örfáum orðmn um,
hverra kosta er völ í orku-
málum Vestfirðinga, að því er
snertir innlenda orku til hús-
hitunar:
Framhald á 2. síðu
17. júní
1975
AÐ venju fóru fram hátíða-
höld hér í bænum á þjóð-
hátíðardaginn. Hófust hátíða-
höldin á sjúkrahústúninu kl. 2
e.h. Formaður þjóðhátíðar-
nefndar, Óli M. Lúðvíksson,
setti samkomuna með ávarpi.
Næst söng Sunnukórinn nokk-
ur lög undir stjórn Hjálmars
H. Ragnarssonar. Þriðja
atriðið var ávarp Fjallkon-
unnar, en það flutti frk Elísa-
bet Þorgeirsdóttir. Hún las
kvæðið „Þú leggst í grasið”
eftir Jóhannes úr Kötlum.
Flutti hún kvæðið mjög vel.
Þá söng Sunnukórinn þjóð-
sönginn. Fjórða atriðið var
hátíðarræða sem frú Geir-
þrúður Charlesdóttir flutti og
mæltist henni ágætlega. Næst
fór fram fimleikasýning sem
Guðmundur Ólafsson, íþrótta-
kennari stjórnaði. Þá fór fram
víðavangshiaup unglinga á
aldrinum 9 til 14 ára. Sjöunda
atriðið ' var að ýmsir leikir
voru sýndir, en að ,því loknu
fór fram verðlaunaafhending
fyrir skíðamót 1975. Knatt-
spyrnuleikur fór svo fram á
Torfnesvelli kl. 17,30 og
áttust þar við efri og neðri
bær.
Útidansleikur hófst á barna-
skólavellinum klukkan 22, en
þar lék hljómsveitin Ýr fyrir
dansi til kl. 1 eftir miðnætti.
Ágætt veður var á þjóð-
hátíðardaginn og tókust öll
atriði hátíðahaldanna mjög
vel.
Aðalfundur Mjólkur
samlags ísfirðinga